Inspanningsfysiologie
Hoofdstuk 2: Energie voor de spieren
Inleiding
Energieopname:
• Zonlicht → fotosynthese → substraten
o KH
o V
o E
Energieproductie en verbruik: metabolisme
• Substraten → chemische reactie → energie
• Opslag energie: ATP (adenosinetriphosphaat)
→ Verbreken ATP-binding (hydrolyse) = warmte + energie
Eenheid
• 1000 cal = 1 C = 1Kcal = 4184 J
Functie
• Groei & herstel lichaam
• Actief transport substanties door celmembraan
• Spiercontractie + krachtproductie
Energiebronnen
Atomen
• C – H – O2
→ Eiwitten enkel hebben ook N
• Enzymen: bevorderen chemische reacties
• Bouwstenen van ons lichaam
Verhouding energieverbruik?
• Rust: 50% KH + 50% Vetten
• Langdurige, rustige inspanning
o Meer vetten, minder KH
• Intense korte inspanning
o Meer KH, minder vetten
Koolhydraten
= verbinding van H-, C- en O- atomen
Fotosynthese: CO2 + H2O → KH
KH in ons voedsel: suikers + zetmeel
• Glucose: eenvoudigste koolhydraat met 6 C-atomen
• Zetmeel: complex kh (polymeer)
Voedsel Glucose Via bloed naar weefsels
Voorraad
• Gloedglucose Bloedgluco
Opgeslagen in lever en spieren
o Nuchter: 4-7 mmol/l Rust se als glycogeen
aanwezig
o 2u na maaltijd: 11mmol/l
Bloedglucose
• Reserves spier- en leverglycogeen = beperkt -> actieve Leverglycogeen -> glucose ->
Inspannin Spierglycog
o ~2500kcal g een -> ATP
weefsels actieve weefsels -> glycogeen -
-> Glycogeen > ATP
o ~40km hardlopen -> ATP
, • Uitputting tegengaan door voedselopname
KH gebruik tijdens inspanning
• Hoeveelheid beschikbare KH
• Systeem voor metabolisme KH
Vetten
= organische verbinding bestaande uit triglyceriden
= glycerol + 3 vrije vetzuren
Verzadigde + onverzadigde vetzuren
Via lipoproteïnen (niet water-oplosbaar) in
Voedsel Triglyceriden
bloed naar vetweefsel
Functie (fosfolipiden):
• Energieproductie minder intensieve inspanning
• Onderdeel celmembraan
• Bescherming grote zenuwen
• Isolatie tegen warmteverlies
• Bescherming tere organen
• Transport vitamines
Voorraad:
• Grote voorraad (~70000 Kcal), grote variatie
• Grotere potentiële energie
• Minder toegankelijk voor cellulair metabolisme
o Moet eerst worden afgebroken uit complexe vorm van triglyceriden want
enkel de vrije vetzuren zijn bruikbaar ter vorming ATP
o Lang proces!
Eiwitten of Proteïnen
= keten van aminozuren
Hoofdfunctie
• Niet inspanning gerelateerd
o Structuur & vorm cellen
o Transport stoffen door celmembraan/binnen cel
o Communicatie tussen cellen op afstand (hormonen)
• Inspanning gerelateerd
o Kleine energiebron (5-10%): gluco-neo-genese
o Katalysator van chemische reacties
, ▪ = enzymen
Snelheid van de energievrijmaking
Controlemechanismen voor energievrijmaking
• Beschikbaarheid van primaire
energiebron
• Activiteit enzymen
o Katabolisme
o Werking (-ase)
▪ Activatie-energie verlagen
▪ Geen deel van chemische
reactie!
▪ Geen invloed op hoeveelheid
energie
o Meerdere reacties → meerdere
enzymen
▪ Specifiek enzym per reactie
▪ 1 snelheidsbeperkend enzym
Opslag van energie
Bron van energie voor lichaamsfuncties (incl. spiercontractie)
• ATP (adenosinetriphosphaat)
o Adenosine + 3 fosfaatgroepen (Pi)
o Zeer beperkte voorraad
o ATP → ADP + Pi + E + Warmte
▪ = Hydrolyse
▪ Enzym: ATP-ase
, ▪ Energieopbrengst: ~7,3 kcal/mol ATP
o ADP + Pi + E → ATP
▪ = Fosforylering
▪ Door afbraak brandstoffen
▪ ≠ metabole paden
• Onafhankelijk van O2 (substraatniveau)
• Met (oxidatieve fosforylering)/zonder O2
→ Basisenergiesystemen
Basisenergiesystemen
Metabole paden die ATP vormen
• Anaeroob systeem
o ATP-CP systeem
o Glycolyse
• Aeroob systeem
o Oxidatieve systeem
→ Afhankelijk van intensiteit + duur van de inspanning
ATP-CP systeem
In spiercellen: ATP én CP (creatinefosfaat)
Bij inspanning:
• Afbraak ATP (enzym ATP-ase)
→ ATP = ADP + Pi + E
• Afbraak CP (enzym creatine kinase)
→ ADP + Pi + E
• Vorming ATP
→ ADP + Pi + E = ATP
Snelheidsbeperkend enzym: creatine kinase
Metabolisme op substraatniveau
→ Onafhankelijk van O2
Snel proces, hoog vermogen
Beperkte capaciteit
• 1 CP → 1 ATP (3-15)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jillvanolmen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,16. Je zit daarna nergens aan vast.