Samenvatting HISTORISCHE CONTEXT 4 - DE KOUDE OORLOG
69 keer bekeken 6 keer verkocht
Vak
Geschiedenis
Niveau
VWO / Gymnasium
Beste student,
Deze samenvatting bevat informatie over de eerste historische context die je moet beheersen voor het geschiedenis examen. De historische contexten waarover is geschreven in deze samenvatting is:
- de Koude Oorlog
In de samenvatting zijn de 'Basisvragen' uit het boek 'Sprekend ...
HC 4 – De Koude Oorlog
1 – Noem zes oorzaken voor het onderlinge wantrouwen tussen de Sovjet-Unie (SU) en het
Westen vóór de Tweede Wereldoorlog.
1 – Communistisch geworden Rusland sloot apart vrede met Duitsland. Bondgenoten van
Rusland beschouwden dat als verraad.
2 – Het Westen voelde zich bedreigd door de Komintern.
3 – De SU voelde zich bedreigd door het Westen, dat vijandig stond ten opzichte van het
communisme.
4 – Stalin trok de conclusie dat de SU niet op hulp uit West-Europa hoefde te reken bij een
Duitse aanval uit de Conferentie van München.
5 – Eind augustus 1999 sloten Hitler en Stalin een niet-aanvals-verdrag.
6 – In september 1939 werd Polen, de bondgenoot van Frankrijk en Engeland, door
Duitsland en de SU aangevallen en verdeeld.
2 – Plaats de belangrijkste verschillen tussen het totalitaire systeem van de SU tegenover
het systeem van de westerse staten.
Het verschil tussen het Sovjet-systeem (communisme) en het westerse systeem
(kapitalisme).
3 – Op welke wijze en wanneer raakten de VS en de SU direct betrokken bij de Tweede
Wereldoorlog?
- De SU raakte direct betrokken bij de Tweede Wereldoorlog toen Hitler het niet-
aanvalsverdrag (Hitler-Stalin-pact) met de SU schond en op 22 juni 1941 een grote aanval op
de SU lanceerde.
- De VS raakten direct betrokken bij de Tweede Wereldoorlog, toen Japan op 7 december
1941 een zware aanval uitvoerde op de marinebasis van de VS in de haven van Pearl Harbor
op Hawaii. Enkele dagen later verklaarden Duitsland en Italië de oorlog aan de VS. Japan,
Duitsland en Italië werden samen de Asmogendheden of de As Rome-Berlijn genoemd.
4 – Door welke twee kwesties werd het wantrouwen versterkt tijdens de Tweede
Wereldoorlog? Licht elke kort toe.
- het Tweede Front -> invasie van de westerse Geallieerden in Frankrijk, om de Duitse druk
aan het Oostfront te verlichten.
- de Poolse Kwestie ->
- Poolse regering eiste dat oude grenzen van Polen zouden
worden hersteld,
- Russen vermoordden tienduizendenden door hen
krijgsgevangen gemaakte Poolse officieren en andere Polen uit de
bovenlaag van de bevolking in het woud van Katyn bij Smolensk,
-Het Poolse verzet kwam in Warschau in opstand tegen de
Duitse bezetter. De SU kwam toen niet te hulp, hoewel een Sovjet-
leger de stad dicht genaderd was.
- De SU hielp in Polen een communistische regering aan de
macht.
,5 – Welke verschillende doelen beoogden de SU en de westerse Geallieerden met
Duitsland?
- De SU wilde Duitsland militair zwak houden, hoge herstelbetalingen voor de in de oorlog
aangerichte schade opleggen en alleen een regering toestaan die niet tegen de SU was.
- De westerse Geallieerden wilden dat Duitsland in de eigen behoeften zou kunnen voorzien,
een democratische regering zou krijgen en geen hoge herstelbetalingen hoefde te doen.
6 – Welke besluiten werden in Potsdam genomen over Duitsland?
- Duitsland werd in vier bezettingszones verdeeld: de SU, de VS, Groot-Brittannië en Frankrijk
kregen elk een zone toegewezen. De hoofdstad Berlijn werd eveneens in vier
bezettingszones verdeeld, hoewel de stad in de zone van de SU lag.
- Duitsland moest in het oosten gebied aan Polen afstaan. Met tegenzin was het Westen
hiermee akkoord gegaan. Zonder dat het Westen er iets tegen had kunnen ondernemen,
waren ruim tien miljoen Duitsers uit de gebieden ten oosten van deze grens verdreven door
de Russen en de Polen.
- Oostenrijk, dat door Hitler in maart 1938 bij Duitsland was ingelijfd, de zogenaamde
Anschluss, werd weer gescheiden van Duitsland en apart in vier bezettingszones verdeeld.
- Het politieke leven zou op democratische grondslag worden gereorganiseerd.
- Het nazisme zou worden uitgeroeid en de oorlogsmisdadigers zouden worden berecht.
- Duitsland zou volledig worden ontwapend en de oorlogsindustrie zou worden ontmanteld,
zodat het land nooit meer een gevaar voor de vrede zou kunnen worden.
- Aan Duitsland werden vooral ten behoeve van de SU herstelbetalingen opgelegd.
- Duitsland zou gedurende de tijd van de bezetting als een economische eenheid worden
beschouwd.
7a – Welke belangrijke verschillen tussen de SU aan de ene kant en de westerse
Geallieerden aan de andere kant waren er in de economische aanpak van de Duitse
bezettingszones?
- De SU schafte in haar zone het particulier bezit van grond, fabrieken, banken en
verzekeringsmaatschappijen af en haalde zoveel mogelijk schadevergoeding uit haar zone.
- De westerse Geallieerden handhaafden het particulier bezit en bevorderden het
economisch herstel in hun zones.
7b – Naar aanleiding van welke gebeurtenis mislukten de onderhandelingen over
Duitsland definitief?
De onderhandelingen over Duitsland mislukten definitief toen in 1947 de VS en Engeland
hun zones samenvoegden tot een economische eenheid (en het begin van een politieke
eenheid). Uit protest daartegen verliet de SU het overlegorgaan dat de toekomst van
Duitsland moest regelen.
, 8a – Om welke redenen verdeelden de Geallieerden na de Tweede Wereldoorlog Europa in
invloedsferen?
- De SU wilde, na herhaalde malen vanuit het Westen te zijn aangevallen (zoals door
Frankrijk onder Napoleon en door Duitsland in de Eerste en Tweede Wereldoorlog),
veiligheid door een buffer in Midden-Europa tegen westerse agressie. Die buffer wilde de SU
aanbrengen door met geweld communistische partijen in een aantal Midden-Europese
staten aan de macht te helpen.
- De VS wilden voorkomen dat het nog maar net van fascistische dictaturen bevrijde Europa
in handen zou vallen van de communistische dictatuur van de SU. Zij zagen het communisme
als een bedreiging van de westerse parlementaire democratie.
8b – Van welk principe gingen de Geallieerden bij het onderling verdelen van Europa uit?
Wie een bepaald gebied op de Duitsers of de Japanners had veroverd, in dat gebied, zou de
grootste invloed krijgen.
8c – Welke op de Asmogendheden veroverde gebieden kwamen in de invloedssfeer van de
SU terecht? En welke in de westerse invloedssfeer?
De SU wist nazi-Duitsland te verdrijven uit Midden-Europa en dit gebied kwam in haar
invloedssfeer terecht. Hetzelfde gold voor de VS en de andere westerse Geallieerden, die
vooral gebieden hadden veroverd in West-Europa, Noord-Afrika en Azië.
9 – Noem twee mogelijke redenen waarom beide supermachten in hun propaganda een
vijandbeeld ontwikkelden.
- Om hun optreden te verklaren en te verdedigen. Voor zowel de SU als de VS gold dat elk
optreden in de Koude Oorlog was bedoeld om het ‘goede’ te verdedigen en het ‘kwade’ aan
te vallen. Beide supermachten vulden dit, vanzelfsprekend, anders in.
- Omdat zij geloofden in dit vijandbeeld en de juistheid ervan meenden te kunnen bewijzen.
10a – Wat hield het vijandbeeld van de VS in?
Dat zij de SU zagen als een land dat de communistische wereldrevolutie nastreefde:
- waarin de communisten een eind wilden maken aan het kapitalisme en de vrijheid in de VS
en de rest van de westerse wereld;
- en waarvoor de SU communistische activiteiten in andere landen steunde.
10b – Tot welke buitenlandse politiek leidde dit vijandbeeld onder president Truman?
De Trumandoctrine.
10c – Tot welke binnenlandse politiek leidde dit vijandbeeld?
In de binnenlandse politiek van de VS leidde het vijandbeeld van het oprukkende
communisme tweemaal tot een heksenjacht op echte en vermeende communisten in de VS;
- eerst kort na het aan de macht komen van de communisten in Rusland in 1917
- en na de Tweede Wereldoorlog, vooral onder president Eisenhower, onder leiding van
senator McCarthy.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper larstendolle. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
