“Het recht dat geen sociale rechtvaardigheid nastreeft is geen rechtvaardig recht”
– Henri Rolin
Essentiële relatie tussen recht en sociale rechtvaardigheid benadrukken
DEFINITIE
Sociaal recht = het deelgebied van het recht dat zich richt op de bescherming van de sociale en
economische rechten van werknemers en burgers
(EXAMEN: Geen definitie kennen, wel begrijpen)
Sociaal recht onderverdelen in twee grote onderdelen:
Arbeidsrecht Socialezekerheidsrecht
o Verhouding tussen werkgevers o Algemene bescherming van
en werknemers burgers tegen
inkomstenverlies
o (Bv. ziekteverzekering,
werkloosheidsuitkering…)
Bijvoorbeeld: Verschil tussen België en Amerika op vlak van studie inschrijvingsgeld
Socialezekerheidsrecht komt er in Amerika niet tussen, waardoor ouders vaak al vanaf de
geboorte moeten sparen
In België ligt het inschrijvingsgeld rond 1000 euro
We komen zonder dat we het weten vaak in aanrakring met socialezekerheidsrecht
(Video op ppt als kadering van historiek)
HISTORIEK
‣ Omstandigheden waren enorm verschillend vroeger, socialezekerheidsrecht zorgt ervoor dat
we niet opnieuw daarnaartoe keren
‣ Onze sociale zekerheid: het resultaat van 150 jaar revolutie!
‣ Half 19e E: hongersnood en sociale ontwrichting
o Hongersnood door mislukte aardappeloogst
o Opkomst van de industrialisatie veroorzaakt neergang van de huisnijverheid
‣ Gevolg: mensen trekken massaal naar steden op zoek naar werk --> massale armoede
‣ Coalitieverbod: arbeiders mochten zich niet verenigen
MAAR verenigen zich toch in onderlinge bijstandsmaatschappijen
‣ Idee leeft dat overheid moet tussenkomen in sociale kwesties, geïnspireerd op het model van
kanselier Bismarck (DL)
2
, ‣ Overheid voelt druk komen:
(EXAMEN: geen jaartallen vanbuiten leren)
1848: oprichting van de lijfrentekas door de overheid weinig succes
1866: Coalitieverbod opgegeven
1886: Vakbonden worden opgericht en stakingen komen op
Vrees van de overheid werd waarheid, nu moeten ze wel iets doen
Maatregelen van de overheid als reactie op vakbonden:
- Regels rond vrouw- en kinderarbeid
- Lonen moesten in cash uitbetaald worden (niet meer in bonnetjes waarmee je in de winkel
van de baas moest gaan kopen)
1903: Eerste wet op de arbeidsongevallen
Kritiek: uitkering was beperkt tot helft van het loon (mensen hadden al geen hoog loon, het
hielp niet veel)
1928: Wet voor tegemoetkoming aan gebrekkigen en verminkten
(Arbeiders die gevochten hebben voor het land, krijgen tegemoetkomingen omdat ze niet
goed meer kunnen vechten. Ze worden financieel geholpen, schadevergoeding)
1930: Wet op de kinderbijslag
(Geboortecijfer lag laag, dus kinderbijslag ingevoerd om geboortecijfer te stimuleren)
1935: Oprichting werklozenkassen door vakbonden
Je werd lid, betaalde een klein onderdeel
Ledenbijdragen aangevuld met subsidies van de gemeenten
Weer een stap vooruit, want je kreeg geld als je werkloos was
1963: Verhoging uitkeringen en versoepelingen uitkeringsvoorwaarden
1974: Invoering brugpensioen en Wet op het bestaansminimum (nu: leefloon)
Minimumloon voor mensen die overal uit de boot vielen
3
, HEDEN
‣ Met welke uitdagingen worden we vandaag geconfronteerd?
o Het leefloon
o Overheid is te ingewikkeld (te lange procedures)
o Problemen met politieke agenda’s
o Covid-gevolgen/ burn-out, depressie en stress
Belangrijk om mee op te passen bij sociaal werkers
o Vergrijzing
Na WOII kregen we een grote babyboom, die mensen gaan nu allemaal op
pensioen
Bedoeling van sociale zekerheid dat bevolking gelijk blijft, nu minder mensen
die blijven werken dan mensen die op pensioen gaan
In toekomst wordt dit nog een groter probleem
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sarahcloots. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,56. Je zit daarna nergens aan vast.