Samenvatting
Samenvatting neurologische ziekteleer lessen prof dr Demeestere
- Instelling
- Katholieke Universiteit Leuven (KU Leuven)
Lessen 1-11 van prof dr Demeestere samengevat van dias + aanvullende notities
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 125 pagina's
Voorbeeld 4 van de 125 pagina's
In winkelwagenVerkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
NEUROLOGISCHE ZIEKTELEERINLEIDING – MOTORIEK EN SENSIBILITEIT
MOTORISCH SYSTEEM
CENTRAAL EN PERIFEER ZENUWSTELSEL
Centraal zenuwstelsel:
- Hersenstam (cerebrum)
- hersenstam
- ruggenmerg (myelum)
perifeer zenuwstelsel:
- lager motor neuron (thv RM of hersenstam)
- zenuw (nervus)
- neuromotorische junctie
hierarchische opbouw:
hogere centra moduleren lagere centra meestal remmend (inhibitatorisch)
communicatie dmv neurotransmitters thv synaps
o tss neuronen: inhibitatorische / exitatorisch
o tss neuron en spier: excitatorisch
CENTRAAL MOTORISCH NEURON: CORTEX
- projecties vnl vanuit centraal motorneuron in frontale cortex, anterieur (rostaal)
van sulcus centralis
- somatotopische organisatie => Been aan de binnenzijde, arm
en gezicht voornamelijk aan de buitenzijde
- distale spieren hebben meer aansturende neuronen (fijne
motoriek)
MOTORISCHE CORTEX
M1: primair motorische cortex
PERIFEER MOROTISCHE CORTEX
- Cellichamen van perifeer motorisch neuron liggen in motorische kerenn vd
craniale zenuwen en in voorhoorn vh RM
- Axonen lopen via zenuwwortel, de plexus en eindigend in een
perifere zenuw naar de spier
- Myotoom: Spieren of bepaalde delen van spieren bezenuwd
door één zenuwwortel
- Een spier wordt aangestuurd door een perifeer (of lager)
motorisch neuron (PMN): bestaande uit een cellichaam in de
voorhoorn en de zenuwvezel.
- Het PMN werkt niet op zichzelf, wel als onderdeel van een reflex
of aangestuurd door een centraal (of hoger) motorisch neuron
(CMN) gelegen in de cerebrale cortex
,ZENUWWORTEL, PLEXUS EN ZENUW
- Verschillende wortels vormen zenuwvlecht =
plexus
- Vanuit plexus (ledematen) vertrekken
perifere zenuwen
- Zenuwen bevatten
o Motorische vezels (vanaf PMN naar
spier)
o Sensibele vezels (vanaf
huidreceptoren/ spierspoeltjes naar
zenuwcel in dorsale wortel nabij
ruggemerg)
- Individuele zenuwen kunnen motorische
innervatie van meerdere zenuwwortels
bevatten
Eenzelfde radix zal aldus bijdragen aan meerdere perifere zenuwen (bv. wortel C6
draagt bij aan n axilaris, n. musculocutaneous, n medianus, n radialis)
Meeste spieren worden bezenuwd door meerdere zenuwwortels
MOTORISCHE AANSTURING
PMN werk niet op zichzelf, maar wordt aangestuurd
- Door CMN: vrijwillig
- Via reflexboog: onvrijwillig
CENTRAAL MOTORISCHE BANEN: VERLOOP
Tractus corticospinalis (piramidebaan)
- Vanaf primaire motorische cortex (M1)
- Via de “corona radiata”
- Door de “knie” (genu) van de capsula interna
- Ventraal in de hersenstam
o Kruising thv de medulla oblongata
(“decussatio pyramidum”) = tractus
corticospinalis lateralis
Lateraal in het ruggenmerg
o Deel gekruist + ongekruist = tractus
corticospinalis anterior
Anterieur in het ruggemerg
- Connectie met PMN:
o direct (monosynaptisch)
o via interneuronen (polysynaptisch
tractus corticospinales anterior: gekruist +
ongekruist
o spieren in de romp, proximale spieren
ledematen
o bilaterale innervatie
tracticus cortcospinales lateralis: gekruist
o distale spieren ledematen
o enkel contralaterale innervatie
,tractus corticobulbaris
- Ontstaat thv de M1 (delen verantwoordelijk voor
motoriek gelaat + pharynx & larynx)
- Takken af thv kernen van de hersenstamzenuwen
(craniale zenuwen) met motorische functies
- Innerveren bilateraal of exclusief contralateraal
o Bilateraal:
nV: kauwspieren
nVII bovenste
nIX en X: farynx & larynx
o exl contralateraal
nVII: onderste gelaat
nXII: tongspieren
vb facialisparese:
o aantasting perifere zenuw (vb Bells palsy)
alle zenuwvezels aangetast
ipsilaterale uitval spieren gelaat (boven
en onder)
o aantasting motorische cortex (vb CVA)
PMN van het bovenste gelaat ontvangt via de tr corticobulbaris
innervatie van het CMN bilateraal
PMN van het onderste gelaat ontvangt via de tr corticobulbaris
innervatie exclusief unilateraal (gekruist)
Contralaterale parese van het onderste gelaat, bovenste gelaat
gespaard
Het CMN moduleert de functie van het PMN. Dit gebeurt voor een belangrijk
deel door de tractus corticospinalis (CST) en tractus corticobulbaris (CBT)
CST (pyramidebaan) en CBT (corticobulbaire baan) bevatten axonen van CMNen
waarvan het cellichaam in de motorische cortex ligt
interneuronen (CST)
Deze baan loopt vanuit de cortex, tussen de thalamus en de basale kernen,
door de capsula interna en heeft rechtstreekse projecties naar de motorische
voorhoorncellen (CST en CBT) en de interneuronen (CST)
CBT: Projectie op motorische kernen in de hersenstam
- bilateraal naar: Kauwspieren (n V), bovenste gelaat (n VII), farynx en
larynx (n IX en X);
- uitsluitend contralateraal naar onderste gelaatshelft (n VII) en
tongspieren (n XII)
CST:
- In de hersenstam kruist de piramidebaan, grotendeels in de medulla
oblongata, zodat het PMN door een contralateraal gelegen CMN bestuurd
, wordt. De kruisende laterale piramidebaan zorgt voor de lateraal
gelegen voorhoorncellen en dus meer voor de distale motoriek.
- Een klein deel van de tractus corticospinalis verloopt ongekruist: Tractus
corticospinalis anterior (mediale pyramidebaan) De niet-kruisende
mediale pyramidebaan zorgt voor de mediaal gelegen voorhoorncellen en
proximale motoriek; projectie naar ipsi- en contralateraal
ANDERE MOTORISCHE BANEN
Er zijn ook directe banen (rubrospinale, reticulospinale en vestibulospinale) vanuit de
hersenstam: Ze kruisen niet, maar dalen ipsilateraal af. Thv het ruggenmerg projecteren
ze zowel naar ipsilateraal als contralateraal
- evenwicht, balans, posturale reflexen
- Fijnmotorische bewegingen
ONVRIJWILLIGE AANSTURINGEN; REFLEXEN
- Peesreflex (proprioceptief): monosynaptisch
o Bij oprekken van pees &spierspeltje
Vb kniepeesreflex, masseterreflex)
- Exteroreceptieve reflexen: multisynaptisch
o Bij stimuleren van huid of andere organen
Vb buikhuidreflex, voetzoolreflex, blinkreflex
PEESREFLEX: REFLEXBOOG
- Oprekken spierspoeltjes (4)
- Afferente impuls via sensibele zenuwvezels naar
motorische voorhoorncel (9)
- Monosynaptisch (direct naar motorische
zenuwcel) (1)
- Of multisynaptisch (via interneuronen) (2)
- Informatie naar centraal zenuwstelsel (8) =>
nuttig voor correctie houding
Bv Kniepeesreflex
- Afferent: Oprekken spierspoeltjes m quadriceps
- Efferent:
o Monosynaptisch naar agonist
(quadriceps)
o Multisynaptisch (inhiberend) naar
antagonist (hamstrings)
Centrale inhibitie (7) Vanuit piramidebaan (CMN) Reflexen worden levendiger bij
piramidale stoornis
Gelijk voor: Bicepspees, tricepspees, kniepees, achillespees, masseter en
Hoffmann-Trömner
EXTEROCEPTIEVE REFLEX
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper luke0812. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 58426 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen