Deze samenvatting bevat alle powerpoints met bijbehorende notities van alle lessen, een inhoudstafel en de examenvragen.
Behaalde punten: 16/20.
Stuur mij een DM op messenger, daar verkoop ik de samenvatting aan een goedkopere prijs!
“Psychologie = studie van geest en gedrag”
Eén van de belangrijke thema’s die bestudeerd werden in de psychologie is hoe mensen
waarnemen:
Test jezelf: “Hoe goed kan jij waarnemen?”
Je krijgt twee filmfragmenten te zien. Het enige dat je moet doen is goed waarnemen:
o https://www.youtube.com/watch?v=vJG698U2Mvo&ab_channel=DanielSimons
o https://www.youtube.com/watch?v=ubNF9QNEQLA
Wat leert ons dit?
o Mensen zijn niet zo’n goede waarnemers, ook al denken ze zelf soms van wel.
o De realiteit waarin we leven is zo complex dat we niet alles kunnen waarnemen
Waar onze aandacht naar getrokken wordt of
Waar we onze aandacht naar sturen bv. in winkelcentrum door verschil in
interesse zal man en vrouw iets anders nemen.
o Fragment 1: selective attention
o Fragment 2: change blindness blinde veranderingen die zich in onze onderneming
voordoen
o Dit zijn twee perceptuele vertekeningen die ook betekenen dat ons geheugen niet
feilloos is. In ons dagelijks leven hoeft dat niet altijd een probleem te zijn, maar wanneer
een getuige van een misdrijf informatie aan de politie verstrekt, kan dat (verregaande)
negatieve gevolgen hebben bv. beschrijving dader.
Wat betekent dit concreet voor het vak, ‘inleiding in de psychologie en rechtspsychologie’?
o Hoe mensen waarnemen en herinneringen construeren is het voorwerp van studie van
de psychologie.
o Op deze inzichten wordt in de rechtspsychologie voortgebouwd wanneer onderzocht
wordt hoe betrouwbaar getuigen zijn. inzichten uit psychologie toepassen in
juridische context bv. bij strafrechtelijke procedure
o Dit is de opbouw van thema’s in psychologie, die in rechtspsychologie wordt
toegelicht
I. INLEIDING PSYCHOLOGIE
1) WAT IS PSYCHOLOGIE…?
Combinatie van ‘Psyche’ = geest /ziel en ‘Logos’ = hoofd/rede samen: psychologie = studie van
geest/ziel/rede, maar het is ruimer interne/mentale processen bv.
emoties/opvattingen/gedachten/behoeften en ook het waarneembare gedrag = handelingen die
mensen stellen
Omschrijving psychologie (concreet): wetenschap die aard en mogelijke oorzaken bestudeert van
gevoelens, opvattingen, wensen en gedragingen van mensen breed domein specialisaties
1
, (deelgebieden) psychologie als wetenschap moet onderscheiden worden van
pseudospychologie, ook psychiatrie
Psychologie ≠ psychiatrie = diagnostiek en behandeling van psychische stoornissen vanuit
medische benadering gepaard met medicatie psychiater is opgeleide arts <> psychologie
bij klinische psychologie gaat ook kijken naar diagnostiek en behandeling van psychische
stoornissen maar door te streven naar verandering in gedrag
Lang verleden, korte geschiedenis
o Lang verleden: huis-, tuin- en keukenpsychologie, pseudopsychologie waarom stelt
iemand bepaald gedrag? = psychologie = intuïtieve kennis in betekenis
pseudopsychologie bestaat het al heel lang
o Korte geschiedenis: psychologie als wetenschap (1879) er groeide nood aan
wetenschappelijke benadering want leidde vaak tot foutieve inzichten psychologische
inzichten als wetenschap =op objectieve wijze gegevens verzamelen gegevens die
verifieerbaar zijn
Wilhelm Wundt 1 van de grondleggers laboratorium voor experimentele
psychologie onderzoekslaboratorium onderzoek op wetenschappelijke
manier om tot inzichten te komen <> intuïtieve kennis
o Onderscheid is terug te brengen tot kritisch denken om te kunnen spreken van kritisch
denken hierdoor kom je tot wetenschappelijk inzichten komen:
Vraag 1: op welke bron is deze informatie gebaseerd?
Vraag 2: is dit standpunt of bewering redelijk of extreem?
Vraag 3: wat zijn bewijzen die kunnen worden aangedragen om bewering te
bewijzen?
Vraag 4: is er vertekening (= bias) nodig? Bv. emotionele bias door emotie tot
vertekening komen van kennis
Vraag 5: is men tot het inzicht gekomen louter op basis van gezond verstand of
op meer systematische wijze denkfouten proberen vermijden? Bv. “ik heb er
eens goed over nagedacht” = pseudopsychologie
Vraag 6: is de psychologie voldoende om tot antwoord/kennis te komen of is er
nog kennis nodig uit andere domeinen bv. sociologie?
“Eerste indruk” voorbeeld waar psychologie voorkomt uit wetenschap
o Onderzoek: wat voor iemand is deze professor? Enerzijds studenten obv video,
anderzijds mensen die er les van hadden gekregen
o Resultaten
Eerste indruk wordt snel gevormd: 0,2 sec. fysieke aantrekking, 2 seconden of
iemand een gevaar vormt of niet. Binnen 30 sec volledige indruk
Eerste indruk was ook redelijk accuraat
Eerste indruk is vrij stabiel niet snel geneigd die te veranderen bv. daarom
belang als je gaat solliciteren wat je aandoet enz., beklaagde hoe die ter zitting
verschijnt/ wat die zegt enz.
Verschillende manieren om psychologie te bedrijven: 1) experimentele, 2) doceren, 3)
toegepaste psychologen
o 1) Experimentele psychologen = onderzoeken = die wetenschappelijke kennis en
inzichten vergaren door wetenschappelijk onderzoek kleinste groep, maar belangrijk:
kennis en inzichten hieruit worden door 2) docenten gebruikt in onderwijs
2
, o 3) In praktijk met wetenschappelijk onderzoek aan de slag gaan Bv. psychologen die
gedetineerden begeleiden, mensen behandelen
Impact van de psychologie op dagelijkse leven resultaten van experimentele psychologie
worden veel gebruikt:
o Supermarkt bv. bepaalde producten worden vaker gekocht afhankelijk van hoe ze eruit
zien op ooghoogte, kleuren enz. men gaat kijken in welke gagen mensen veel
verkopen en daar zet men dan dingen die men wilt verkopen, ook gebruik van gemaakt
in lange wachtrijen
o Datingbureaus bv. mensen die op elkaar lijken hebben meer kans op succesvolle relatie
en daardoor mensen koppelen aan elkaar die op elkaar lijken (zelfde achtergrond, zelfde
opvatting over bepaalde thema’s, voorkeuren muziek enz.)
o Onderwijs bv. didactische werkvormen en evaluatievormen is vaak ook resultaat van
psychologie, testen CLB over welke studie je moet maken die zijn eerst psychologisch
onderzocht welke test kan best voorspellen welke richting iemand uitgaat
o GPS-systeem onderzoek over hoe mensen op makkelijke manier waarnemen en dus
GPS kunnen volgen
o …
Bekende voorbeelden uit dagelijks leven:
o Déjà vu
= Het gevoel dat je al iets hebt meegemaakt en daardoor gevoel van herkenning
krijgt
Wetenschappelijk: we krijgen contextinformatie waardoor we situatie begrijpen
bij deja vu wordt beeld al opgeslagen voordat we informatie van situatie
hebben maar je hebt geen idee over hoe/wat /waar omdat je geen
bijkomende informatie hebt over specifieke situatie
o Goede voornemens met nieuwjaar?
Bv. gezonder eten, meer sporten
Houden niet zo lang stand en daardoor elk jaar zelfde mensen zijn cognitief
conservatief niet geneigd/behoefte voelen om gedragingen en gedachten te
veranderen gevolg: cognitieve denkfouten bv. cognitieve dissonantie
o Vrije wil?
Bestaat dit eigenlijk?
Bv. steek je rechter of linker hand op
Uit bv. MRI’s (hersenactiviteit) blijkt welke knop zal worden ingeduwd dus kan je
vraag stellen of er sprake is van vrije wil
o Hechting en relaties
Eerste relaties en vooral met moeder zullen bepalen hoe goed we zullen zijn in
aangaan intieme relaties op latere leeftijd enige persoon is angstiger om
verlaten te worden dan anderen mensen met laag zelfbeeld zijn angstiger
t.o.v. mensen met goed zelfbeeld
Noot: in puberteit wel herkansing
o Waarom kan jij dit lezen?
Ozne hrnseeen mkaen van lsose en onvloleidge indurekkn een klppoend en
bijegrpijelk gheeel. Daar zjin ze heel geod in. Dit vboobrreld iullsterert dat. Je
beirn wrekt als een rzanednsllee invmulachine die op bisas van geebrkige
3
, infmoratie het plataje aotumtaisch en onbesuwt voor je inluvt. Als je de
Ndedrlnadse taal beeerhst dan sanp je nu vsat wat ik bdeeol. Als de zninen
grmaamtiacal kolppen en de eretse en ltaastse ltteers op de jiutse pelk satan
dan kun je dit wraaaijnlchijk tcoh leezn. Hndaig tcoh
Recent onderzoek:
o Gebruik marihuana op jonge leeftijd in relatie tot ange termijneffecten in de
ontwikkeling van de hersenen (volledige ontwikkeling?) onderzoek gebruik van
marihuana op ontwikkeling hersenen op lange termijn
o Vrouwen meer autobiografische herinneringen dan mannen? (eerste autobiografische
herinneringen?) blijkt niet waar te zijn wel andere autobiografische herinneringen
vrouwen: meer tijdsverbanden tussen losse herinneringen, mannen meer ruimtelijk
geheugen
o Reisziekte bij bekijken 3D films te wijten aan zwakte van persoon? reden: grote
inspanning van ogen en mensen die vermoeider zijn zullen eerder te maken hebben met
reiszieke
o Relatie slaappatroon en resultaten studenten? hoe meer je slaapt, hoe beter je
presteert
2) PERSPECTIEVEN EN STROMINGEN
6 belangrijke perspectieven (benaderingen om ons gedrag te inspecteren) binnen de psychologie:
1) biologisch, 2) cognitief, 3) behavioristisch, 4) hele persoon, 5) ontwikkeling, 6) sociocultureel
Elk perspectief heeft eigen idee/benaderingswijze van geestelijke processen en/of gedragingen
bril waardoor je naar gedrag gaat kijken.
1) Biologische perspectief = het lichaam kan apart van de geest worden bestudeerd
o a) Vroeg biologisch perspectief (Descartes): er is een scheiding lichaam en geest
rationalisme (ik denk dus ik ben) gebruikt als wetenschappelijke methoden (denken als
enige middel om aan wetenschap te doen) maar kritiek door empiristen (waarneming/
ervaring wat je niet kan waarnemen kan je niet bestuderen) lichaam wordt als deel
van een machine beschouwd mechanische benadering van mens en gedrag
o b) Modern biologisch perspectief: er is geen scheiding meer tussen lichaam en geest
gedrag komt voort uit lichamelijk (er is lichamelijk achtergrond waartegen
psychologische processen zich ontwikkelen).
Voorbeelden: serotonine remmende werking, dopamine (opwekkend effect)
hoge dosis dopamine dan heb je zin voor avontuur enz. kan bepaalde
gedragingen verklaren
2) Cognitief perspectief = de wetenschappelijke methode kan worden gebruikt om de menselijke
geest te bestuderen focus op studie geest om tot kennis te komen redenering (biologisch
perspectief realisme puur redeneren) is onvoldoende wetenschappelijk je moet
wetenschappelijke methode gebruiken om geest te bestuderen
o Oud cognitief perspectief
Oorsprong in chemie structureren (patronen in eigenschappen van chemische
elementen)
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper katomichiels12. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,96. Je zit daarna nergens aan vast.
