1. Samenvatting van de slides en aantekeningen in de les.
2. Samenvatting van het zelfstandige deel (Nederlands).
3. Overzicht van alle belangrijke namen en belangrijkste ideeën.
Inhoud
Hoofdstuk 1: Inleidende bedenkingen over criminologie en etiologie........................................6
1. Waar houdt de etiologische criminologie zich mee bezig?..................................................6
2. Criminaliteit als bewegend doelwit..................................................................................... 7
3. Enkele grote vraagstukken in de criminologie.....................................................................9
Hoofdstuk 2: De vroege etiologische benaderingen in een notendop......................................10
1. Inleiding............................................................................................................................ 10
2. Het classicisme in de criminologie.................................................................................... 10
3. Empiricisme als voorloper van de vroege etiologische benaderingen...............................11
4. Kritiek op het empiricisme................................................................................................ 11
5. Het vroege positivisme...................................................................................................... 11
6. Het vroege biologische positivisme................................................................................... 12
7. Het vroege psychologische positivisme............................................................................ 13
8. Het vroege sociologische positivisme................................................................................14
9. Is het onderscheid tussen vroeg positivisme en classicisme artificieel?...........................14
10. Globale kritieken op de positivistische benadering.........................................................14
11. Samenvattend overzicht van (conflicterende) paradigma’s............................................14
12. Etiologisch onderzoek doorheen de tijd...........................................................................15
13. Slotbeschouwingen......................................................................................................... 15
Hoofdstuk 3: Over de zin van het zoeken naar oorzaken.........................................................16
1. Inleiding............................................................................................................................ 16
2. Voorspellen is niet hetzelfde als een oorzaak aanwijzen...................................................16
3. Over noodzakelijke, voldoende en contributieve oorzaken...............................................16
4. Geen oorzaken zonder mechanismen............................................................................... 17
5. Causale keten-denken, wisselwerkingen en tegenfeitelijk denken....................................18
6. Gelaagde causaliteit als basis voor een interdisciplinaire etiologische criminologie.........18
7. Soorten mechanismen...................................................................................................... 19
8. Een samenvattend overzicht van het etiologische jargon.................................................19
Hoofdstuk 4: van risicofactoren naar geïntegreerde theorieën?...............................................19
1. Inleiding............................................................................................................................ 19
2. Niet alle risicofactoren en beschermingsfactoren zijn oorzaken........................................19
3. Wat is een etiologische theorie?........................................................................................ 21
4. Gescheiden theoretische ontwikkeling in de etiologie.......................................................23
5. Theorieën van middellange reikwijdte versus algemene theorieën..................................23
6. Microtheorieën, macrotheorieën of macro-microtheorieën...............................................23
7. Oorzaken van de theoretische fragmentatie van de etiologische criminologie.................25
8. Denken over theoretische integratie................................................................................. 26
9. Types van theoretische integratie..................................................................................... 26
1
, 10. Strategieën en theoretische vereisten voor theoretische integratie...............................28
11. Naar een verenigde etiologie?......................................................................................... 28
12. De logische plaats van disciplines in cross-level geïntegreerde theorieën......................29
13. Slotbedenkingen............................................................................................................. 29
Hoofdstuk 5: in de ban van de buurt? Sociaalecologische theorieën voor criminaliteit............30
1. Inleiding............................................................................................................................ 30
2. De 19de -eeuwse studies.................................................................................................... 30
3. De vroege denkers van de Chicago school en de zonale theorie......................................30
4. Frederic thrasher over jeugdbendes in gedesorganiseerde buurten.................................32
5. Het sociale desorganisatiemodel van shaw en mckay......................................................32
6. Buurtkenmerken en de geografische concentratie van delinquente jongeren..................32
7. Sociale desorganisatie als overkoepelend mechanisme....................................................33
8. Kritieken op de klassieke sociaalecologische benadering.................................................33
9. De context van heropleving van de sociale desorganisatietheorie...................................34
10. Omgaan met de ecologische fout en bias in officiële statistieken...................................34
11. De theoretische herinterpretatie van ruth r. Kornhauser.................................................35
12. Koerswijzigingen in de sociaalecologische theorie..........................................................36
13. Van desorganisatie naar sociale cohesie (1990-2000)....................................................36
14. Naar een theorie over de collectieve weerbaarheid van buurten....................................36
15. Het failliet van de klassieke ‘community criminology’?...................................................37
16. Gen-cultuur co-evolutionaire evaluatie van de sociale ecologie......................................37
17. Slotbedenkingen............................................................................................................. 37
Hoofdstuk 6: gelegenheidsbenaderingen: Omgevings-criminologie, dagelijkse routines en
criminaliteitspatronen.............................................................................................................. 38
1. Inleiding............................................................................................................................ 38
2. Wat verklaart de omgevingscriminologie?........................................................................38
3. The “routine activities theory” van Marcus Felson............................................................39
4. Kritieken op de theorie van de routineactiviteiten............................................................40
5. De algemene routine-activiteitentheorie van criminaliteit en slachtofferschap................41
6. De patroontheorie van Paul en Patricia Brantingham........................................................42
7. Broken windows theory..................................................................................................... 43
8. Kritieken op bwt................................................................................................................ 43
9. The law of crime concentration van David Weisburd.........................................................44
10. Bedenkingen bij de opportuniteitstheorieën...................................................................44
Hoofdstuk 7: Spanningsbenaderingen en regelovertredend gedrag........................................44
1. Inleiding............................................................................................................................ 44
2. De klassieke anomietheorieën.......................................................................................... 44
3. Van absolute naar relatieve deprivatie..............................................................................47
4. De subcultuurtheorie van Albert Cohen............................................................................ 47
2
, 5. De differentiële opportuniteitstheorie van Cloward en Ohlin.............................................48
6. De institutionele anomietheorie van Messner en Rosenfeld..............................................49
7. De algemene spanningstheorie van robert Agnew............................................................50
8. Gen-cultuur co-evolutionaire evaluatie van strainperspectief...........................................51
Hoofdstuk 8: criminaliteit als (sociaal) leerproces....................................................................51
1. Inleiding............................................................................................................................ 51
2. De cultuurconflicttheorie als voedingsbodem voor leertheorieën.....................................51
3. De voedingsbodem voor de differentiële associatietheorie...............................................52
4. Hoe de differentiële associatietheorie vorm kreeg............................................................52
5. De differentiële associatietheorie (1939-1947).................................................................53
6. Fundamentele kritiek op de theorie van Sutherland.........................................................55
7. Neutralisatiethechnieken als aanvulling op Sutherlands model........................................56
8. De sociale leertheorie van Ronald Akers...........................................................................57
9. Social structure and social learning: de geïntegreerde theorie van akers.........................58
10. Empirische status en kritieken op de sociale leertheorie van akers................................59
11. Bandura’s sociaal cognitieve leertheorie.........................................................................59
12. Algemene agressietheorie van C. Anderson en B. Bushman...........................................60
13. Slotbedenkingen............................................................................................................. 61
Hoofdstuk 9: Van signalen tot tribale dynamieken. Subculturele benaderingen......................62
1. Inleiding............................................................................................................................ 62
2. Modern gang onderzoek: op zoek naar een geschikte definitie voor een subcultureel
fenomeen.............................................................................................................................. 62
3. De groepsprocessen theorie van Warr.............................................................................. 62
4. Over het verband tussen betrokkenheid bij een problematische jeugdgroep en
regelovertredend gedrag...................................................................................................... 63
5. De straatcode-theorie van E. Anderson.............................................................................63
6. Toetreding en groepsverlaten in empirisch onderzoek......................................................64
7. Sociaalpsychologische en evolutionaire benaderingen.....................................................64
8. Slotbedenkingen............................................................................................................... 65
Hoofdstuk 10: Criminaliteit als stigma...................................................................................... 66
1. Inleiding............................................................................................................................ 66
2. De Chicago school als inspiratie voor de etiketteerbenadering.........................................66
3. Edwin Lemert en de evolutie van primaire naar secundaire deviantie..............................67
4. Howard Becker, outsiders en de labelingbenadering........................................................67
5. Kritieken op de klassieke etiketteerbenadering.................................................................68
6. Hedendaagse etiologisch relevante ontwikkelingen..........................................................68
7. Slotbedenkingen............................................................................................................... 68
Hoofdstuk 11: het belang van bindingen en gehoorzaamheid aan de wet...............................69
1. Inleiding............................................................................................................................ 69
3
, 2. De maatschappelijke context van sociale controletheorieën............................................69
3. Durkheim en de Chicago school als inspiratiebron voor controletheorieën.......................70
4. Vroege controletheorieën.................................................................................................. 70
5. De sociale bindingstheorie van Hirschi..............................................................................71
6. Empirische status.............................................................................................................. 72
7. Kritieken op de sociale bindingstheorie van Hirschi..........................................................73
8. Evaluatie van de bindingstheorie vanuit biosociaal en evolutief perspectief....................73
9. Procedurele rechtvaardigheidstheorie............................................................................... 73
Hoofdstuk 12: Van zelfcontroletheorie naar “modern control theory” en verder......................74
1. Inleiding............................................................................................................................ 74
2. Vier stabiele bevindingen over regelovertredend gedrag.................................................74
3. De kern van de zelfcontroletheorie................................................................................... 75
4. Kritieken op de originele versie van de zelfcontroletheorie...............................................76
5. Theoretische herziening.................................................................................................... 77
6. Zelfcontrole als morele manager...................................................................................... 77
7. Zelfcontrole, zelfregulering of normen.. Complexere visies op zelfcontrole......................77
8. Een evaluatie van de zelfcontroletheorie vanuit biosociaal en evolutief perspectief........79
9. Besluit............................................................................................................................... 79
Hoofdstuk 13: Criminal decision-making. Rationele en irrationele beslissingsprocessen.........79
1. Inleiding............................................................................................................................ 79
2. De rationele keuzebenadering van Cornish en Clarke.......................................................80
3. Deterrence theory............................................................................................................. 81
4. De theorie van gepercipieerde afschrikking en diens empirische status...........................82
5. Problemen bij het mensbeeld van de enge versie van de RCT..........................................83
6. De brede versie van de rationele keuzetheorie van Karl-Dieter Opp.................................84
7. Hoe keuzes gemaakt worden. De rol van de gedragseconomie........................................85
8. Het hot-cool keuzeproces en traits versus states..............................................................86
9. Een evaluatie van criminal decision-making vanuit biosociaal en evolutief perspectief. . .86
10. Slotbedenkingen............................................................................................................. 87
Hoofdstuk 14: persoonlijkheid, traits en individuele verschillen...............................................87
1. Inleiding............................................................................................................................ 87
2. De theorie van hans eysenck............................................................................................ 87
3. De constitutionele leertheorie van Wilson en Herrnstein..................................................88
4. Het big-five model en het hexaco-model. Verfijning van de relatie intelligentie en
regelovertredend gedrag...................................................................................................... 90
5. Empathie en prosociaal gedrag......................................................................................... 91
6. Conduct disorder, antisociale persoonlijkheid en criminaliteit..........................................91
7. Psychopathie en betrokkenheid bij ernstige en gewelddadige criminaliteit......................92
8. De dark triad..................................................................................................................... 92
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper marteottoy. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €12,49. Je zit daarna nergens aan vast.
