Samenvatting
Samenvatting Criminologie van de strafrechtsbedeling: Van vervolging tot strafuitvoering
Samenvatting op basis van slides en aantekeningen. Met inbegrip van gastcolleges.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 95 pagina's
Voorbeeld 4 van de 95 pagina's
In winkelwagenVerkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
InhoudInleiding.......................................................................................................................................... 4
1. Hoe denken we over misdrijf en straf....................................................................................... 4
2. De ‘logica’ van de strafrechtsketen – de echelons...................................................................5
2.1 De strafrechtsketen als een trechter................................................................................... 5
2.2 Verregaande juridisering..................................................................................................... 5
2.3 Ruimte voor beleid: ‘beleid voeren’.................................................................................... 5
2.4 Keuzes maken bij opsporing (Verhaege).............................................................................5
2.5 Keuzes maken bij vervolging (Colman)...............................................................................5
2.6 Keuzes maken bij straftoemeting (Verhaege).....................................................................6
2.7 De rechter als koorddanser................................................................................................. 6
2.8 Dispariteit........................................................................................................................... 7
2.9 Strafuitvoering (Verhaege).................................................................................................. 7
2.10 Besluit: de strafrechtsbedeling......................................................................................... 7
Hoofdstuk 1: geschiedenis van het strafrechtsdenken....................................................................7
1. Overzicht.................................................................................................................................. 7
2. Ancien Régime......................................................................................................................... 8
3. De Verlichting........................................................................................................................... 8
4. Het Positivisme...................................................................................................................... 10
5. Het Sociaal Verweer............................................................................................................... 11
6. Het Nieuw Sociaal Verweer.................................................................................................... 12
7. Recentere ontwikkelingen...................................................................................................... 13
7.1 Na de golden 1960’s......................................................................................................... 13
7.2 Maatschappelijke ontwikkelingen als katalysator.............................................................14
7.3 Herstelgericht model in België.......................................................................................... 15
7.4 Herstelrechterlijke bandering van bestraffing...................................................................15
7.5 Vanaf voormalig minister Geens tot vandaag...................................................................16
7.6 Vlaams Minister van Justitie.............................................................................................. 16
Hoofdstuk 2: Vervolging................................................................................................................ 17
1. Inleiding: de logica van de strafrechtsketen..........................................................................17
2. Voornaamste actoren............................................................................................................. 17
2.1 Minister van justitie........................................................................................................... 18
2.2 Openbaar Ministerie.......................................................................................................... 18
2.3 Onderzoeksrechter............................................................................................................ 20
3. Vervolgingsbeslissing: Instroom, doorstroom en uitstroom....................................................22
1
, 3.1 Instroom van zaken........................................................................................................... 22
3. Beslissingen op parketniveau............................................................................................. 24
3.2 Gerechtelijk onderzoek..................................................................................................... 27
3.3 Voorlopige hechtenis (VH)................................................................................................. 28
3.4 Beslissing tot vervolging................................................................................................... 29
3.5 Herhaling: instellen strafvordering....................................................................................30
4. Gastcollege: onderzoeksrechter Karel Van Cauwenberghe....................................................31
4.1 Rol van de onderzoeksrechter........................................................................................... 31
4.2 Voorlopige hechtenis......................................................................................................... 32
Hoofdstuk 3: Straftoemeting......................................................................................................... 35
1. Herhaling: instellen strafvordering......................................................................................... 35
2. Inleidende begrippen............................................................................................................. 35
3. De kunst van het straftoemeten............................................................................................ 38
4. Soorten straffen..................................................................................................................... 39
4.1 hoofdstraffen.................................................................................................................... 40
4.2 bijkomende straffen.......................................................................................................... 46
4.3 Internering: geen straf, maar veiligheidsmaatregel (gastcollege)....................................51
4.4 Modaliteiten van de strafoplegging...................................................................................51
5. Dispariteit.............................................................................................................................. 52
5.1 Motivering van de straftoemeting..................................................................................... 53
5.2 Verschillen in de straftoemeting: hoe?.............................................................................. 54
5.3 Naar straftoemetingsrichtlijnen en uniformisering straftoemeting?..................................57
5.4 Besluit dispariteit.............................................................................................................. 58
Hoofdstuk 4: strafuitvoering.......................................................................................................... 58
1. Algemeen kader..................................................................................................................... 58
2. Actoren................................................................................................................................... 60
2.1 Strafuitvoeringsrechtbanken............................................................................................. 60
2.2 FOD Justitie....................................................................................................................... 60
2.3 Gemeenschappen............................................................................................................. 61
2.4 Gedetineerden.................................................................................................................. 62
3. Aspecten van de rechtspositie van gedetineerden en geïnterneerden..................................64
3.1 Internationale verdragen.................................................................................................. 64
3.2 Nationaal: België en de gebrekkige rechtspositie van gedetineerden..............................65
4. Interne rechtspositie van gedetineerden............................................................................... 65
5. Toekomst gevangeniswezen................................................................................................... 71
6. Externe rechtspositie: gastcollege Eric Maes.........................................................................73
2
, 6.1 Inleiding............................................................................................................................ 73
6.2 Bevoegdheidsverdeling..................................................................................................... 74
6.3 Strafuitvoeringsmodaliteiten Minister van Justitie............................................................74
6.4 Strafuitvoeringsmodaliteiten strafuitvoeringsrechter en strafuitvoeringsrechtbank.........79
6.5 Aan de slachtoffers toegekende rechten...........................................................................87
6.6 Afsluitend.......................................................................................................................... 88
7. Internering (geen straf): gastcollege Joris D’Heedene...........................................................88
7.1 De nieuwe interneringswet............................................................................................... 88
7.2 Zorg en internering........................................................................................................... 91
7.3 Waar botsen we op........................................................................................................... 95
Criminologie van de
strafrechtsverdeling
3
, Inleiding
1. Hoe denken we over misdrijf en straf
Slingerbeweging strafrecht:
- Focus fluctueert tussen dader en daad doorheen tijd
Ancien regime (tem 18de E)
- Willekeur, recht op bestraffing was alleenrecht koning, bekentenis afdwingen,
voorbeeldstraffen
- “wrede Middeleeuwen” versus recent onderzoek (niet even wreed dan werd gedacht)
- Voornamelijk focus op vergelding en afschrikking (algemene preventie)
Verlichting en Klassiek Strafrecht (18-19de E)
- De mens is een rationeel wezen, sociaal contract, Magna Charta v/h strafrecht (legaliteit-
proportionaliteit- subsidiariteit), vaste straffen, geen individualisering, schuldnotie centraal
- Voornamelijk focus op vergelding (maar ifv sociaal contract), algemene preventie
(afschrikking), bijzondere preventie (geboorte gevangenisstraf)
Focus daad, schuld en rationele mens
Positivisme (2de helft v/d 19de E)
- Misdrijf gevolg causale factoren, de mens heeft geen vrije keuze, gedetermineerd, sociaal
gevaarlijkheid, Magna Charta op de helling, verschuiving van daad naar dader, sanctie
- Focus op bijzondere preventie en resocialisatie (sanctie)
- Vergelding = zinloos!!
Focus dader en gedetermineerde mens
Sociaal Verweer (2de helft v/d 19de E)
- Combinatie Verlichting en Klassiek Strafrecht en Positivisme
- De maatschappij beschermen (‘verweren’), de mens heeft een ‘zekere vrijheid’ , het
eclecticisme van Prins (= tweesporenbeleid)
- ‘Normale’ delinquenten versus andere delinquenten, straffen versus maatregelen
(“geestesgestoorden en jeugdigen”)
Na WOII
- Overgangsfase, bloei, welvaartstaat en verzorgingsstaat
- Uitbouw sociale vangnetten (verkleint kans tot criminaliteit)
Nieuw Sociaal Verweer (na WOII)
- Reactie op gruwel WOII
- Aandacht voor persoonlijkheid & sociaal milieu (zie ‘oud’ sociaal verweer),
individualisering, mét aandacht voor de rechtspositie v/d dader (legaliteit)
- Resocialisatie centraal
Vandaag: diverse stromingen
- Straf = diverse straffen
- Streven naar evenwicht tussen vergelding, afschrikking, resocialisatie en herstel
- Rechter als koorddanser = veel keuzemogelijkheid en bijkomende mening v publieke
opinie
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper marteottoy. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 53340 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen