Volledige samenvatting van het vak Marketingethiek (K001419A) van prof Liselot Hudders. Uitgebreide lesnotities gebaseerd op de slides + alle gastlessen + inhoudsopgave. Gemaakt in academiejaar
Inhoudstafel
Les 1: Introductie .......................................................................................................................... 2
Les 2: Waarheid of verleiding – ethische overwegingen in reclame .................................................. 9
Les 3: Ethische besluitvorming (Deel 1)..........................................................................................34
Les 4: Ethische besluitvorming (Deel 2)..........................................................................................61
Les 5: AI (MIW) ............................................................................................................................86
Les 6: Food marketing ................................................................................................................ 114
Les 7: Ethiek in influencer marketing ........................................................................................... 146
Les 8: Greenwashing in marketing............................................................................................... 178
Les 9: Respect of stereotypen?.................................................................................................... 203
Les 10: Reclame voor dark consumption behavior ........................................................................ 220
1
,Les 1: Introductie
Waarom ethiek?
In mijn privéleven
• Laat ik me verleiden tot het aankopen van goedkope kleding?
• Doe ik mee aan online kleren bestellen in meerdere maten en wat niet past, stuur ik terug?
• Spreek ik vrienden aan op activiteiten die zij doen maar die ik niet ethisch vind? Of laat ik het
zo?
• Terwijl ik in de stad wandel, zie ik mensen iets roepen naar iemand. Doe ik alsof ik niets
gezien heb of reageer ik?
• Neem ik niet veel te vaak mijn auto?
In mijn professionele leven
• Wil ik voor ongezonde producten marketing doen? Zij hebben meestal ook de leukste
opdrachten/budgetten
• Geef ik mensen 2 keer een tijdelijk contract en dan pas een vast ook al ben ik tevreden over
hun werk maar de bedrijfsregels zeggen het zo?
• Vind ik het oké dat ik de tassen van mensen moet controleren voor ze het gebouw verlaten?
• Laat ik het toe dat 1 iemand van mijn team minder presteert dan de rest maar toch behoud ik
hem want moeilijk te ontslaan of moet ik beter mijn best doen de regels te veranderen?
• Luister ik naar de regels of vecht ik voor een beter alternatief? Is “vechten” de oplossing?
• Ontsla ik iemand van mijn team omdat we onze winstdoelen niet halen naar het einde van
het jaar toe?
• Ik werk campagnes uit met influencers, doe online campagnes voor commerciële producten,
zijn deze campagnes wel OK?
• Ben ik nu echt blij als mijn grootste concurrent stockproblemen heeft en ik hierdoor veel
meer ga verkopen?
• Ga ik engagementen aan met influencers voor babyartikelen, partnerships met
licentieartikelen? Of doe ik daar niet aan mee voor mijn producten?
Bij ethiek is alles van het leven een afweging van het hart en het geld (zie tekening), maar toch ergens
zorgen dat het past bij jezelf en je wereldbeeld. We gaan ook zien dat het makkelijk is om kritiek te
geven en te zeggen dat iets niet oké is, maar je moet jezelf ook eens plaatsen in iemand anders zijn
schoenen zetten om bepaalde zaken te beseffen.
Heb ik zelf al iets gedaan dat niet ethisch was?
• Ja
• Jonger, gevoel bedrijfsregels te moeten volgen
• Stond er persoonlijk niet achter, maar baas wilde het zo (of is dit een excuus van mezelf?)
• Al mijn collega’s deden het ook
• Slecht gevoel achteraf, had ik het maar anders aangepakt en “gevochten” voor een alternatief
• Leerproces – trouw aan eigen woorden
2
,Wat zijn mijn/jouw waarden?
• Definitie: “Waarden zijn idealen en motieven die in een samenleving of groep als
nastrevenswaardig worden beschouwd. Waarden zijn opvattingen van wat wenselijk is.
• Voor iedereen anders!
• VB: transparantie, eerlijkheid, vertrouwen, oprechtheid, …
Waarom niet altijd trouw aan waarden?
• We zijn mensen en niemand is perfect (of is dit een excuus?)
• Context
o Privé – professioneel1
o Groepsdruk
o Moe, honger, weinig tijd
• Bewustzijn is belangrijk 2
Ethiek
• Definitie: ethiek = kritische bezinning op het juiste handelen
• Studie van de moraal
• Woordenboek: moral principles that govern a person’s behaviour or the conducting of an
activity
Marketingethiek
Marketing ethics is an area of applied ethics which deals with the moral principles behind the
operation and regulation of marketing. Some areas of marketing ethics (ethics
of advertising and promotion) overlap with media and public relations ethics.
Alles wat je met tv, digital, influencers doet → “ben ik hier wel goed bezig?”
Wat gaan we leren?
• Kritisch denken
• Situaties analyseren en oplossingen formuleren
• The bigger picture zien (niet eenzijdig denken over iets, maar uit verschillende standpunten
naar iets kijken – vanuit de communicatieverantwoordelijke maar ook vanuit de consument)
• Deze reflecties meenemen in jullie leven en job als communicatieverantwoordelijke
1
Professioneel neem je soms meer identiteit over van het bedrijf waardoor dat soms anders loopt
met je eigen persoonlijke waarden
2
Als je weet van jezelf dat je bvb hangry wordt, is het beter om bvb te zwijgen
3
, Marketingethiek in het bedrijfsleven
• Elke marketeer wordt geacht zelf ethisch te denken en te beseffen wat kan en wat niet kan
• Communicatie wordt nooit door 1 persoon gemaakt maar altijd door een volledig team
o Brand manager (soms junior en senior)
o Revisie marketing manager
o RSA (regulatory) 3 en legal (jurist)
o Revisie CEO voor alles dat in paid media van +50K komt
o Alle verpakkingen worden ook door CEO gereviseerd (greenwashing)
o Sustainability commitee4 in bedrijf kijkt alle verpakkingen en communicatie na
• Waarom gebeuren er dan toch nog regelmatig “fouten”?
o Oog op bedrijf en doelstellingen bedrijf
o Andere waarden dus andere opvattingen over wat kan en wat niet?
o Concurrenten doen het ook (pressure)
o Regels veranderen: mensen worden strenger (kleur groen = bio = greenwashing?)
Artikel: “Kan een verantwoord merk nog groeien?”
(UBA: United Brands Association): https://www.ubabelgium.be/nl/
3 Checken alle regels van voedsel ofzo
4 (checken of alles wat op de verpakkingen staat correct is)
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper thomascornillie. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,99. Je zit daarna nergens aan vast.
