Ik heb de powerpoint samen met mijn notities in dit document samen gezet. Dierenwelzijn is een klein onderdeel en bevat niet heel veel leerstof, maar het is toch handig om een klein overzicht te hebben.
Ideeën t.o.v. dierenwelzijn zijn veranderd: vroeger waren er honden karren
en werden paarden gebruikt in de mijnen.
Culturele verschillen: in het zuiden worden mannelijke dieren niet
gecastreerd.
Er komt steeds meer onderzoek: emoties meten bij dieren en ook de
waarde kunnen inschatten naar wat die waarden van emoties nu
betekenen. Er zijn basiswetten over dierenwelzijn in de EU (niet in de VS).
DEFINITIE WELZIJN
Meest gebruikt: toestand van het dier zoals deze wordt ervaren door het dier.
- Ofwel: een individu verkeert in een staat van goed welzijn wanneer het in staat is zich actief
aan zijn levensomstandigheden aan te passen en daarmee een toestand kan bereiken die het
zelf als positief ervaart.
- In 2024 is deze aangescherpt tot: Dierenwelzijn is de kwaliteit van leven zoals het door het dier zelf
wordt ervaren waarbij het dier in staat is zich aan te passen aan de omstandigheden en beschikt
over een zekere mate van keuzevrijheid. Dierenwelzijn is een dynamische staat waarbij het dier
een balans vindt tussen positieve en negatieve ervaringen die bijdragen aan een positieve mentale
staat. “A good life”
DUS
- Vermijden van langdurige negatieve ervaringen
- Bevorderen van positieve ervaringen
- Gebaseerd op robuust wetenschappelijk onderzoek naar behoeften en (emotionele) percepties
van dieren: grote vooruitgang in
meten van emoties
Beoordeling van welzijn: zowel een acute
situatie als een lange termijn situatie van
een individu
Onderzoek toont aan dat als dieren meer
controle hebben, dan ervaren ze minder
stress. Bovendien ook dat als dieren
kunnen voorspellen wat er gebeurt dan
heb je een beter welzijn, met als gevolg
een grotere veiligheid in omvang, langere
dierenartskosten, beter prestaties en
hogere klanttevredenheid.
1
,WELZIJN EVALUEREN OP DIER EN/ OF OMGEVINGSNIVEAU
HOE DIERENWELZIJN INSCHATTEN
- Meten van voorkeuren: meten van hoeveel, hoelang, hoe frequent maakt een dier gebruik van resources
in zijn omgeving → preferentie testen, aversie testen
- Meten van behoeften in verschillende levensfasen: tolerantie, deprivatie experimenten (reboundeffect)
etc. - Sammy eekpoes, Stro nest Zeug Streksel
- Essentiële resources: ethological needs → vacuüm gedrag, stress ↑ als het dier het gedrag niet kan
uitvoeren. Gedrag dat zo belangrijk is dat ze het doen, ook al zijn de resources niet aanwezig. Bv een hond
wil een bot begraven dus legt het op de bank. Of kippen die geen stro hebben, gaan doen alsof ze stro
pakken om er een soort van nest van te maken.
- Hoe veel negatieve ervaringen verdragen voor stopt: kinine (bitter), shocking, isolatie etc.
- Hoe hard wil het dier ergens voor werken: via operante conditionering.
• Consumer Demand studies: aantal responses; moeilijkheidsgraad ↑
- Hoe ervaart het dier zijn omgeving?
• Adaptatie – emotionaliteit onderzoeken
• Anticipatie & verrijking
• Cognitive bias studies
- Samengestelde testen
PREFERENTIE TESTEN
Individuele verschillen: gekeken naar stro en
houtkrullen. Wie weet willen ze liever iets anders, wat
niet wordt mee genomen in het onderzoek. We hebben
te maken met de keuze van de onderzoeker, wat ook
niet meteen de keuze is van het dier. Het dier kiest wat
hij aangeboden krijgt en wat die ermee kan doen.
Vaak te simpele vraag:
- Vb. Biggen stro of kale vloer? Keuze afhankelijk van
omgevingstemperatuur, conditie, gedrag en
voortplantingsstadium
- Te weinig rekening met individuele variatie
- Te weinig rekening met fysieke reproductieve en
sociale aspecten
- Te weinig rekening met andere belangen. Kippen kiezen grote en kleine kooi: allen prefereerden de
grote kooi maar bezochten minimaal 1x de andere kooi. Verzamelen informatie uit de omgeving
- Preferentie verwart met familiariteit
- Het aanbod wordt door de onderzoeker bepaald maar kan best iets heel anders zijn want niet
getest is.
2
, ETHOLOGICAL NEED ANALYSE
Meten of een gedrag een ethological need is. Een ethological need = gedrag die vastgelegd zijn in
het brein, waarbij je geen directe feedback krijgt. Gedragingen zijn belangrijk om te kunnen
uitvoeren, bv zelfverzorging, sociaal contact, nestbouw, …
Algemene criteria
1. Regelmatig uitgevoerd door alle individuen van een soort
2. Primair intern gemotiveerd
• Zelf belonend
• Vacuüm gedrag
3. Reboundeffect = gedrag dat je lang niet kan uitvoeren → als je dan de kans hebt om het wel te
doen dan zal je het extra hard doen.
4. Onthouding van het juiste substraat leidt tot chronische stress (bv. Geen stro aanwezig voor
nestbouw)
• Resulteert in fysiologische/ ethologische pathologie
CONSUMER DEMAND STUDIES
Komt voort uit de economie. Hoe hoog is de prijs die een dier voor iets wil
betalen? Hoe harder en langer je ervoor wil werken, hoe belangrijker de resource
is.
Bij kleine dieren: gebruik van kattenluikje om dan in een ruimte te komen waarin
ze de resource hebben. Er hangt een gewicht aan het luikje dus ze moeten harder
duwen om erbij te komen.
Vb. bij fretten: kijken naar de maximale prijs die ze willen betalen.
Referentiewaarden worden bepaald op basis van toegang tot water of voer (daar
willen ze een hoge prijs voor betalen). In hoeverre hebben ze zwemwater nodig? In de tweede grafiek:
aan wat hebben ze behoefte en hoe lang willen ze voor iets duwen. Ze kunnen harder duwen dan hun
eigen gewicht. Voor slaap willen ze hard werken. Voor water bowls willen ze een beetje werken. Het
meeste willen ze werken voor sociaal contact tenzij ze er te veel moeite voor willen doen (= luxegoed).
Hun prioriteit is niet sociaal (ze zijn eerder solidair).
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ambermich. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,46. Je zit daarna nergens aan vast.
