Samenvatting
Samenvatting Strafrecht (notities + boek + PPT)
- Instelling
- Universiteit Gent (UGent)
Alles in één document! (de notities, powerpoint en alles in het boek (+ artikelen).
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 260 pagina's
Voorbeeld 4 van de 260 pagina's
In winkelwagenVerkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
STRAFRECHTDEEL I
Hoofdstuk 1: JURIDISCHE SITUERING
1. Begrip
Strafrecht
= rechtsregels over misdrijf, dader en straf
Naargelang de discipline (recht, criminologie, sociologie, psychologie,…)
kan en wordt strafrecht anders omschreven en benaderd. Juristen zien
strafrecht als een geheel van rechtsregels over misdrijf, dader en
straf. => de 3 componenten van strafrecht
Juridische definitie
Het geheel van rechtsregels dat bepaalt:
1. Onder welke voorwaarden gedragingen misdrijven zijn en welke
gedragingen misdrijven zijn
2. Wie dader van een misdrijf is en strafrechtelijke
verantwoordelijkheid draagt
3. Welke straffen bestaan en welke straffen op de misdrijven worden
gesteld
Bv een geldboete
4. Onder welke voorwaarden straffen aan daders kunnen worden
opgelegd en uitgevoerd
5. Hoe de bevoegde instanties (rechtbanken) oordelen over misdrijf,
dader en straf. (De procedure)
Misdrijf
Afwijkingen van de norm die een reactie in de vorm van een straf
verantwoorden. Wat een misdrijf is, verschilt in tijd en ruimte. Wat
vroeger een misdrijf was is dat niet noodzakelijk nu nog en wat een
misdrijf is in België is niet noodzakelijk een misdrijf in het buitenland.
Misdrijven in het algemeen
Het strafrecht legt uit wanneer gedrag als een misdrijf wordt beschouwd
en welke onderdelen nodig zijn om dat misdrijf te definiëren.
Misdrijven in het bijzonder
Het strafrecht bepaalt welke gedragingen misdrijven zijn. Dit onderdeel
bevat de specifieke misdrijfomschrijvingen, strafbaarstellingen of
incriminaties.
1
,Dader
Bestraffing voor daders en regels over wie dader kan zijn en
strafrechtelijke verantwoordelijkheid draagt. Zo kunnen in het huidige
strafrecht zowel natuurlijke personen als rechtspersonen strafrechtelijk
verantwoordelijk zijn.
- Rechtspersonen zijn bedrijven die een misdrijf plegen en als geheel
bedrijf gestraft worden.
- Bv. Minderjarigen zijn in het strafrecht (grotendeels)
schuldonbekwaam, waardoor zij niet kunnen worden gestraft.
Straf (en beveiligheidsmaatregel)
Wettelijk bepaalde vorm van leed door de rechter opgelegd als
sanctie voor een misdrijf. Beveiligheidsmaatregelen zijn geen straffen
(maar vallen wel binnen het strafrecht).
- Bv. Personen die bepaalde misdrijven hebben gepleegd en op dat
ogenblik aan een geestesstoornis lijden die hun oordeelsvermogen
of de controle over hun daden tenietdoet of ernstig aantast. Maar
ook bij wie het gevaar bestaat dat zij als gevolg van hun
geestesstoornis opnieuw feiten van enige ernst zullen plegen,
gedwongen in een instelling plaatst worden.
Straffen in het algemeen
Strafrecht legt het in algemeen zin vast welke straffen bestaan +
bepaalt het onder welke voorwaarden straffen aan daders kunnen
worden opgelegd en uitgevoerd.
Straffen in het bijzonder
Strafrecht bepaalt met welke specifieke straffen een welbepaald misdrijf
wordt bestraft.
Procedureregels
Formele regels over hoe de bevoegde instanties oordelen over misdrijf,
dader en straf. Dus hoe het strafrecht wordt toegepast
2. Publiek recht
Verticale rechtsverhouding
- Strafrecht is publiek recht. Het plegen van een misdrijf brengt een
relatie tot stand tussen dader en de staat.
2
, - Het recht om te straffen is voorbehouden aan de staat. Enkel
overheidsorganen kunnen strafbaarstellingen in het leven roepen en
zijn gemachtigd om de strafvordering uit te voeren.
Openbare orde
- Strafwetten zijn van dwingend recht. Burgers kunnen geen
afspraken maken over de inhoud, reikwijdte en toepassing van de
strafwet. Strafrecht is niet onderhandelbaar.
- Bv aantastingen van de fysieke integriteit die met toestemming van
een slachtoffer zijn aangebracht blijven strafbaar.
Slachtoffers
- Slachtoffers hebben geen recht om te straffen en zijn ook niet
nodig om te straffen (geen klachtmisdrijven meer).
- Wel deelnemen aan de procedure en daarin via burgerlijke
partijstelling privaatrechtelijk belang (schadevergoeding bekomen)
nastreven.
- Geen recht om de strafvordering uit te oefenen en (mee) te
beslissen over straf en strafuitvoering. Wel meer aandacht voor
slachtofferrechten (om inzage, onderzoekshandelingen, gehoord en
geïnformeerd worden).
3. Materieel en formeel strafrecht
Materieel strafrecht
Rechtsregels die betrekking hebben op de omschrijving van strafbare
gedragingen, daderschap, straffen en voorwaarden om straffen op te
leggen en uit te voeren.
Formeel strafrecht
Procedureregels over de toepassing van het materieel strafrecht. Door
wie en op welke manier worden misdrijven vastgesteld, opgespoord,
vervolgd, bewezen, berecht en uitgevoerd (strafvordering,
strafprocesrecht).
Strafuitvoeringsrecht
- Dit gaat over een geheel van rechtsregels die betrekking hebben op
voorwaarden, modaliteiten en procedures m.b.t. de uitvoering vd
straf.
- Het recht dat de strafuitvoering regelt bevindt zich in het materieel
en formeel strafrecht.
3
, 4. Nationaal en internationaal strafrecht
4.1. Nationaal strafrecht
Nationaal strafrecht
Strafrecht is hoofdzakelijk nationaal recht. Bepalen wat niet mag en
hoe dit bestraft kan worden, is dan ook een bij uitstek nationale
materie.
De regel is dan ook dat strafrecht per land afzonderlijk wordt geregeld en
toegepast.
Er is federaal strafrecht, maar ook strafrecht van gemeenschappen,
gewesten, provincies en gemeenten. Dus het is niet alleen het parlement
dat het strafrecht kan bepalen
Belgisch of federaal strafrecht
Het feit dat strafrecht in de regel nationaal recht is, betekent niet dat alle
strafrecht Belgisch of federaal recht. Het federaal parlement heeft de
bevoegdheid om via wetten materieel strafrecht te maken, maar er zijn
ook andere strafwetgevers.
Strafrecht van gemeenschappen, gewesten, provincies en gemeenten
Door de federalisering van België hebben verschillende niveaus
(gemeenschappen, gewesten, provincies en gemeenten) ook
strafrechtelijke bevoegdheden. Dit betreft vooral gebieden zoals
cultuur, onderwijs en sommige veiligheidskwesties, waarbij deze regionale
en lokale overheden eigen strafbare feiten en straffen kunnen definiëren.
- Bv een gemeente kan een wet invoeren dat op zondag het gras niet
meer mag afgereden worden.
4.2. Internationaal strafrecht
= Hybride rechtstak tussen internationaal recht en strafrecht
(materieelrechtelijke als formeelrechtelijke componenten)
- Nationaal materieel strafrecht met internationale
achtergrond: internationale organisaties en
samenwerkingsverbanden stimuleren staten om misdrijven en
straffen op elkaar af te stemmen. Vooral nationaal (bijzonder)
strafrecht, zoals mensenhandel, drugshandel, terrorisme en
omkopingen
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper charlottepluymdhs. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,96. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 56326 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen