Academiejaar 2024-
Sociologie en
2025
Rechtssociolog
ie
Niels Van Dijk
Elektra Bruffaerts
1E BACHELOR RECHTEN
,SOCIOLOGIE EN RECHTSSOCIOLOGE
INHOUDSOPGAVE
COLLEGE 1: WAT IS RECHTSSOCIOLOGIE
COLLEGE 2: SOCIOLOGIE; WEGBEREIDERS
COLLEGE 3: SOCIOLOGIE; THEMA’S E, BASISBEGRIPPEN
COLLEGE 4: SOCIOLOGIE; WERKWIJZE EN SCHOLEN
COLLEGE 5: REGELGEVING
COLLEGE 6: HANDHAVING
COLLEGE 7: FORMELE CONFLICTBESLECHTING
COLLEGE 8: SOCIOLOGIE VAN DE STRAF
COLLEGE 9: INFORMELE CONFLICTBESLECHTING
COLLEGE 10: JURIDISCHE BEROEPEN
COLLEGE 11: LEGITIMITEIT VAN RECHT (JUSTITIE & BURGER)
COLLEGE 12: RECHT EN RISICOMAATSCHAPPIJ
1
,SOCIOLOGIE EN RECHTSSOCIOLOGE
COLLEGE 1
WAT IS RECHTSSOCIOLOGIE?
WAT IS RECHT?
Juristen
Geheel van regels die neerslag vinden in de bronnen van het recht (algemene principes, wetten,
gewoonten..). moet worden toegepast bij conflict
Deze regels vinden toepassing in de prakrijk van rechtspraak en rechtsleer
Recht heeft consistente structuur en een hiërarchische ordening
Filosofen (natuurrecht)
Recht verwijst naar een ideaalbeeld als systeem van waarden en principes die het sociale leven moten
structureren
Wat rechtvaardig is
Sociologen
Gaat niet om de vraag wat er gelden is. Recht als sociaal fenomeen dat bestudeerd kan worden
Recht (nauw): matschappelijke controle uitgeoefend door systematische aanwending van macht
Recht (breed) geheel van collectieve gedragingen en normen die het sociale leven structureren
LAW IN BOOKS LAW IN ACTION
Studie van de wederzijdse beïnvloeding van recht en samenleving
Law in the books
o Juristen die puzzels oplossen volgens de rechtsbronnen
Law in action
o Functioneren van juridische instituties in de maatschappij
o Structuren en personen van het recht
o Prakrijk van het recht
RECHTSSOCIOLOGIE
“rechtssociologie is een empirische discipline waarin het recht wordt opgevat als een sociaal verschijnsel, als
product van menselijke interactie” zoektocht naar hoe recht betekenis krijgt in de maatschappij, door te
kijken naar achterliggende context bij totstandkoming en de effecten van recht
SOCIALE PROCUCTIE
Invloed van samenleving op het recht. Sociale factoren en actoren zijn relevant voor totstandkoming van recht
INTERNE FORMELE BRONNEN VAN RECHT
Wetgeving
Rechtspraak
MAATSCHAPPELIJKE BRONNEN VAN RECHT
1. Politieke machtsverhoudingen
2. Economisch-technologische ontwikkelingen
3. Juridische professionals
4. Rechtsopvattingen burgers
1. POLITIEKE MACHTSVERHOUDINGEN
Recht is in belangrijke mate een product van bestaande politieke besluitvormingsprocessen in een land
Publieke machtsfactoren
o Politieke partijen
o Ambtenaren
o Bestuurders
Private machtsfactoren
o Lobby bedrijfsleven
o Vakbonden
o Milieuorganisaties
Internationale politiek
2. ECONOMSCH-TECHNOLOGISCHE ONTWIKKELINGEN
De ondernemingsgewijze productie en technologische innovatie zijn sterk bepalend voor de inrichting van het
rechtssysteem
Economie (kapitalistische productwijze)
o Contract en eigendom
o Vrijemarkteconomie
o Multinationals
Wetenschap en technologie
Rampen
3. JURIDISCHE PROFESSIONALS
Rechtspraak
o “Wat rechters doen in de praktijk” (socialisten)
o Hoe rechters tot hun uitspraken komen
o Abstracte wetten krijgen pas betekenis in hun toepassing door rechters
o Organisatie: hoe functioneert de rechterlijke macht? Hoe is zij samengesteld? En hoe zijn haar
werkzaamheden georganiseerd?
Advocatuur
o Verzakelijking (kantoren, specialisaties..) en internationalisering
Ambtenaren
o Rechtsvormers en regeltoepassers bij de overheid. Rol in de wetgeving
4. RECHTSOPVATTINGEN BURGERS
“iedereen wordt geacht de wet te kennen” Quod non
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper elektrabruffaerts. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,46. Je zit daarna nergens aan vast.