100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
logo-home
Samenvatting Wereldoriëntatie 2.1 (door Lena gegeven) €11,66
In winkelwagen

Samenvatting

Samenvatting Wereldoriëntatie 2.1 (door Lena gegeven)

 0 keer bekeken  0 keer verkocht

Dit is een volledige samenvatting van de cursus van Lena.

Voorbeeld 3 van de 25  pagina's

  • 17 december 2024
  • 25
  • 2024/2025
  • Samenvatting
Alle documenten voor dit vak (18)
avatar-seller
tielemanshanne
Samenvatting Wero 2.1
Deel 2: Lena
Hoofdstuk 1: Samenhang in ecosystemen

1. Abiotische en biotische factoren

Biotische factoren = de levende wezens en de invloeden die ze op elkaar uitoefenen, hun onderlinge
relaties

Abiotische factoren = de invloeden afkomstig van de niet-levende natuur

1.1 Abiotische factoren

 Klimaat: weer en seizoenen (!!!! Op examen 2 van deze een voor en nadeel geven)

Licht:

Voordeel: energie
Nadeel: stress door te veel licht (pooldag)

Bv: Planten hebben licht nodig voor de fotosynthese

 Onder bladerdek: minder planten
 Open plekken: meer begroeiing

Temperatuur:

Nadeel vorst: planten die sterven
Voordeel: bacteriën die sterven, sommige zaadjes hebben het nodig (bv sla)

Nadeel droogte: uitdroging
Voordeel droogte: mais heeft het nodig

 Bij vorst: schade aan jonge plantjes
 Bij hitte: uitdroging

Wind:

Bv hoge windsnelheden: schade door ontworteling en breuk van bomen

 Nadelen: voor houtproductie
 Voordelen: kale plekken met meer licht, poelen onder omgevallen bomen voor amfibieën

Neerslag en vochtigheid:

Voordeel: beschermlaag en isolatie voor kiemplantjes zoals eik, winterslaap
Nadeel sneeuw: planten die daar niet tegen kunnen

Nadeel hagel: stukmaken van planten
Voordeel: smelt en kan opgenomen worden in gras

Nadeel ijzel (= ontstaat bij neerslag, die bevriest op het moment dat het de bovenleiding raakt en zo
een ijslaag vormt): natheid

,Bv waterverlies door transpiratie en watertoevoer door wortels

 Op veel plaatsen grondwater opgepompt -> problemen
 Onder bomen is het vochtiger

Bliksem:

Nadeel: bos kapot door brand
Voordeel: bosverjonging door brand

Bv inslag zorgt voor opensplijten bomen en bij droogte bosbrand

Daglengte en seizoenen:

Bv in bos veranderingen door seizoenen

 Hoogteligging, reliëf en bodem

Hoogteligging:

Bv loofbomen veranderen in naaldbomen vanaf bepaalde hoogte

Reliëf:

Bv op stenige hellingen: wortels van bomen ondiep en oppervlakkig

Samenstelling van bodem en vochtigheid:

Bv boomsoorten verschillen door bodemsoort

 Waterkwaliteit en diepte van water

In bossen: vijvers en vennen

 Dieren en planten daar hangen af van: temperatuur, zuurstof, zuurtegraad, voedselrijkdom en
diepte van het water
 Zuur water: geen vissen
 Ondiep: moeras- en oeverplanten

 Levende wezens kunnen de abiotische factoren beïnvloeden

Voorbeeld:

De factor licht in een bos wordt sterk beïnvloed door het bladerdek van de hoge bomen. In een
loofbos is het koeler en is de lucht vochtiger dan in open landschap.

, 1.2 Biotische factoren

 Relaties tussen levende wezens

Belangrijkste relaties:

Concurrentie om grondstoffen:

Bv bomen om licht en voedsel uit de grond

 Hangt ook af van bodemgrond wie zal winnen

Afhankelijkheid voor voedsel:

Bv pas geplante plantjes beschermen tegen vraat door konijnen

Afhankelijkheid voor groeiplaats of steun bij het groeien:

Bv Klimplanten zoals klimop en kamperfoelie groeien langs de stam van bomen naar het licht.

Beschutting en nestplaats:

Bv lieveheersbeestjes vinden beschutting tussen diepe groeven van schors

Afhankelijkheid van ontbindende stoffen:

Bv afvaleters met rottend materiaal op de bodem

Parasitisme:

= samenlevingsvorm waarbij 1 van de partners geschaad of gedood wordt

 Bv honingzwam, groeit aan basis van loofbomen

Half-parasieten:

= onttrekt water en mineralen van gastheer maar doet zelf ook aan fotosynthese

 Bv maretak

Samenleven met wederzijds voordeel:

= symbiose of mutualisme

 Bv schimmel voorziet plant van voedingstoffen en plant geeft suikers
 Bv vliegenzwammen

Invloed op voortplanting:

Bv vergeten wintervoorraad van bijv. eekhoorn zorgt voor verspreiding van bomen

Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:

√  	Verzekerd van kwaliteit door reviews

√ Verzekerd van kwaliteit door reviews

Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!

Snel en makkelijk kopen

Snel en makkelijk kopen

Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper tielemanshanne. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €11,66. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 52928 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€11,66
  • (0)
In winkelwagen
Toegevoegd