Referentiekaders
1. Waarom referentiekaders?
Het geheel van opvattingen, waarden en normen, ervaringen, op grond waarvan we handelen
en de omgeving beoordelen
Meestal dezelfde als de ouders (of voor een groot stuk).
Binnen de hulpverlening zijn er een aantal belangrijke referentiekaders.
Elke referentiekader biedt een verklaring voor ziektes, aandoeningen,…
Belangrijk: referentiekader van de patiënt kennen. Hulpverlening kan er beter op
afgestemd worden.
2. Referentiekaders binnen de hulpverlening
2.1 Biologisch referentiekader
Gedrag wordt geërfd van de ouders
Aandacht voor
– Erfelijkheid
– Zenuwstelsel
– Endocrien stelsel
Binnen de verpleegkunde: aandacht voor de biologie van de patiënt
– Predispositie voor alcoholisme
2.2 Cognitieve referentiekader
2.2.1 De visie
Gedachten en gedragingen ontstaan in functie van de manier waarop het individu zijn
omgeving interpreteert
Bv: hoe interpreteert de patiënt zijn ziekte
Binnen de verpleegkunde: aandacht voor de denkprocessen van de patiënt
Overtuigingen en veronderstellingen van de patiënt !
2.2.2 Hoe komt men tot het vormen van overtuigingen
Concepten:
Labels of coderingen voor iemands ervaringen
Reeds bestaande kennis werd georganiseerd op basis van die concepten
Nieuwe informatie wordt erbij gevoegd (indien mogelijk)
Vb: verpleegkundige, patiënt, ziekte, dood maar ook huwelijk, geld, economie
De inhoud is heel individueel bepalend
Ervaringen en observaties
1
, Schema’s:
Een schema is een cluster van gelijkaardige concepten die een algemeen conceptueel kader
vormen voor het denken over een thema, gebeurtenis, situatie
Het gaat om gedachtepatronen
Blootstellen van:
– Verwachtingen
– Verkeerde, negatieve en stereotiepe gedachtepatronen
Heeft een belangrijke invloed op eerste kennismaking, verdere samenwerking, herstel,
ziekte, …
Nieuwe kennis wordt geplaatst in reeds aanwezig kennis
gecategoriseerd in concepten en schema’s
zijn niet altijd even juist
nieuwe info wordt vervormd en wordt onjuiste info
2.2.3 Cognitieve gedragstherapie
ABC model
– De gedachtegangen, overtuigingen, veronderstellingen en conclusies (concepten
en schema’s) van patiënten uit dagen
– Negatieve schema’s blootleggen
– Samen zoeken naar positieve interpretaties
A: Activating
Zoeken naar de aanleiding van het gedrag
B: Beliefs
Rationele en irrationele gedachtepatronen blootstellen
C: Consequences
Beeld over de gevolgen van de irrationele (ongezonde en negatieve) emoties en
gedachtenpatronen
D: Disputting
Negatieve gedachtepatronen moeten in vraag gesteld worden
Cognities, emoties en gedragingen blootleggen
E: Effect
Zoeken naar gezondere gedachtepatronen
Gevolgen op cognities en emoties zoeken
F: Further actions
Actief werken om de irrationele gedachtepatronen omzetten in gezondere
gedachtepatronen
2
, De volgende patiënten hebben baat bij cognitieve gedragstherapie:
1. Irrationele en verkeerde gedachtegangen
2. Zwart-wit denken
3. Overgeneraliseren
4. Aangeleerde hulpeloosheid
5. Geen controle
2.3 Psychodynamisch referentiekader
Aandacht voor bewuste en onbewuste
Moeilijke stappen in het levensgeschiedenis worden naar het onbewuste verschoven
Gedrag = compromis tussen bewuste ervaringen en onbewuste verlangen
Binnen de verpleegkunde: aandacht voor de onbewuste processen van de patiënt
Onbewuste processen hebben een belangrijke invloed op angsten, onzekerheden en
gedragingen in het algemeen
2.3.1 Angsten
Een complexe emotie waarbij bezorgdheid en vervaarlijkheid (angstaanjagend) prominenten
eigenschappen zijn
Een gevoel van beklemming en vrees dat het gezond verstand heeft overgenomen
Gedragsmatige responsen:
– Bezorgdheid, ongecontroleerde spanning, rusteloosheid, paniek aanvallen,
vermijdingsgedrag
Angsten komen veel voor
Niet altijd te plaatsen en/of te begrijpen
Invloed op dagelijkse leven
Invloed op gezondheid en behandeling
Angst en operaties en onderzoeken:
Angstgevoelens komen bijna altijd voor bij deze patiënten
Bezorgdheid over
– Anesthesie
– Ingreep zelf
– Pijn
– Ongemak
Reeds bij het opname aanwezig !
Emotionele en informationele hulp
Angst en diagnose:
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper adua. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €15,39. Je zit daarna nergens aan vast.