Samenvatting
Samenvatting psychopathologie bachelor sociaal werk HoGent
- Vak
- Psychopathologie
- Instelling
- Hogeschool Gent (HoGent)
uitgebreide samenvatting
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 129 pagina's
Voorbeeld 4 van de 129 pagina's
In winkelwagen
Voorbeeld van de inhoud
PSYCHOPATHOLOGIEHOOFDSTUK 1: INTRODUCTIE
1. Psychiatrie en maatschappij
1.1.Psychopathologie – psychiatrie
Psychopathologie =
- de leer der geestesziekten (psychiatrische ziekteleer of nosologie zijn synoniem)
- Verzamelbegrip voor het geheel van psychische stoornissen < Engelstalige literatuur
- Zuiverste betekenis: studie/wetenschap van het geestelijk of psychisch lijden
Psychiatrie = de leer van de behandeling der geesteszieken
1.2.Psychiatrische stoornis
Opvattingen over ‘gek’ of ‘gestoord’ gedrag zijn sterk tijds- en cultuur gebonden
Psychiatrische stoornis: 3 voorwaarden
- 1/ Abnormaal verschijnsel of gedrag dat afwijkt van een sociale norm of van wat in de
betreffende cultuur als normaal geldt
- 2/ Dit abnormale verschijnsel wordt een teken van een stoornis als het bovendien
ongemak of lijden teweegbrengt bij de betrokkene en/of omgeving
- 3/ Het gaat om een psychiatrische stoornis als het verschijnsel/gedrag ook bij andere
personen is vastgesteld en binnen het gangbare begrippenkader van de psychiatrie kan
worden beschreven
Grenzen pathologie en niet-pathologie zijn heel vaag
Niet gebonden aan doelgroep, leeftijd, context, ..
1.3.Ziekte: lichamelijk (biologisch), psychologisch, sociologisch
Oorzaken niet altijd gemakkelijk te vinden
Inhoud ziekte: 3 ledigheid van de biopsychosociale model
1/ Medische inhoud ziekte: verwijst de term ziekte naar een lichamelijke afwijking, aandoening
of stoornis met een specifieke oorzaak, een duidelijk beloop, en zo mogelijk een aangepaste
therapie aantoonbaar is
Zelden het geval bij psychiatrische stoornissen
Uitzondering: beperkte groep stoornissen waarvan een organische oorzaak gekend is
(zie later)
Dit betekent niet dat psychiatrische patiënten in de beleving of erkenning van hun ziek-
zijn minder ernstig moeten worden genomen dan in het geval van lichamelijke ziekte!
2/ Psychologische inhoud ziekte
Beleving van ziek zijn
de subjectieve ervaring van onwelzijn, lijden of beperking in het lichamelijk, psychisch
en/of sociaal functioneren
1
, Particulier
3/ Sociologische inhoud ziekte
De rol van ziek zijn
Behoefte aan erkenning als zieke/patiënt (aannemen van een maatschappelijk
bepaalde en erkende patiëntrol)
Verwachting te zoeken naar genezing door raadpleging van een deskundige (de rol van
hulpvrager)
1.4.Wetenschap en praktijk
Het psychisch lijden is moeilijker objectief, wetenschappelijk te benaderen
- Het persoonlijke en onvermijdelijk subjectieve aanvoelen door de hulpverlener speelt
een grote rol
o Veel subjectieve elementen
o Intuïtie
- Deskundig onderzoek en behandeling van psychiatrische patiënten vereisen echter ook
wetenschappelijk onderbouwde kennis van psychiatrische stoornissen
Combinatie van 1. & 2
Medisch model
- 1/ Diagnose
o Kenmerken/ symptomen beschrijven en ordenen
o Beschrijvend/ descriptief
- 2/ Verklaring
o Oorzaken/ etiologie zoeken
o 3 ledige verklaringen
- 3/ Prognose
o Beloop / verloop (natuurlijk versus onder invloed van een behandeling)
o Natuurlijk: geen interveniëring, geen behandeling
- 4/ Therapie
o behandeling: interventie op basis van 1,2,3
o Doel: stoornis doen verdwijnen of minstens te verbeteren
o Niet altijd spreken in termen van genezing
- 5/ Preventie
o Actieplan op basis van 1,2,3,4
o Primair: voorkomen van stoornissen
o Secundair: zo snel en effectief mogelijk stoornissen behandelen om
resttoestanden te voorkomen
o Tertiair: nadelige gevolgen van stoornissen beperken
Netwerk van voorzieningen voor geestelijke gezondheidszorg om dit allemaal praktisch
mogelijk te maken
- 1/ Intramurale of klinische zorg
o Minderheid van patiënten
o Psychiatrische instelling
o Voorbeelden
PC: psychiatrische centra
PZ: psychiatrisch ziekenhuis
PAAZ: psychiatrische afdeling algemeen ziekenhuis
- 2/ Extramurale of ambulante zorg
o Grote meerderheid
2
, o Outreachend werken
Vermaatschappelijking van de zorg
Economische component: bedden psychiatrie verminderen terwijl daar wel
nood aan is (door besparing)
o Voorbeelden
CGGZ: centrum geestelijke gezondheidszorg
CAW: centrum algemeen welzijn
JAC: jongerenadviescentrum
Tejo: therapie voor jongeren
- 3/ Semimurale zorg of tussenvoorzieningen
o Tussen klinische en ambulante zorg
Psychiatrie kent allerlei specialisaties: doelgroepen, problematiek en beroepsgroepen
- Doelgroep
o Infantpsychiatrie: jongere kinderen tem 3 jaar
o Kinder- en jeugdpsychiatrie
o Volwassenpsychiatrie
o Psychogeriatrie: richt zich op dementie en andere neurocognitieve stoornissen
o Gerontopsychiatrie: richt zich op ouderen (60+) met acute psychiatrische
problemen
o Forensische psychiatrie
- Problematiek
o Verslaafdenzorg
o Psychosenzorg
o Dubbeldiagnose (psychose en toxicomanie)
o Depressiekliniek
- Beroepsgroepen werkzaam in geestelijke gezondheidszorg
o Psychiater
o Psycholoog
o …
o Interdisciplinair en multidisciplinair werken
2. Diagnose
Diagnosen zijn constructen die de klinische werkelijkheid descriptief (beschrijvend) benaderen
geen uitspraak over oorzaak, context
Ze vallen met andere woorden nooit samen met die werkelijkheid
Psychische symptomen zijn altijd meervoudig bepaald en de levensgeschiedenis,
familiegeschiedenis en context van de patiënt spelen daar een cruciale rol in
Diagnosen hebben altijd een hypothetisch karakter
2.1.Inleiding
Als wetenschap kan de psychiatrie niet zonder een algemeen aanvaarde indeling en
omschrijving van psychiatrische stoornissen
Dit vormt de basis van een descriptieve (= beschrijvende) diagnose of syndroomdiagnose: het
vaststellen en onderscheiden van stoornissen zonder een uitspraak te doen over de oorzaak
ervan
3
, De betrouwbaarheid van de diagnostiek, dat wil zeggen de werkwijze om een diagnose te
bereiken, hangt af van de gehanteerde classificatie en de gebruikte diagnostische methode
Interbeoordelaarsbetrouwbaarheid (= verschillende beoordelaars komen onafhankelijk
van elkaar tot dezelfde diagnose) of test-hertestbetrouwbaarheid (= bij een
herbeoordeling komt men opnieuw tot dezelfde diagnose)
De vraag naar de bruikbaarheid van een classificatiesysteem verwijst naar de validiteit
Beoordeelt men effectief wat men beweert te beoordelen?
2.2.Classificatie van stoornissen
Classificatie = systematische ordening van verworven kennis
Hier: classificeren van stoornissen
Naamgeven en ordenen nood aan een gemeenschappelijke taal
o Zodat we over dezelfde dingen spreken
o Communicatie vergemakkelijken
o Erkende wetenschapstaal // wetenschappelijk onderzoek
Middel (geen doel op zich!) om kennis te verwerven over vóórkomen, ontstaan,
ontwikkeling, beloop en behandeling van psychische stoornissen
Systeem niet hanteren als een catalogus!
Gebaseerd op medisch model (vaak cirkelredeneringen)
Stoornissen worden geordend in syndromen
Syndroom = een cluster/groep of samenhangend geheel van symptomen in puur
beschrijvende vorm
Symptoom = een uiting, signaal, kenmerk van een syndroom
o Hoofdsymptomen (kernsymptomen, basissymptomen of sleutelsymptomen):
verwijzen met grote waarschijnlijkheid naar een specifieke stoornis
o Bijsymptomen (facultatieve symptomen): zijn bijkomstig, maken het beeld van
de stoornis volledig, maar zijn niet bepalend voor de diagnose
o Vb Anorexia nervosa
o Hoofdsymptoom: allesoverheersende wens om mager te zijn
o Bijsymptoom: uitblijven van menstruatie
Eenzelfde symptoom kan voorkomen bij verschillende syndromen
DSM (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders)
- Samengesteld door APA (American Psychiatric Association)
- Sinds maart 2022: DSM-5-TR (DSM-5-Text Revision)
- Verschillende edities DSM
o 1/ DSM-I
1952
gebaseerd op etiologische theorieën (etiologie = oorzakenleer)
Psychiatrische stoornissen zijn ofwel psychogeen (= door de geest
veroorzaakt) ofwel het gevolg van de ‘verslechtering van de functie van
het hersenweefsel
o 2/ DSM-II
1968
enerzijds psychoanalytisch, anderzijds op de psychobiologie van Adolf
Meyer gebaseerd
Geen ordening op basis van symptomen.
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper fle838. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,36. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 56326 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen