Dit is een volledige samenvatting van het vak Voedingsleer Deel 2 in fase 2 van de richting Voedings- en dieetkunde aan UCLeuven. Deze samenvatting bevat de powerpoints van de lessen + eigen notities die genomen zijn tijdens de les + meer verduidelijkingen die opgezocht zijn op het internet. Deze s...
Micronutriënten
Vitamines: Inleiding
1. Definitie
Micronutriënten
Organische stoffen
Kleine hoeveelheden; te kort abnormale metabole werking + klinische
deficiëntieziekten
Voeding!
Specifieke en noodzakelijke rol
Leveren geen energie
Vaak nog worden omgezet in biologische actieve vorm
Vita = leven, essentieel
Amine = functionele scheikundige groep en structuur van de eerst ontdekte
vitamine
Vital amines omdat ze nodig zijn voor het leven en oorspronkelijk werd
gedacht dat het amines waren
°vitamines
2. Indeling
13 micronutriënten
Mineralen: Inleiding
1. Definitie
Micronutriënten
Anorganische stoffen
Essentieel: oligo-elementen fysiologische rol!
Voeding!
Leveren geen energie
Ondergaan geen wijzigingen bij vertering of stofwisseling
Nodig als bouwstof voor de groei en het herstel van het skelet en de
lichaamsweefsels
,Bepaling behoeften en aanbevelingen
Rekening houdend met biologische beschikbaarheid en individuele variabiliteit
Moeilijkheden
Samenstelling voedingsmiddelen
Bron van nutriënt (plantaardig – dierlijk)
Plantaardige voeding > dierlijke voeding vergroot de kans op een goede
gezondheid + lagere impact op het milieu
Dierlijke eiwitten: meestal sneller opgenomen en efficiënter gemetaboliseerd
door het lichaam
Vitamine of provitamine
Verschillende studies
hierop volgt het repletie, waarbij door middel van voeding, voornamelijk koolhydraten, de
=
glycogeenvoorraad weer wordt aangevuld
Tekorten
Type 1 nutriënten
Samenstelling lichaam blijft onveranderd
Toch daalt de concentratie
Vb calcium, vitamines, …
Typische klinische symptomen
Geen weerslag op groei
Goed op te sporen
Type 2 nutriënten
Daling in lichaamsvolume
Concentratie blijft constant
Vb K, Na
Geen typische klinische symptomen
Grote weerslag op groei: groeifalen – gewichtsdaling
Moeilijk op te sporen
,Vetoplosbare vitaminen
Nomenclatuur
1. Vitamine A
Voorgevormd vit A
Uitsluitend dierlijke bronnen
Retinol = meest actief
Primair alcohol
Vetoplosbaar
Licht geel – kleurloos
Retinal – retinaldehyde
Retinoïnezuur
Onstabiel bij contact met lucht en zuur
Provit A
Omzetting in lichaam tot vit A
±50 carotenoïden precursor
Omzetting niet altijd even efficiënt
β caroteen belangrijkste
Alfa-caroteen en beta-cryptoxanthine half zo actief
Plantaardig
Donkergeel – rood
Belangrijk deel gaat verloren bij koken
2. Vitamine D
Cholecalciferol of vit D3
Opgenomen via voeding
Aangemaakt in de huid door UV-bestraling van 7-dehydrocholesterol
Ergocaliferol of vit D2
Toegevoegd aan voedingsmiddelen
Aangemaakt in planten door UV-bestraling van ergosterol
Semi-synthetische sterolderivaten
3. Vitamine E
α tocoferol is belangrijkste
Verschillende stereo-isomeren
Natuurlijke vorm => RRR – α – tocoferol
Chemische vorm => mengsel van 8 stereo-isomeren
4. Vitamine K
‘Koagluatie’ = bloedstolling
, Fylloquinon of K1
Plantaardige oorsprong Beiden
Belangrijkste voedingsbron aanwezig in
dierlijk weefsel
Menaquinon of K2
Vitamine A
1. Bronnen
Voorgevormd vit A enkel in dierlijke bronnen
Orgaanvlees (lever-nier)
Visleveroliën en vette vis
Westerse voeding ➔ 2/3 tot 3/4 van totale vit A
Dierlijk vet ingenomen
Eierdooier (kleur!) ovv voorgevormd vit A
Toegevoegd aan margarine – minarine
Sterke variatie!
Caroteen vooral in plantaardige bronnen
Gele en geelrode groenten en fruit
Donkergroene groenten Westerse voeding ➔ 1/3 tot 1/4 van totale vit A
Rode palmolie – rijpe mango en papaja ingenomen
ovv β-caroteen
Beta-caroteen kleurstof in voedingswarenindustrie
2. Absorptie en metabolisme
Vetarm dieet verminderde opname vetoplosbare vit uit voedsel
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper r0889063. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €13,48. Je zit daarna nergens aan vast.
