Samenvatting Boekhouden
HOOFDSTUK 1: boekhoudkundige gelijkheid
1.1 Inleiding
1.1.1 functie vh boekhouden
betrokken personen: de bedrijfsleiding, de aandeelhouders en de schuldeisers, de klanten en de
leveranciers en andere belanghebbenden.
2 fundamentele vragen:
info over financiële pos en vermogen onderneming: Waar staat de onderneming op een
bepaalde dag?
Resultaten onderneming ( winst en verlies) : Hoe goed of slecht boerde de onderneming
over een bepaalde periode?
Antwoorden vindt je in jaarrekening (= balans en resultatenrekening)
Balans: info over pos en vermogen onderneming ( schulden en bezittingen)
Resultatenrekening: info over resultaat onderneming ( winst en verlies)
Jaarrekening:
verplichte algemene vergadering: van aandeelhouders ( na 6 maand) komt samen
o Jaarrekening paar weken daarvoor ( vergadering) klaar hebben
1.1.2 boekhoudkundige domeinen
1.1.3 boekhouden in praktijk
Er zijn verschillende boekhoudkundige beroepsbeoefenaars -> onderscheid wordt gemaakt door de
verhouding tss beroepsbeoefenaar en de onderneming ( waarvoor een boekhouding gedaan wordt)
Veel bedrijven/individuen voeren een boekhoudkundige/fiscale prestatie uit voor een
onderneming, in ruil voor een honorarium (loon) -> hebben wettelijk beschermde titel
o In belgie: (fiscaal) accountants, gecertifeerd accountants, bedrijfadviseurs
Maken deel uit v IBA
o In belgie : bedrijfsrevisoren-> maken deel uit v IBR
1
,1.1.4 De algemeen aanvaarde boekhoudkundige beginselen
Boekhouden geen exact proces met maar één mogelijke uitkomst-> omdat de jaarrekening het
resultaat is van een gedeeltelijk subjectief waarderingsproces.
Om toch enige consistentie te bereiken, gelden een aantal afspraken (algemeen aanvaarde
boekhoudkundige beginselen/ A.A.B.B ). In België zijn verschillende van die principes in wettelijke
voorschriften omgezet (boekhoudkundige entiteit en “ transactie).
Boekhoudkundige entiteit: is een onderneming ( of deel daarvan) die apart staat van andere
ondernemingen/individuen ( afzonderlijk) , de financiële transacties worden dus gescheiden.
Het betreft een:
- geconsolideerde groep: een geheel van verbonden ondernemingen
- een rechtspersoon: bv een vennootschap of vereniging
- een technische eenheid: dat is een deel van een onderneming zoals een vestiging
- een zelfstandige: een natuurlijke persoon.
Voor de start van elke boekhoudkundige registratie moet duidelijk zijn op welke boekhoudkundige
entiteit de verrichting betrekking heeft.
boekhoudkundige transactie: is een individuele financiële gebeurtenis die wordt vastgelegd in de
boekhouding van een organisatie om veranderingen in financiële positie en resultaten te registreren,
zoals inkomsten, uitgaven, activa en passiva. -> kunnen we in geldwaarde uitdrukken.
Maar niet elke gebeurtenis voldoet hieraan bv: overleiden bedrijfsleider, geg t.b.m
personeel.
1.2 balans
Balans: momentopname vd financiële toestand v een onderneming Meestal aan het einde v een
boekhoudperiode, zoals kwartaal of jaar, maar kan ook op eender welk moment.
Doel: Activa=Passiva+EigenVermogen
Bestaat uit 3 afdelingen:
bezittingen = eigen vermogen + schulden
Elke euro dat binnenkomt wordt ergens aan uitgegeven
Bezittingen: economische middelen die (naar verwachting) toekomstige kasinkomsten
zullen genereren of toekomstige kasuitgaven zullen verminderen. Bv: machines,
vorderingen ( tegengestelde v schuld )
o Activa
Schulden: economische verplichtingen ten opzichte van buitenstaanders ( 3e partijen . Bv:
aan bank , leveranciers
Eigen vermogen: de overblijvende claim van de aandeelhouders op de bezittingen van de
onderneming, na aftrek van de schulden ( schulden t.o.v. eigenaar vd onderneming )
o Bij oprichting onderneming: eigen vermogen = geïnvesteerde bedrag door de
aandeelhouders
o Die component van het eigen vermogen= inbreng (bij bv) of het kapitaal (nv) van
de onderneming.
Passiva
2
,Activa = passiva
Kanten:
Rechts ( alles wat binnenkomt ), van waar ik mijn geld heb gehaald ( credit kant )
Links ( wat we met dat geld gedaan hebben ) ( debet kant )
1.3 juridisch kader
1.3.2 Het Belgische boekhoud- en jaarrekeningrecht
Het algemeen boekhoud- en jaarrekeningrecht is het geheel van wettelijke en reglementaire
bepalingen in verband met:
1) de boekhouding;
2) het opstellen van de (enkelvoudige en geconsolideerde) jaarrekening
3) de controle van de (enkelvoudige en geconsolideerde) jaarrekening
1.3.2 huidige wetgeving
- Wetboek van Economisch Recht (WER): bepaalt o.a. dat elke onderneming een passende
boekhouding moet voeren volgens de regels van het dubbelboekhouden
- KB tot uitvoering van de artikelen III.82 tot en met III.95 van het WER: met o.a. de regels over het
houden en bewaren van boeken en de minimumindeling van het algemeen rekeningenstelsel
- Wetboek van Vennootschappen en Verenigingen (WVV): met o.a. bepalingen over de jaarrekening
van vennootschappen
- KB tot uitvoering van het WVV: met o.a. meer gedetailleerde regels over de structuur van de
jaarrekening en de waardering van de verschillende rubrieken
- Commissie voor Boekhoudkundige Normen (CBN): Verstrekt o.a. adviezen over de interpretatie van
de boekhoud- en jaarrekeningwetgeving
1.4 vennootschappen
Vennootschap = een organisatievorm die gebruikt wordt als één of meerdere personen willen
samenwerken om de baten en lasten van een economische activiteit te delen.
Beperkte aansprakelijkheid, verlies is beperkt tot hvlheid kapitaal er is ingestoken ( prive-
vermogen beschermd )
Cv -> coöperatieve vennootschap, meerdere vennoten v mensen met zelfde beroep
o Makkelijk om in en uit te stappen
Bv -> besloten vennootschap ( klein tot grootte vennootschap ), 1 of meer aandeelhouders
o Aandeelhouders op naam, bestuurders, geen min inbreng (kapitaal) nodig
o Meest gebruikt
3
, Nv -> naamloze vennootschap ( zeer groot ) , 1 of meer aandeelhouders
o Aandeelhouders op naam,
o 3 bestuursvormen ( 1 bestuurder, monistisch, duaal )
o Te verstorten kapitaal = 61.5k, bij hoger kapitaal ¼ verstorten
Geplaatst kapitaal = totale bedrag waaraan de aandeelhouders zich verplichten/ verbinden bij
te dragen bij de oprichting van de venn of uitgifte nieuwe aandelen
Te verstorten kapitaal = deel vh geplaatste geld dat daadwerkelijk is gestort
1.4.1 micro , kleine , grote venn
Voor het opmaken vd jaarkring wordt een onderscheid gemaakt tussen de volgende venn. Criteria:
Omzet ( verkoop ), Balans , Personeelsbestand
Microschema jr: Verplichte openbaarmaking, Geen sociale balans ( extra info over
personeelsleden) , Beperkte toelichting
Verkort schema jr : Verkort model jaarrekening ,Verplichte openbaarmaking, Geen sociale
balans
Volledig schema jr : Volledig model jaarrekening, Verplichte openbaarmaking, Sociale balans
Meer dan 1 drempel overschreden-> naar volgend schema jaarrekening
2. De toerekeningsaanpak. Over opbrengsten, kosten en dividenden.
2.1 bedrijfscyclus en boekhoudperiode
1) Bedrijfscyclus : de tijd die gemiddeld verloopt tussen de betaling (in geld) aan de leveranciers van
goederen of diensten ter gelegenheid van een aankoopverrichting en de ontvangst van geld van de
klanten van deze (eventueel herwerkte) goederen en diensten ter gelegenheid van een
verkoopverrichting.
ontvangen geldsom > aankoopbedrag -> verschil = winstmarge
4