100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
logo-home
Eerder door jou gezocht
Eerder door jou gezocht
logo
Samenvatting HOC klinische neuropsychologie (MA1 VUB) €5,46
In winkelwagen
Snel navigeren naar
Voorbeeld
  2.  
  3. Vrije Universiteit Brussel (VUB)
  4.  
  5. Psychologie
  6.  
  7. Klinische neuropsychologie

Samenvatting

Samenvatting HOC klinische neuropsychologie (MA1 VUB)
 8 keer bekeken  1 keer verkocht

Dit is een volledige en zeer uitgebreide samenvatting van het vak 'klinische neuropsychologie' gegeven door Prof. Eva Dierckx en Prof. Kurt Beeckmans in het eerste masterjaar klinische psychologie aan de VUB. Het is een combinatie van mijn de dia's en mijn eigen notities. Het is een samenvatting va...

[Meer zien]

Voorbeeld 6 van de 161  pagina's

Document informatie

  • 20 december 2024
  • 161
  • 2024/2025
  • Samenvatting

Onderwerpen

Geschreven voor

Alle documenten voor dit vak (12)

Verkoper

avatar-seller
LenaCoe

Ontvangen beoordelingen

Voorbeeld van de inhoud

LenaC
Academiejaar ’24 – ‘25



Klinische neuropsychologie
Inhoud
Klinische neuropsychologie .....................................................................................................1
1. Historische inleiding en situering ......................................................................................5
1.1 Situering ......................................................................................................................5
1.2 Historische inleiding ....................................................................................................6
2. (Visuele) waarneming .................................................................................................... 16
2.1 Inleiding .................................................................................................................... 16
2.2 Visuele waarneming ................................................................................................... 16
2.2.1. Stoornissen na hersenbeschadiging ....................................................................... 19
2.2.2. Overige visuele stoornissen .................................................................................... 24
2.3 Auditieve waarneming ................................................................................................ 25
2.4 Tactiele waarneming/lichamelijke perceptie ............................................................... 26
2.5 Smaak en reukperceptie ............................................................................................ 26
3. Ruimtelijke cognitie ....................................................................................................... 28
3.1 Inleiding .................................................................................................................... 28
3.2 Stoornissen na hersenbeschadiging: ruimtelijke perceptie .......................................... 31
3.3 Stoornissen na hersenbeschadiging: ruimtelijke aandacht .......................................... 32
3.4 Stoornissen na hersenbeschadiging: ruimtelijk geheugen ............................................ 34
3.5 Stoornissen na hersenbeschadiging: ruimtelijke praxis ................................................ 34
4. Aandacht, executieve functies en sociale cognitie .......................................................... 36
4.1 Aandacht ................................................................................................................... 36
4.2 Executieve functies .................................................................................................... 40
4.3 Sociale Cognitie......................................................................................................... 41
5. Actie en motoriek........................................................................................................... 45
5.1 Inleiding .................................................................................................................... 45
5.2 Organisatie van het motorisch systeem ...................................................................... 45
5.3 Cognitieve processen betrokken bij actie en motoriek ................................................. 49
5.4 Stoornissen ............................................................................................................... 51
5.5 Besluit ....................................................................................................................... 54
6. Neutraal herstel: Neuropsychologische revalidatie ......................................................... 55
6.1 Neuraal herstel .......................................................................................................... 55


1

,LenaC
Academiejaar ’24 – ‘25
6.1.1 Inleiding .................................................................................................................... 55
6.1.2 Factoren die het neuraal herstel beïnvloeden .............................................................. 66
6.2 Neuropsychologische revalidatie ................................................................................ 68
7. Neuropsychologie van cerebrovasculaire aandoeningen ................................................. 77
7.1 Ischemisch CVA ......................................................................................................... 78
7.2 Hemorragisch CVA ..................................................................................................... 86
7.3 Problemen na CVA ..................................................................................................... 91
7.3.1 Lichamelijke problemen na een CVA ........................................................................... 91
7.3.2 Neuromotorische problemen na een CVA ................................................................... 94
7.3.3 Neuropsychologische problemen ............................................................................... 94
8. Neuropsychologie van traumatisch hersenletsel ............................................................. 99
8.1 Traumatisch hersenletsel ........................................................................................... 99
8.2 Pathofysiologie: primaire en secundarie letsels na contusio cerebri........................... 105
8.2.1 Primaire letsels ........................................................................................................ 106
8.2.2 Secundaire letsels ................................................................................................... 107
8.3 Neuropsychologische problemen na een contusio cerebri......................................... 110
8.3.1 Cognitieve stoornissen na een contusio cerebri ........................................................ 110
8.3.2 Emotionele veranderingen na een contusio cerebri ................................................... 112
8.3.3 Gedragsveranderingen na een contusio cerebri ......................................................... 112
8.3.4 Anosognosie na een contusio cerebri ....................................................................... 113
9. Neuropsychologie van de frontale hersenkwab ............................................................. 114
9.1 Primaire motorische cortex ...................................................................................... 116
9.2 Premotorische cortex ............................................................................................... 117
9.3 Area van Broca ......................................................................................................... 117
9.4 Frontale oogbewegingszone ..................................................................................... 118
9.5 Prefrontale cortex .................................................................................................... 119
9.5.1 Prefrontale cortex: aandachtstoornissen .................................................................. 119
9.5.2 Prefrontale cortex: geheugenstoornissen .................................................................. 121
9.5.3 Prefrontale cortex: executieve stoornissen ................................................................ 123
9.5.4 Emotionele en gedragsveranderingen ....................................................................... 126
10. Taal ......................................................................................................................... 128
10.1 Taal: stoornissen ...................................................................................................... 130
11. Geheugen ................................................................................................................ 136
11.1 Taxonomie van het geheugen .................................................................................... 136

2

,LenaC
Academiejaar ’24 – ‘25
11.2 Cognitie en gezond ouder worden ............................................................................. 144
11.3 Stoornissen ............................................................................................................. 144
11.3.1 Dementie............................................................................................................. 145
12. Epilepsie ................................................................................................................. 150
12.1 Classificatie ............................................................................................................ 152
12.2 Behandeling ............................................................................................................ 153
12.3 Neuropsychologische gevolgen ................................................................................ 154
12.4 Epilepsie: cognitief functioneren .............................................................................. 155
12.5 Epilepsie: psychiatrische stoornissen ....................................................................... 157
12.6 Epilepsie: psycho-sociale effecten ........................................................................... 157
13. Intra-en extracraniële tumoren ................................................................................. 158
13.1 Intracraniële hersentumoren .................................................................................... 158
13.2 Extracraniële tumoren .............................................................................................. 161




3

,LenaC
Academiejaar ’24 – ‘25




4

,LenaC
Academiejaar ’24 – ‘25

1. Historische inleiding en situering

1.1 Situering
• Neuropsychologie: Discipline die de relatie tussen hersenen en gedrag bestudeert
• Wikipedia: “Neuropsychologie is de psychologie die zich bezighoudt met de functies van
het brein en de relatie daarvan met gedrag”
• Onderzoek bij laesiepatiënten, mensen en dieren → hersenscans om te kijken hoe
hersenen functioneren en of dat overeenkomt met de gedragingen

De relatie tussen hersenen en gedrag moeten we dubbel bekijken; er is een deeltje in de
hersenen wat beschadigd is waardoor het brein niet optimaal kan functioneren, en we zien
daardoor een verandering in gedrag. Die relatie is meestal duidelijk, maar het kan ook
andersom. Het gedrag dag we gaan stellen (of niet meer gaan stellen) heeft ook weer effect
op het brein.

• Principe: beschadiging/disfunctioneren in de hersenen → cognitieve stoornissen
- Directe relatie (focaal letsel waarneembaar op scan) (Specifiek deel van de hersenen
kan gecorreleerd worden met specifieke gedragingen)
- Diffuse relatie (probleem in functioneel netwerk) (Minder duidelijke relatie, het is
duidelijk dat er iets misloopt maar onderzoek kan niet duidelijk aantonen wat of waar.
Meestal is het een diffuse relatie. Bv: bij ASS)
• Neuropsychologie:
1. Als wetenschapsgebied die een oplossing tracht te vinden voor theoretische
vraagstukken (bv: lokalisatievraagstuk) → onderdeel van (cognitieve)
neurowetenschappen
2. Als klinische toepassing die tracht om het cognitief functioneren op een
systematische manier te onderzoeken en te beschrijven (< testinstrumentarium) →
zelfstandige discipline
- Diagnostiek
- Psycho-educatie
- Behandeling
In de klinische toepassing wordt er vooral met testen gewerkt. Een minpunt daarbij is
dat er vaak geen goede normen zijn (verouderd of niet toegepast op jouw patiënt). De
test resultaten van een individuele patiënt moeten vergeleken worden met goede
normen
• Vroeger: neurologen en psychiaters
• Nu: klinische neuropsychologen → goede neuropsycholoog: sterk op zowel theoretisch
vlak als op praktische toegepast vlak→ kennis en inzicht in cognitieve functies en
ziektebeelden = noodzakelijk
• Stereotiep incorrect beeld: neuropsycholoog is een diagnosticus die enkel “testjes”
afneemt
• Klinische neuropsycholoog: erkend beroep?
- Stapjes in de goede richting → sinds corona erkend als aparte discipline binnen
klinische psychologie

5

, LenaC
Academiejaar ’24 – ‘25

• Cognitieve functies en stoornissen:
- Visuele waarneming (vb. prosopagnosie)
- Ruimtelijke cognitie (vb. neglect)
- Geheugen (vb. amnestische stoornis)
- Taal (vb. afasie)
- Aandacht en executieve functies (vb. dysexecutief syndroom)
- Emotie en sociale cognitie (vb. problemen met theory of mind)
- Actie en motoriek (vb. apraxie)
- …
• Ziektebeelden:
- Multiple Sclerose (MS)
- Cerebro Vasculair Accident (CVA)
- Traumatisch hersenletsel (TBI)
- Schizofrenie
- Epilepsie
- Ontwikkelingsstoornissen (ADHD, ASS, …)
- Dementie


1.2 Historische inleiding
Oudheid

• Craniotomie: openen va de schedel




De tumi die hier afgebeeld staat moet zeer effectief geweest zijn; want er zijn
hersenschedels gevonden met verschillende gaten die elk op een nader tijdstip zijn
aangebracht; dus de mensen overleefden het!

• Geen teksten bewaard over deze ingrepen
• Er was een magische kijk op gedragingen en op de hersenen. Mensen die moeilijk of raar
gedrag vertoonden waren bezeten door foute geesten. De behandeling was in de schedel
gaten boren om die kwade geesten vrij te laten

Oude Egypte

• Eerste studies van de hersenen
• +/- 1500 voor Christus: Ebers Papyrus
• Priester Imhotep (pionier in het begrijpen van hoe de hersenen werken)
• Edwin Smith Surgical Papyrus (vertaald in 1930)
• Geen magische, maar wetenschappelijke kijk op geneeskunde


6

Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:

√ Verzekerd van kwaliteit door reviews

√ Verzekerd van kwaliteit door reviews

Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!

Snel en makkelijk kopen

Snel en makkelijk kopen

Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper LenaCoe. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,46. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 52928 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€5,46  1x  verkocht
  • (0)
In winkelwagen
Toegevoegd