Volledige samenvatting familiaal vermogensrecht.
De PowerPoints en notities van tijdens de les worden behandeld + boek helemaal behandeld.
(Je mag mij zeker ook privé sturen voor een goedkopere prijs of andere samenvattingen :)
FAMILIAAL VERMOGENSRECHT
WAT IS FAMILIAAL VERMOGENSRECHT?
= regelt de vermogensrechtelijke aspecten van het familie- en gezinsrecht
o Regelt vermogensrechtelijke verhoudingen die er zijn binnen een gezin of een
familie. Bv: tussen partners
- Recht na hervorming het was een van de 1e rechtstakken dat werd hervormd
- Situering
o In het Belgische privaatrecht
o In het licht van de internationalisering/ harmonisering van het Europees en/of
internationaal privaatrecht
SITUERING
FAMILIAAL VERMOGENSRECHT EN HET BELGISCHE PRIVAATRECHT
- Aanknoping met het familierecht
o Wie behoort tot de ‘familie’?
o Hoe ontstaat de ‘familie’?
- Aanknoping met het vermogensrecht
o Privaatautonomie
o Grenzen aan de privaatautonomie
BELGISCHE FAMILIAAL VERMOGENSRECHT IN HET LICHT VAN DE HARMONISERING EN
UNIFORMISERING IN HET EUROPEES/INTERNATIONAAL PRIVAATRECHT
- Klassiek: grote verscheidenheid door de onlosmakelijk (geachte) band met de cultuur
- Gevolgen
o Relatievermogensrecht
o Erfrecht
Vroeger: erfrecht als bloedrecht, het moet toekomen aan de
bloedverwanten, Nu: het is een gezinsrecht geworden, erfrecht komen nog
steeds toe aan eigen kinderen maar nu ook aan echtgenoten van
overledenen en ook aan de partner (WS of FS). Komt toe aan de personen
met wie de persoon de nauwste familiebanden had.
Meer landen aanvaarden dat er contractvrijheid moet komen over erfrecht.
Er was eerst terughoudendheid dat men over een niet-opengevallen
nalatenschap contracten te sluiten. Nu: vragen we ons af of het toch niet
zou moeten kunnen, kan het de familiebevrediging niet beïnvloeden? Dus:
tendens naar mogelijkheid om contracten te sluiten over de levenden.
o Giften
,KLASSIEKE TRIPARTITE
Familiaal vermogensrecht =
Relatievermogensrecht
Erfrecht
Giften (in het bijzonder schenkingen en testamenten)
RELATIEVERMOGENSRECHT
=huwelijksvermogensrecht (=gehuwden) en samenwoningsvermogensrecht
- = geheel van rechtsregels dat, tijdens de relatie (huwelijk cq samenwoning) en bij de
ontbinding ervan, de vermogensrechtelijke verhoudingen regelt van de partners
(echtgenoten cq samenwoners), zowel ten opzichte van elkaar als tegenover derden
- Belangrijke hervorming bij Wet Huwelijksvermogensrecht 22 juli 2018 en bij Wet 19 januari
2022
o Huwelijksvermogensrecht: primair stelsel (art. 212-224 OBW – hierna ook BW),
secundair stelsel (Boek 2 titel 3 BW – vanaf 1 juli 2022)
o Samenwoningsvermogensrecht (art. 1475-1479 OBW)
IN DE PRAKTIJK – HVR:
Een Britse vrouw neemt wraak op haar overspelige echtgenoot, door zijn Porsche van zo'n 80.000
euro te koop aan te bieden voor slechts 2.300 euro. 'Eigenlijk is het zelfs mijn Porsche, want ik heb
de wagen betaald. Dus nu verkoop ik zijn auto. We zullen eens zien hoe leuk de rotzak dat vindt.'
Is de vrouw wel beschikkingsbevoegd? Kan hij de nietigheid van de verkoopsovereenkomst
vragen? raakt op veel vlakken aan het huwelijksvermogensrecht
Door huwelijk kan in bepaalde situaties gemeenschap van goederen ontstaan
Echtgenoten waren gehuwd en scheiden, ze moeten de huwelijksvermogen verdelen. Hij zaagde
alles wat het echtpaar had in 2. ‘Verdelen werd letterlijk genomen’.
ERFRECHT
- = geheel van rechtsregels dat de overgang regelt van het vermogen van een persoon bij
diens overlijden naar een andere levende persoon
o Vermogen valt vrij bij overlijden en erfrecht stelt hoe het aan iemand moet
toekomen en hoe deze overgang zal plaatsvinden.
- Belangrijke hervorming bij Wet van 31 juli 2017 (en reparatie in 2018!) en bij Wet van 19
januari 2022
o Boek 4 BW (vanaf 1 juli 2022)
o (Enkele bijzondere wetten, zoals Verzekeringswet)
2
,IN DE PRAKTIJK – ERFRECHT:
Vrouw overlijdt en laat na een echtgenoot en minstens 1 kind. De nalatenschap komt toe in
vruchtgebruik aan de echtgenoot en in blote eigendom aan de kinderen, dus vermogen gaat over
op 2 personen. In de feiten gebeurt het vaak dat wanneer de echtgenoot ook de andere ouder is er
niet veel gebeurt, de echtgenoot zal in het huis blijven wonen en kinderen zich niet bewust zijn dat
zij de blote eigendom hebben. Een aantal jaren later maakt de zoon schulden en een schuldenaar
staat met heel zijn vermogen in voor de schulden. SA zal door de schuldeiser kunnen worden
gedwongen ter betaling en anders kan de SE beslag leggen op de vermogens van de SA. Er werd
beslag gelegd op de woning waar de vader woonde, doordat er een stuk blote eigendom in het
bezit van de SA zit. De vader heeft de SE betaald om in zijn eigen woning te kunnen blijven wonen.
Vermogen = iedereen (enkel personen) heeft een vermogen zolang men persoon is + is ondeelbaar
GIFTEN
schenkingen, testamenten, bijzondere soorten giften
- = een rechtshandeling onder kosteloze titel waarbij een persoon aan een andere persoon
geheel om niet een vermogens-bestanddeel verschaft.
o Kosteloos = zonder tegenprestatie OF zonder gelijkwaardige tegenprestatie.
o Kijken vanuit invalshoek van erfrecht: kijken naar bv: een testament van de
overledenen om te zien hoe de nalatenschap moet worden verdeeld.
o Kijken vanuit invalshoek van rechtshandelingen: giften zijn ook rechtshandelingen
die onderworpen zijn aan verbintenisrechtelijke en contractuele rechten.
- Instrumenten:
o Algemeen en bijzondere soorten giften: Boek 4 titel 2 BW.
IN DE PRAKTIJK – GIFTEN:
Een rechter had de pers onder meer vanwege de privacy van de koninklijke familie uitgesloten bij
een hoorzitting over het testament van de Koning en oordeelde dat de inhoud van het testament
nog negentig jaar uit de openbaarheid moest blijven. The guardian vindt dat “onrechtvaardig”,
omdat het zou indruisen tegen het rechtssysteem. Testamenten van overleden leden van de Britse
koninklijke familie worden traditioneel geheimgehouden.
EXAMEN
- Schriftelijk examen, gesloten boek ondervraagd over 3 grote componenten van cursus
- Open vragen: => verwijs naar wettelijke grondslag
o Theorie (2): loutere kennisvraag; theoretische inzichtsvraag (10 punten)
Bv: bespreek het statuut van de gezinswoning
Bv: klopt de stelling: familiaal vermogensrecht zorgt ervoor dat echtgenoot
die een professionele activiteit uitoefent, ten allen tijde autonomie behoudt
over alle goederen die hij nodig heeft voor zijn zelfstandige activiteit.
o 2 Oefening(en): peilen naar inzicht én toepassing (10 punten)
3
, DEEL 1: RELATIEVERMOGENSRECHT
INLEIDING
2 belangrijke componenten:
- “Relatie”
o Elke relatie? Als koppel kies je voor een bepaalde relatie; je kiest voor een huwelijk
of WS, FS, … hieraan zijn juridische gevolgen gekoppeld. Je weet dit vanaf dat je in
een relatie stapt. >< maar is dit waar? Kiezen koppels hier wel bewust voor. Het
groeide misschien gewoon zo, ene zou misschien willen trouwen maar anders niet..
o Rechtspraak evolueert naar meer gewicht toekennen naar de feitenlijke realiteit;
hoe leven ze samen, dan naar het reëele statuut.
- Vermogen
o = datgene wat partners hebben dat ze tijdens hun relatie hebben of opbouwen.
o Verschil wat ze al hadden voor de relatie en wat ze tijdens verwerven.
o Verdeling van de goederen die er al zijn, niet naar eventuele toekomstige
aanspraken die er kunnen zijn (bv: alimentatie)
Drie basisvragen: “niets, Bob en muur”
- Niets: Wat is het juridische kader wanneer de partners geen eigen initiatief tonen, bv:
partners huwen maar regelen verder niets.
- Bob: Wat kunnen we zelf doen? Kunnen we contracten sluiten waarbij we
vermogensrechtelijke verhoudingen aanpassen? Moet dit voor of tijdens het huwelijk?
- Muur: Zijn er zaken waar we niet over mogen contracteren? Zijn er regels van dwingend
recht of openbare orde waar we niet van mogen afwijken?
ONDERDEEL 1: HUWELIJKSVERMOGENSRECHT
= geheel van rechtsregels dat, tijdens het huwelijk en bij de ontbinding ervan, de
vermogensrechtelijke verhoudingen regelt van de echtgenoten, zowel tegenover elkaar als
tegenover derden
- Lex specialis versus lex generalis
o Wetgever vond dat gemeenrechtelijke regels niet voldoende aangepast waren aan
de specifieke context van 2 personen die een duurzame affectieve en seksuele
relatie onderhouden.
Gemeenrecht i.v.t. op mensen die geen affectieve band hebben +
terugvallen op gemene recht voor zaken die niet wetelijk geregeld zijn
We hebben huwelijksvermogensrecht nodig (lex specialis) omwille van de
specifieke context.
- Intern versus extern
o Intern = regelt verhouding tussen echtgenoten onderling
o Extern = regelt de verhouding tussen echtgenoten en derden.
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Myrthe1206. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €22,16. Je zit daarna nergens aan vast.
