Sociaal recht = deelgebied v/h recht dat zich richt op de bescherming van de sociale &
economische rechten van werknemers & burgers.
SR kan onderverdeeld worden in 2 grote onderdelen:
1. Arbeidsrecht
2. Socialezekerheidsrecht
HISTORIEK
Onze sociale zekerheid = resultaat van 150 jaar (r)evolutie
Half 19e eeuw = hongersnood & sociale ontwrichting
o Hongersnood dr mislukte aardappeloogst
o Opkomst v/d industrialisatie veroorzaakt neergang v/d huisnijverheid
GEVOLG: mensen trekken massaal naar de steden op zoek naar werk -> massale
armoede
Coalitieverbod => arbeiders mochten zich niet verenigen
o MAAR verenigen zich toch in onderlinge bijstandsmaatschappijen
Idee leeft dat overheid moet tussenkomen in sociale kwesties, geïnspireerd op
model vn kanselier Bismarck (DL)
1848: oprichting v/d lijfrentekas dr/d overheid -> weinig succes
1866: coalitieverbod werd opgeheven
o -> ontstn vn vakbonden, ziekenfondsen & vakverenigingen
1886: arbeidersprotesten & stakingen
o -> 1ste sociale maatregelen dr/d overheid:
Beperken van vrouwen & kinderarbeid
Uitbetaling v/d lonen in cash geld
1903: 1 wet op arbeidsongevallen
ste
o -> kritiek: uitkering was beperkt tot helft v/h loon
1928: wet vr tegemoetkoming aan gebrekkigen en verminkten
1930: wet op kinderbijslag
1935: oprichting werklozenkassen door vakbonden
o -> ledenbijdragen aangevuld met subsidies v/d gemeenten
1936: betaalde vakantiedagen
1944: besluitwet betreffende de maatschappelijke zekerheid
Beheer dr sociale partners:
WGorganisaties, vakbonden & overheid
Nachtwakersstaat (19e eeuw – begin 20ste eeuw):
de overheid hield zich enkel bezig met basisfuncties zoals ordehandhaving
, Verzorgingsstaat (midden 20ste eeuw):
de overheid nam verantwoordelijkheid vr/h welzijn vn haar burgers
Actieve welvaartsstaat (eind 20ste eeuw – heden):
overheid gaat actief participatie in de SL & in de arbeidsmarkt bevorderen
ARTIKEL 23 GRONDWET (INGEVOERD IN 1994):
“Ieder heeft het recht een menswaardig leven te leiden. Daartoe waarborgen de wet, het
decreet of de in artikel 134 bedoelde regel, rekening houdend met de overeenkomstige
plichten, de economische, sociale en culturele rechten, waarvan ze de voorwaarden voor
de uitoefening bepalen.
Die rechten omvatten inzonderheid :
1° het recht op arbeid en op de vrije keuze van beroepsarbeid in het raam van een
algemeen werkgelegenheidsbeleid dat onder meer gericht is op het waarborgen van een
zo hoog en stabiel mogelijk werkgelegenheidspeil, het recht op billijke
arbeidsvoorwaarden en een billijke beloning, alsmede het recht op informatie, overleg en
collectief onderhandelen;
2° het recht op sociale zekerheid, bescherming van de gezondheid en sociale,
geneeskundige en juridische bijstand;
(…)
6° het recht op gezinsbijslagen.”
CENTRAAL BEGRIP: SOLIDARITEIT
solidariteit => we gaan verantwoordelijkheid delen
Inkomenssolidariteit:
Bijdragen naar vermogen
Herverdeling
Mensen die meer verdienen gaan meer moeten afgeven aan de SZ
Intergenerationele solidariteit:
Pensioenen
Gezondheidszorg & kinderbijslag
o (alle inwoners hebben recht op gezondheidszorg)
Belang van solidariteit in onze sociale zekerheid:
Sociale cohesie
Gelijkheid & rechtvaardigheid
o (hogere inkomsten dragen meer bij dan lagere inkomsten -> wordt dan
herverdeeld)
Economische stabiliteit
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lizadurant1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.