Samenvatting
Summary Bachelorproef professionele competenties
Samenvatting van theorie bachelorproef professionele competenties
[Meer zien]Voorbeeld 10 van de 45 pagina's
Voorbeeld 10 van de 45 pagina's
In winkelwagenVerkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
WETENSCHAPPELIJKE COMPETENTIESCOMMUNICATIE
WETENSCHAPPELIJKE INTRODUCTIE
1. PATIENT CENTERED CARE
= Het behandelen van een persoon die gezondheidszorg ontvangt met waardigheid en respect en
het betrekken van deze persoon bij alle beslissingen over zijn of haar gezondheid
● vroeger paternalistisch model, zorgverlener/ arts had het voor het zeggen
● volledig van afgestapt
Vijf onderling samenhangende componenten:
● Het biopsychosociaal perspectief
● De “patiënt-als-persoon”
● Het delen van macht en verantwoordelijkheid
● De therapeutische alliantie
● De “arts-als-persoon” (even belangrijk, eigen waarden en gedachten)
Randvoorwaarden:
● Gunstige atmosfeer, setting, situatie
● Cultuur die patient centered care beïnvloedt
2. PATIENT CENTERED CARE IN MSK PT
● Bower: model algemeen voor gezondheidszorg
● Belton: toepassing patient centered care in kiné voor chronische msk-klachten
- ervaringsdeskundige + onderzoeker
- brandweervrouw met chronische klachten, paper over geschreven
“Pain and uncertainty: the role of effective reassurance”
= Reeks gedragingen, zowel verbaal als non-verbaal, die beoefenaars uitvoeren met als doel het
verminderen van zorgen en angst bij patiënten
● Belton beschrijft de belangrijke rol van geruststelling
● generieke geruststelling werkt nooit, nood aan effectieve geruststelling
● groep van gedragingen dat angsten wegwerkt en zorgt dat PCC kan plaatsvinden
Vier componenten:
● Goede gegevensverzameling (inventarisatie van het probleem)
● Opbouwen van relaties
● Generieke geruststelling vermijden
● Het uitwisselen van informatie, gelabeld als cognitieve geruststelling (educatie)
+ Validatie ⇒ belangrijk onderdeel uit kwalitatief werk met patiënten
➔ Er zijn aanwijzingen dat mensen die hun consult als geruststellender beoordelen, later
minder hulp zoeken
➔ moet verder onderzocht worden in grotere steekproeven
1
,1 Effectieve data collectie
● clinici volgen het verhaal in de richting die de persoon aangeeft, stellen relevante
vragen en laten zien dat ze luisteren en aandachtig zijn door oogcontact,
lichaamshouding
● Actief luisteren is impliciet geruststellend en heeft als doel vertrouwen op te
bouwen, angst te verminderen en een goede verstandhouding te creëren.
● Het blijft verontrustend dat fysiotherapeuten twee keer zo lang praten als patiënten
tijdens het eerste consult
2 Opbouwen van relaties
● Empathie wordt beschouwd als een fundamenteel onderdeel van goede
interpersoonlijke en communicatieve vaardigheden van de therapeut
● patiënten beschouwen gebrek aan empathie van de clinicus als een grote
belemmering voor binding
● Er is veel bewijs dat deze empathische therapeutische relatie geassocieerd is met
verbeterde klinische resultaten voor spier- en skeletaandoeningen (inclusief pijn en
functie), tevredenheid van de patiënt en therapietrouw.
3 Vermijd generieke geruststelling
● vaak geassocieerd met slechtere resultaten
● hoewel de empathische, zorgzame toon erg belangrijk was voor patiënten, werden
de optimistische, geruststellende uitspraken als betuttelend ervaren en vaak onjuist
● Bijvoorbeeld 'ik heb dit eerder gezien, u hoeft zich nergens zorgen over te maken'
● leiden tot een onmiddellijke vermindering van de angst, maar bieden patiënten geen
nieuwe instrumenten om met hun pijn om te gaan als deze weer toeslaat
Vaak niets structureel gevonden, maar overgevoeligheid van het pijnsysteem
Meer weerstand, zolang de patiënt niet weet wat er aan de hand is, kan hij niet deftig met zijn klacht om
4 Validatie
● grotere tevredenheid van de patiënt over de consulten, een verbetering van de
stemming, meer open discussie en openbaarmaking en bevordering van gedeelde
besluitvorming
● Validatie door zorgverleners over de legitimiteit van pijn kan de basis leggen voor
een samenwerkingsrelatie tussen clinicus en patiënt die dan samen het pijntraject
kunnen doorlopen, met vertrouwen en wederzijds begrip
5 Cognitieve geruststelling
● Strategieën om verder te komen met pijn zijn:
- 'mijn pijnlijke lichaam integreren’
- 'normaal opnieuw definiëren’
- 'beseffen dat er geen genezing is’
- 'de expert worden'
● De sleutel tot acceptatie en in staat zijn om verder te gaan met pijn is het begrip van
pijn zelf
● Het geven van uitleg en voorlichting over mogelijke prognose en managementopties
is een van de meest effectieve methoden voor het vergroten van gevoel van
controle, vertrouwen, acceptatie en patiënttevredenheid en tegelijkertijd angst en
gevoelens van isolatie bij mensen met pijn te verminderen
2
, + pdf op blackboard “examples of applying recommendation”
Besluit patient centered communication:
1) Het uitlokken en begrijpen van de perspectieven van de patiënt (vb. verwachtingen, zorgen)
2) Het begrijpen van de patiënt binnen zijn of haar unieke psychosociale en culturele context
3) Het bereiken van een gezamenlijk begrip van de problemen van de patiënt en de
behandeling die overeenstemmen met de waarden van de patiënt
Binnen dit model werken we naar gezamenlijke besluitvorming
3. PATIENT CENTERED COMMUNICATION
● ondergewaardeerd
● onder erkend
● ondertraind
● minder belangrijk dan technische vaardigheden/kennis?
Waarom is communicatie belangrijk binnen de gezondheidszorg?
↠ Communicatie gaat niet alleen over "aardig zijn"
↠ Goede communicatie resulteert in effectievere consulten voor zowel zorgverlener en patiënt
● Effectiever na verloop van tijd
● Effectiever in therapie-effect
● Effectiever in zelfzorg
● (voorkomen van burnout)
Therapeuten die effectieve communicatie gebruiken , halen meer voldoening/ waardering uit hun we rk
● meer accurate diagnose
● patiënttevredenheid verhogen
● de kennis van de patiënt over gezondheidskwesties vergroten
● de therapeutische relatie verbeteren
Patiënt-therapeutische relatie zorgt voor:
● betere therapietrouw
● patiënt volgt advies beter
● beter therapie-effect
● Patiënttevredenheid over het consult is sterk gerelateerd aan het empathisch contact
3
, ● Therapeuten zijn meer tevreden met hun werk en zien hun werk als waardevoller
● De prognose voor patiënten met lage rugpijn is aanzienlijk beter als ze hun interactie met
hun fysiotherapeut beter beoordelen
Studies tonen dat effectieve communicatievaardigheden, communicatie die therapeutische
verbondenheid stimuleert, positieve resultaten levert en werkt
Bepaalde vaardigheden promoten en
degraderen therapeutische alliantie
Belangrijkste ter promotie:
- vertrouwen
- open communicatie
- therapeut die het beste met de
patiënt voorheeft
4. CONTINUE COMMUNICATIE
"De resultaten laten zien dat beide aspecten van empathie en duidelijkheid van informatie
significant bijdragen aan de algehele tevredenheid van cliënten"
1 - Effect van wat we zeggen:
● Geïnformeerde patiënten hebben meer kans om actief deel te nemen aan hun zorg,
nemen verstandiger beslissingen, bereiken een gemeenschappelijk begrip met hun
zorgverlener en houden zich beter aan de behandeling.
● wat we zeggen wordt beïnvloed door onze eigen overtuigingen!
● Heel vaak niet biopsychosociaal...
● studies tonen dat veel therapeuten onbewust hun beliefs overbrengen op patiënten
● als een therapeut geen biopsychosociale gedachtegang heeft, gaat de patiënt dit overnemen
● vanuit een biopsychosociaal model uitleg en geruststelling geven, gaat zorgen voor beter
vertrouwen, realistischere verwachtingen en een betere prognose
● zorgverlener moet vastgeroeste ideeën (vb. “je moet altijd rechtop zitten") aanpakken, met
jouw beliefs en attitudes dit afspiegelen en duidelijk maken dat dit niet nodig is en zelfs
contraproductief voor herstel
Vrees vermijdingsmodel:
↠ Angst bij bepaalde klachten, angst om het erger te maken
↠ Vicieuze cirkel van deconditionering
4
,2 - Health literacy:
= Het vermogen van een persoon om informatie over gezondheid te begrijpen en te verwerken,
zodat ze de juiste keuze kunnen maken om hun gezondheid en levenskwaliteit te behouden of te
verbeteren. (“gezondheidsgeletterdheid”)
● In België blijkt 30 tot 45% van de bevolking een problematisch niveau van
gezondheidsvaardigheden te hebben
meer en langere ziekenhuisopname, slechtere therapietrouw, hogere mortaliteit
● Het opleidingsniveau, de socio-economische status en de culturele en sociale omgeving
spelen hierbij een belangrijke rol
● Zowel gebruikers als actoren van het gezondheidssysteem zijn verantwoordelijk voor
gezondheidsvaardigheden
5. EMPATHIE
Positief effect op:
● patiënttevredenheid
● therapietrouw
● reductie in stress en angst
Studie:
● 40 seconden van medeleven kan de angst van een borstkankerpatiënt verminderen
● De empathie van de arts, ervaren door patiënten met een verkoudheid, voorspelt significant
de duur en ernst van de ziekte en is geassocieerd met veranderingen in het immuunsysteem
● empathie is te leren, toename in vaardigheden van studenten
6. PERSUASION (OVERTUIGEN) VS MOTIVATION
Gedrag kan in de weg staan van het genezingsproces:
● Lichaamsgedrag (bijv. lichaamshouding)
● Vermijdingsgedrag
● Coping strategieën
● Stress
● Gedrag bij pijn
↠ Belang van aanmoedigen van gezond gedrag
Je patiënt proberen overtuigen:
● De cliënt voelt zich niet gehoord, onbegrepen
● Voelt zich gedwongen een keuze te maken
● Vertelt de hulpverlener mogelijk dat er geen probleem is
● Zegt dat hij/zij niet wil veranderen
● Veiligheid ↘
● Verbondenheid ↘
● Therapeutische relatie ↘
Overtuigen is intuïtief onze reflex, maar werkt averechts, moeten de motivatie van de patiënt ontlokken
Motivatie:
5
, ≠ persoonlijkheidstrek
= (mate van) bereidheid om gedrag te veranderen
● Afhankelijk van
- Situatie
- Tijdstip
- (Specifiek) gedrag
● Wordt beïnvloed door de interactie tussen patiënt en zorgverlener
● Kans op vertonen van (gewenst/gezond) gedrag
Stadia van het veranderingsmodel:
● Motivatie is de motor van de behandeling!
● Motivatie ontwikkelt zich geleidelijk en is een circulair proces
● Van Ѱ (verslavingsbehandeling)
Doorlopen van gedragsveranderingsfasen:
● precontemplatie
● contemplatie
● voorbereiding
● actie
● onderhoud
● terugval ⤴
Motiverende gespreksvoering
1 Lekendefinitie
= “Motiverende gespreksvoering is een op samenwerking gerichte gespreksstijl die iemands
eigen motivatie en bereidheid tot verandering versterkt.”
2 Pragmatische definitie voor professionals
= “Motiverende gespreksvoering is een op samenwerking gerichte, doelgerichte gespreksstijl
om persoonlijke motivatie voor een specifiek doel te versterken, door iemands eigen
redenen om te veranderen te ontlokken en exploreren in een sfeer van aanvaarding en
mededogen.”
3 Technische definitie
= “Motiverende gespreksvoering is een persoonsgerichte hulpverleningsstijl om het veel
voorkomende probleem van ambivalentie ten aanzien van verandering aan te pakken.”
➔ Toevoegen van motiverende gespreksvoering aan een traditioneel kinéprogramma is
effectiever dan gewoon naar de kine komen
➔ Betere therapietrouw, zelfeffectiviteit en minder beperkingen ervaren door klacht
6
,DEEL 1: INLEIDING TOT PROFESSIONELE COMMUNICATIE
⇒ DE THERAPEUTISCHE RELATIE EN AANMELDING
0.INLEIDING
0.1 Gespreksmodel
= Therapeutisch proces
● Aanmelding
● Informatie inwinnen
● Therapeutisch handelen
● Evaluatie en beëindiging
↠ Basishoudingen
↠ Vaardigheden
1. PATIËNTGERICHT COMMUNICEREN
= Wijze van communiceren waarbij de hulpverlener zijn communicatiestijl zoveel mogelijk aanpast
aan de individuele patiënt en zijn situatie, terwijl hij toch zichzelf blijft
1.1 De hulpverlener
● wil weten wat er met de Px aan de hand is en wat er in hem/ haar omgaat
● wil wederzijds begrip en overeenstemming bereiken
● deelt (als het kan) de regie en verantwoordelijkheid met de Px
● bevordert het oplossingsvermogen en de zelfredzaamheid van de patiënt
● Probeert het perspectief van de patiënt te achterhalen: niet enkel begrijpen van de klachten,
maar ook de krachten van de patiënt
- Hoe denkt (en voelt) de patiënt (zich) over zijn problematiek/klachten?
- Wat vindt de patiënt belangrijk?
- Waar hoopt hij/zij op?
- Wat zijn de gevolgen van zijn klachten voor zijn/haar dagelijkse leven?
- Wat weet hij/zij al over de klachten en wat zou hij/zij nog meer willen weten?
- Wil hij/zij mee beslissen over het beleid? Of houdt hij/zij zich liever afzijdig?
Dit om de patiënt verantwoorde, wetenschappelijk bewezen, maar vooral ook voor de patiënt
haalbare zorg te bieden met als uiteindelijke doel het herstel van de patiënt te bevorderen
1 Biomedische communicatiestijl
● HV wil weten wat er met de patiënt aan de hand is (klachten)
● HV neemt systematische anamnese af om de symptomen te begrijpen en een
probleemdefinitie of diagnose te kunnen stellen
● Is ziektegericht
- “Waar heeft u last van?”
- “Hoeveel pijn heb je van 0 – 10?”
- “Wanneer doet het zich voor?”
- “Hoe lang al?”
7
, Doen we niet meer! Zijn nu gericht op herstel gerichte communicatie
2 Herstelgerichte communicatiestijl
● Naast symptomen/diagnose wil HV ook weten welke zorgen, ideeën, wensen en
verwachtingen de patiënt heeft t.a.v. zijn klachten
● HV wil de context van de klachten begrijpen
● HV wil weten aan welke waarden de patiënt belang hecht
● HV wil weten wat de krachten zijn van de patiënt?
“Wat heb je nodig?” “Waar wil je naartoe?”
Wederzijds beïnvloeding:
● Niet enkel patiëntgerichte benadering nodig van HV, ook actieve participatie van de Px
● Mate waarin de patiënt meedoet, hangt samen met de mate waarin de HV patiëntgericht is
Hoe meer patiëntgericht de benadering van de HV is, hoe meer de patiënt participeert en omgekeerd
Behoeften van de patiënt:
● The need to be cured ⇒ cognitieve behoefte
● The need to be cared for ⇒ affectieve behoefte
- meestal niet expliciet benoemd
- stellen van open vragen
Patiëntgerichte benadering komt tegemoet aan beide behoeften
Duidelijke communicatie en transparantie:
● Open communicatie
● Communicatie zo weinig mogelijk vatbaar voor misverstanden
● Transparantie
- zeer belangrijk, geen “hidden agenda”
- openheid over je werkwijze/ methode en doelen
- vb. “Ik heb hier niet zoveel kennis over, maar wil het gerust voor u opzoeken”
● Expliciteer de verwachtingen van de patiënt(e)
- Waar wil de Px naar toe werken?
- Welke verwachtingen heeft hij/zij?
● Afstemmen van de doelen en verwachtingen van de Tx met de doelen en verwachtingen van
de cliënt (shared decision making)
2. DE THERAPEUTISCHE RELATIE (!!)
= De relatie tussen de patiënt/ cliënt en de hulpverlener
● cement dat het consult samenhoudt
● wordt vaak vergeten of als vanzelfsprekend genomen
● onmisbaar om doelen van professionele communicatie te bereiken:
- accuraatheid
- efficiëntie
- steun
- grotere tevredenheid (zowel bij P als bij T)
- bevordering van samenwerking
● goede TR → P durft verhaal en bezorgdheden vertellen → ten volle benutten consult
8
, ● lange termijn
2.1 Belang therapeutische relatie
● een goede relatie is noodzakelijk en werkzaam
● bepaalt vaak of therapeutisch proces verder loopt (drop out)
● voorkomen misverstanden en conflicten
● opbouw vertrouwen
● tevredenheid patiënt verhogen
● therapietrouw verhogen (minder dropout)
● beter behandeleffect
● betere samenwerking met andere Tx wanneer focus op relationele
↠ Rollnick: “Gebruik bij de start van ieder contact, 20% van je tijd enkel om de relatie op te bouwen,
hoe lang of kort dit ook is”
De relatie aangaan:
● Basis van elke hulpverlening: contact leggen met Px, aangaan van een werkrelatie
● Kenmerkt zich door wederzijds vertrouwen en respect
● De doelstelling is dat de patiënt aan het woord is en zijn/haar verhaal doet, en zich hierbij
begrepen, geaccepteerd en gewaardeerd voelt
● De hulpverlener beoogt vanuit het perspectief van de patiënt naar een situatie te kijken en
daarop aan te sluiten
2.2 De therapeutische relatie
● Professionele relatie maar vooral een samenwerkingsrelatie
● Opbouw relatie doorheen het hele proces
⇒ Basisvertrouwen verder opbouwen en onderhouden tot je komt tot een effectieve relatie
met gedeelde verantwoordelijkheid
- Elk individu eigen verantwoordelijkheid (zelfmanagement bij de patiënt)
- Rol kiné = ondersteunend, begeleidend
- Patiënt kiest zèlf voor gezond gedrag (binnen zijn mogelijkheden)
● Gekenmerkt door gelijkwaardigheid
● Interactief: partners vullen elkaar aan
● Kiné vergroot geleidelijk aan de verantwoordelijkheid bij de Px door o.a. bewustzijn (inzicht)
en kunnen van de Px te vergroten
In het begin van een consult/ therapeutisch proces ligt de
verantwoordelijkheid meer bij de Tx. Doorheen de
behandeling moeten we de Px meer verantwoordelijkheid
geven zodat wanneer we deze loslaten, de Px zelf meer
aan de slag gaat met #zaken.
“Zonder warmte kan de hulpverlener technisch perfect
werken, maar tegelijkertijd therapeutisch impotent zijn”
2.3 Doelstelling opbouw relatie
● goed contact tot stand brengen
● vertrouwensband creëren = basis voor TR
9
, ● omgeving nastreven met optimaal ruimte voor een nauwkeurig en efficiënt begin, inwinnen
van informatie, overleg, advies en planning
● het bieden van steun en begeleiding als afzonderlijk einddoel
● ontwikkelen en onderhouden van een langdurige relatie
● de P bij alles betrekken zodat deze begrijpt wat er gaande is en met het verloop kan
instemmen
● vermijden van potentiële conflicten
● tevredenheid Px én Tx bevorderen
1 - Basishoudingen
↠ Noodzakelijk voor effectieve en verbindende relatie met je patiënt
↠ Alles verbaal en non-verbaal
1 Empathie
= De mogelijkheid om iemand te begrijpen vanuit zijn/ haar referentiekader eerder dan het
eigen referentiekader (jezelf in een ander kunnen verplaatsen)
● inlevingsvermogen
● de patiënt(e) van ‘binnenuit’ kunnen begrijpen
● betrokken zijn
● gericht zijn op de patiënt(e)
● beschikbaar en bereikbaar (letterlijk en figuurlijk) zijn
● maatwerk: je zorg sluit aan bij de behoeften van de patiënt(e)
● ook afstand (ruimte) → balans vinden
Empathie non-verbaal ⇒ SOFTEN:
● smile
● open posture
● forward lean
● touch
● eye contact
● nod
Vooral wanneer het matcht met non-verbaal gedrag van de patiënt
2 Echtheid
= Jezelf zijn als therapeut zonder een rol te spelen (integreren persoonlijke en professionele kwaliteiten)
Congruentie tussen gedrag en gevoelens
● De hulpverlener die echt is, blijkt het meest effectief
● Jezelf zijn in het contact
● Niet verschuilen achter een beroepsfaçade
● Authentiek, natuurlijk en spontaan zijn
● Je wil de patiënt(e) en zijn/haar hulpvraag vanuit oprechte belangstelling en
werkelijke betrokkenheid leren kennen
● Er is congruentie tussen wat je werkelijk denkt en voelt en je non-verbale en verbale
communicatie
● Om echt te kunnen zijn in het contact met je patiënt, moet je weten wie je bent
⇒ inzicht hebben in je persoonlijkheid, voorkeuren en preoccupaties (zelfinzicht!!)
● In contact staan met je eigen gevoelens en gedachten
● ≠ al je gevoelens, gedachten en ervaringen delen met de patiënt(e)
10
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper EG12345. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,06. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 53340 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen