Dit document is een uitgebreide samenvatting voor mensen die graag het gehele plaatje beter begrijpen. Het is gemaakt a.d.h.v. de HOC en het boek. Er komen veel voorbeelden en experimenten aan bod om een beter inzicht te geven. Het is zeer volledig en iets uitgebreider dan een simpele samenvatting....
Chapter 1. Introduction to social psychology
1. What is social psychology?
(Wat is de sociale psychologie?)
Vragen die we ons gaan stellen:
Waarom helpen mensen soms wel en soms niet?
Wat maakt dat mensen in groep zulke extreme dingen gaan doen? (Sanda
Dia)
Sociale psychologie heeft niet alleen met groepen te maken maar met sociale
invloed.
Sociale invloed is het effect dat woorden, acties of simpelweg de
aanwezigheid van anderen mensen hebben op onze gedachten, gevoelens,
gedrag of attitude.
Sociale psychologie wordt beschreven als de wetenschappelijke studie van de
manier waarop de gedachten, gevoelens en acties van mensen beïnvloedt zijn
door de reële of ingebeelde aanwezigheid van andere mensen.
Die sociale invloed kan direct zijn persuasieve communicatie = de poging van
anderen om werkelijk onze mening te veranderen. Door wat andere mensen ons
zeggen gaan wij onze mening aanpassen, of onze mening daar rond vormen.
Of indirect, door hun aanwezigheid en de overdracht van culturele waarden. We
gaan bv. bepaalde dingen niet doen omdat onze ouders ons gezegd hebben ze niet
te doen of omgekeerd.
1.1 Hoe kunnen we sociale invloed nog begrijpen ?
We kunnen beroep doen op algemene wereld kennis zoals journalisten, experten etc.
dat ook doen, maar dat is niet erg wetenschappelijk en heeft dus voor ons weinig
toegevoegde waarde. Sociale psychologie heeft om die reden niets te maken met
filosofie, hoewel het hier wel uit is voort gegroeid. Aangezien dit niet in het empirisch
veld ligt, dus niet wetenschappelijk is.
We gaan de sociale invloeden dus beter leren begrijpen op basis van
wetenschappelijke gegevens. De sociale psychologie is dan ook niet hetzelfde als de
anderen sociale wetenschappen, aangezien we hier de focus leggen op hoe mensen
de dingen construeren (construals) of) interpreteren.
“Telling more than we can know”
Er is geen beter manier om te willen weten wat mensen gaan doen dan het hen te
vragen. Op die manier kunnen we redelijk goed voorspellen wat ze effectief zullen
1
,Sociale Psychologie 2024-2025
doen. Maar dit is ook niet altijd even representatief, aangezien mensen vaak meer
vertellen dan dat ze weten. Mensen weten vaak niet waarom ze bepaalde dingen (op
die manier) doen, maar ze zullen wel een uitleg hebben op basis van hoe zij denken
dat het in elkaar zit.
1.2 sociale psychologie VS andere sociale wetenschappen
De sociale psychologie bevindt zich tussen een aantal andere vakgebieden, zoals de
sociologie die zich bezighoudt met maatschappelijke
instellingen/instituten/processen. En ook de persoonlijkheidspsychologie, hierbij
kijken we meer naar de verschillen van elk individu terwijl de sociale psychologie
meer gaat kijken naar hoe de sociale situatie het individu zal beïnvloeden.
2. The power of the situation
2.1 de kracht van sociale invloed begrijpen
Mensen maken vaak de fout om te veel de focus te leggen op het individu i.p.v. op de
situatie fundamentele attributie fout (fundamental attribution error).
3. the power of social influence
3.1 De subjectiviteit van de sociale situatie
Het is heel belangrijk dat we rekening houden met de constructies/interpretaties die
mensen maken van de sociale situatie.
Behaviorisme:
Een belangrijke historische richting in de sociale psychologie is het behaviorisme.
= Het onderzoek richt zich op het waarneembare gedrag. Men gaat er vanuit dat
gedrag door de omgeving wordt bepaald en is aangeleerd. Hier kijken we niet naar
gedachten, gevoelens etc.
Dit is bekend voor conditionering (een verzameling van verschillende dingen die jij
jezelf hebt aangeleerd om je aan de omgeving aan te passen.)
Bv. Er is een stimulus en het dier gaat op een bepaalde manier reageren.
Maar wat er in het brein gebeurt op dat moment dat wordt eigenlijk compleet
verwaarloosd. Vandaag is dit minder het geval dankzij moderne technologie. We
kunnen gaan kijken wat er gebeurt in het brein op het moment van stimulatie.
Gestalt Psychologie:
Een van de oude andere richtingen is de Gestalt psychologie; die zei: “het geheel is
meer/belangrijker dan de delen”. We construeren dingen zonder dat ze er per se zijn.
Bv. Als puntjes op een bepaalde lijn staan maken wij hier zelf een rechte van,
terwijl die er eigenlijk niet staat.
2
, Sociale Psychologie 2024-2025
We doen meer dan gewoon de werkelijkheid waarnemen zoals die is, maar we
maken er ook iets van, er is een subjectieve fase waarin we dingen gaan
interpreteren.
Kurt Lewin: een van de mensen die dit heeft ingevoerd in de sociale psychologie.
Naïeve realisme:
= de neiging om te geloven dat wat jij zelf zegt/denkt de echte realiteit is. Met als
gevolg dat je snel gaat geloven dat de anderen het fout hebben en bevooroordeeld
zijn.
4. Where construals come from: basic human motives
Wat zijn nu de belangrijkste factoren die interpretaties beïnvloeden?
2 Belangrijke factoren:
1) De behoefte om ons goed te voelen over onszelf of een positief zelfbeeld
te hebben.
Meestal willen mensen graag zien wat ze graag zien (succes > mislukking) en het
idee dat we in de groep ook graag gezien willen worden heeft veel te maken met ons
historisch verleden als mens.
We leerden in een groep samenwerken en leven en de reputatie in die
groep was erg belangrijk. Een goed beeld hebben van onszelf en ons goed
voelen heeft dus te maken met onze sociale reputatie.
Nadeel: we gaan de werkelijkheid een beetje verbloemen, de dingen te rooskleurig
zien. Dit is in principe niet zo kwalijk, aangezien een positiever zelfbeeld hebben ons
in heel wat instanties goed kan uit komen.
2) De behoefte om zo accuraat mogelijk te zijn.
Het is heel belangrijk dat het brein de juiste beslissingen maakt.
Bv. Stel dat we een erg kwaadaardig beest niet herkennen als een gevaar.
Het brein dat foute beslissingen maakte in de oertijd dat stierf uit en kreeg geen
nakomelingen. T.o.v. het brein dat juiste beslissingen maakte kreeg wel
nakomelingen.
Accuratie is van groot belang voor de overleving, maar ook voor de sociale
overleving. Je moet toch een beetje weten hoe je zelf in de groep staat en hoe je
best mensen aanpakt.
Nadeel: dit kan fout lopen als we niet over alle informatie beschikken. Het kan er ook
voor zorgen dat we bepaalde verwachtingen creëren en dat onze realiteit zich naar
die verwachtingen gaat plooien.
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper alyseepeeters. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,46. Je zit daarna nergens aan vast.