Dit document is een samenvatting van het volledige vak sociale agogiek, gedoceerd door Rudi Roose. Het is gebaseerd op de PowerPoints en de notities vanuit de les (omdat er geen boek is).
Dit omvat dus alle lessen, als het werkcollege met Nele Fereyn, als het gastcollege van Bart Van Bouchaute ro...
SAMENVATTING SOCIALE AGOGIEK
PROF: RUDI ROOSE
Alle delen die in het blauw gemarkeerd zijn, werden benadrukt in de les als belangrijk voor het examen!
Veel succes
Les 1: inleiding ........................................................................................................................4
Inleiding ...........................................................................................................................................4
Sociaal werk als zeer diverse praktijk .................................................................................................4
Sociaal werk als pedagogische praktijk ..............................................................................................6
Sociaal werk doet er toe, maar… .......................................................................................................9
Sociaal werk in context ................................................................................................................... 10
Opzet cursus, examen en werkcollege ............................................................................................. 11
Les 2: geschiedenis SW ......................................................................................................... 12
Waar waren we gebleven ................................................................................................................ 12
Vandaag ........................................................................................................................................ 12
Sociaal werk als opvoedingspraktijk ................................................................................................ 12
Verschillende fasen in ontwikkeling samenleving ............................................................................. 12
Hedendaagse ontwikkelingen ......................................................................................................... 18
Antwoorden op nieuwe sociale risico’s ............................................................................................ 20
Nieuwe sociale risico’s ................................................................................................................... 21
Uitdagingen voor het sociaal werk ................................................................................................... 21
Les 3: de verzorgingsstaat ...................................................................................................... 22
Waar waren we gebleven? ............................................................................................................... 22
Vandaag ........................................................................................................................................ 22
1. Centrale elementen in de definitie van de verzorgingsstaat ...................................................... 22
2. Basistechnieken van de verzorgingsstaat ................................................................................ 25
3. Uitdagingen van de verzorgingsstaat ....................................................................................... 29
4. Uitdagingen voor het sociaal werk: sterk sociaal werk .............................................................. 34
Les 4: Politiserend werken in het SW – gastcollege.................................................................. 35
Politisering als kernopdracht van het sociaal werk ............................................................................ 35
Politisering: misvertanden .............................................................................................................. 35
1. Politisering: terug van weggeweest in het SW .......................................................................... 35
2. De politieke opdracht van SW ................................................................................................ 39
3. Het concept politisering......................................................................................................... 41
4. Betekenis van politisering in SW ............................................................................................. 44
5. Politisering van, in en door het SW .......................................................................................... 45
1
, 6. Politisering in een postpolitieke SL? ........................................................................................ 46
Les 5: Sterk sociaal werk........................................................................................................ 50
Waar waren we gebleven? ............................................................................................................... 50
Vandaag – Sterk sociaal werk .......................................................................................................... 50
1. Situering ............................................................................................................................... 50
2. Sterk sociaal werk ................................................................................................................. 53
3. Besluit .................................................................................................................................. 56
Les 6: Armoede als sociaal probleem ..................................................................................... 57
Waar waren we gebleven ................................................................................................................ 57
Vandaag ........................................................................................................................................ 57
1. Situering – armoede en sociale ongelijkheid ............................................................................ 57
2. Armoede als een complex probleem....................................................................................... 60
3. Materieel immaterieel cumulatief ........................................................................................... 64
4. Beleid ................................................................................................................................... 68
5. Rol van het sociaal werk ........................................................................................................ 69
6. Besluit .................................................................................................................................. 71
Les 7: Mensenrechten ........................................................................................................... 72
Waar waren we gebleven ................................................................................................................ 72
Vandaag ........................................................................................................................................ 72
Ontstaan van de mensenrechten..................................................................................................... 72
Rechten als kader voor interventies ................................................................................................. 75
Sociale rechtvaardigheid ................................................................................................................ 77
Verschillende “lezingen” van rechten .............................................................................................. 83
Besluit ........................................................................................................................................... 86
Les 8: duurzaamheid en sociaal werk ..................................................................................... 86
Waar waren we gebleven? ............................................................................................................... 86
Vandaag ........................................................................................................................................ 87
1. Een uitdaging voor sociale professionals ................................................................................ 87
2. Enkele belangrijke stappen .................................................................................................... 90
3. Meer dan een milieuvraagstuk ................................................................................................ 91
4. Een hevig en complex debat ................................................................................................... 92
Les 9: werkcollege ................................................................................................................. 96
Theorie: constructie van sociale problemen ..................................................................................... 96
Verschillende lezingen van sociale problemen ................................................................................. 97
Sociaal werk als actor ..................................................................................................................... 99
Examen voorbeeld ........................................................................................................................ 101
2
,Les 10: Digitalisering ........................................................................................................... 102
Waar waren we gebleven? ............................................................................................................. 102
Vandaag ...................................................................................................................................... 102
Digitalisering ................................................................................................................................ 102
Toename digitalisering .................................................................................................................. 103
Uitdagingen digitalisering .............................................................................................................. 104
Voorbeelden van andere uitdagingen ............................................................................................. 105
Besluit ......................................................................................................................................... 111
Afrondende les – overlopen van vorige lessen + ex. Vragen .................................................... 113
Kern van lessen ‘sociale agogiek’ .................................................................................................. 113
Examen ....................................................................................................................................... 113
Inleiding ....................................................................................................................................... 114
1. Geschiedenis sociaal werk .................................................................................................. 116
2. Verzorgingsstaat ................................................................................................................. 117
3 Politisering .......................................................................................................................... 118
4 Sterk sociaal werk ............................................................................................................... 119
5 Armoede als sociaal probleem ............................................................................................. 120
6 Mensenrechten ................................................................................................................... 121
7 Duurzaamheid .................................................................................................................... 121
8 Gastcollege ........................................................................................................................ 122
9 Digitalisering ....................................................................................................................... 122
10 Extra voorbeeldexamenvragen ............................................................................................. 122
3
, LES 1: INLEIDING
INLEIDING
• Sociale Agogiek omvat de wetenschappelijke studie van systematische en intentionele
pedagogische interventies gericht op het ondersteunen van individuen en groepen in hun welzijn
en het realiseren van sociale rechtvaardigheid
o Is wat we doen sociaal rechtvaardig?
o Ondersteunen we mensen en groepen en dragen we bij tot een meer solidaire en
rechtvaardige SL?
• Het is de theoretische onderbouw van het sociaal werk
o Theoretische kader van het SW
• Sociaal werk gaat om zeer diverse praktijken op zeer vele “terreinen”
o Zeer veel diverse praktijken, op zeer veel terreinen
• Bv. Jeugdhulp – vluchtelingenwerk – ouderenzorg – jeugdwerk – vrijetijdswerk met jongeren –
buurtsport – hulp aan daders en slachtoffers van delinquent gedrag – zorg voor personen met een
handicap – buurtwerk – de vakbond – daklozenwerk – vrijetijdsorganisaties – culturele
organisaties…
SOCIAAL WERK ALS ZEER DIVERSE PRAKTIJK
AANBOD VOOR
• Verschillende leeftijdsgroepen (kinderen, jongeren, volwassenen)
• Specifieke doelgroepen, mensen met specifieke problemen (mensen in armoede, dak- en
thuislozen, vluchtelingen, mensen met een beperking, mensen met een drugproblematiek, … )
• Verschillende levensdomeinen van mensen (emotionele ondersteuning zoals depressie,
materiële ondersteuning zoals geen huisvesting/geen inkomen, cultureel werk zoals aanbod van
vrijetijdsbesteding van jongeren… )
o Vaak gecombineerde levensdomeinen
SW GEBEURT IN EEN COMPLEXE BELEIDSCONTEXT
Niet zo belangrijk voor examen
• Praktijken van pedagogen worden mee gestuurd en geregulariseerd op zeer verschillende
terreinen
o SW doe je niet zomaar, om geld te krijgen van de overheid
o Dit wordt geregulariseerd en gestuurd en dit heeft een impact op wat wij als SW’er doen
in de praktijk
o Er is belangrijke context op verschillende niveaus → Dit maakt het soms spannend bv.
lokaal bestuur gaat in tegen Vlaams beleid
• Hoogste niveau: 1. Europese regelgeving heeft belangrijke impact op hoe we in Vlaanderen de
zorg organiseren
• 2. Federaal / Belgische wetgeving
o Bv. OCMW wet
o Wet is federaal, dit is voor gans België
• 3. Gemeenschappen/gewesten
o Decreet is geregeld door de gemeenschappen of de gewesten
o “Ordonanties” in Brussel
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Axelle23. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,46. Je zit daarna nergens aan vast.
