,Inhoudsopgave
Inleiding........................................................................................................................................................ 8
Hoorcollege 1: Inleiding en afspraken - 26 september 2023...............................................................................8
Begrippen.......................................................................................................................................................10
Doelstellingen................................................................................................................................................11
Aandachtspunten.................................................................................................................................11
Thema’s strafrechtelijk sanctierecht.............................................................................................................12
Relevante vragen...........................................................................................................................................13
Literatuur.......................................................................................................................................................13
Hoorcollege 2: Waarom en hoeveel straffen we? (discussiecollege) – 27 september 2023..............................14
Inleiding.........................................................................................................................................................14
Literatuur.......................................................................................................................................................20
Geschiedenis................................................................................................................................................ 24
Hoorcollege 3: Minigeschiedenis strafrechtelijk sanctioneren – 3 oktober 2023..............................................24
Inleiding.........................................................................................................................................................24
Deel 1: Traditionele voorstelling van de ontwikkelingsgang van het strafrecht...........................................25
Strafrecht als privaatrecht........................................................................................................................25
Eerste fase: stadium van de private wraak..........................................................................................25
Tweede fase: getemperde wraak........................................................................................................26
Overgangsfase: compositiestelsels......................................................................................................27
Strafrecht wordt publiekrecht..................................................................................................................27
Kenmerken van de evolutie.................................................................................................................27
Verklarende factoren...........................................................................................................................27
Oude Grieken en Romeinen............................................................................................................27
Terug naar af: Germaanse invasie in onze streken.........................................................................28
Vroege middeleeuwen....................................................................................................................28
Kenmerken van strafrecht als publiekrecht.........................................................................................29
Nastreven afschrikking: publieke bestraffing (14e tot 17e eeuw)...................................................29
Kenmerken van strafrecht in Frankrijk tijdens Ancien regime.................................................................29
Deel 2: Ontstaan van het moderne strafrecht..............................................................................................30
Strafrecht en verlichting...........................................................................................................................30
Hervormers & filosofische en pragmatische motieven.......................................................................30
Franse revolutie...................................................................................................................................31
Paradox van de klassieke strafrechtstheorie.......................................................................................31
Positivisme, milieuschool & sociaal verweer............................................................................................32
Literatuur.......................................................................................................................................................32
Hoorcollege 4: Documentaire over het gevangeniswezen in 1992 – 10 oktober 2023.....................................34
Literatuur.......................................................................................................................................................36
Hoorcollege 7 (deel 3): Geschiedenis van het gevangeniswezen – 24 oktober 2023........................................37
Inleiding.........................................................................................................................................................37
Periode vóór de Belgische onafhankelijkheid...............................................................................................37
Opkomst van de gevangenis.....................................................................................................................37
Belgische situatie......................................................................................................................................37
Introductie van het celstelsel (1830 – 1919).................................................................................................39
Buitenlandse ontwikkeling........................................................................................................................39
Keuze van het regime in België.................................................................................................................39
Achterliggend mensbeeld....................................................................................................................40
Doelstelling...........................................................................................................................................40
Regime als weerspiegeling van het strafrechtsdenken.......................................................................40
Hervorming in twee fasen....................................................................................................................40
Architecturale vormgeving...................................................................................................................41
1
, Reglementeringen: normering gevangenisregime..............................................................................41
Kritieken en hervormingen..................................................................................................................41
Bevestiging celregime..........................................................................................................................43
Hervormingen interbellum (1920 – 1939).....................................................................................................44
Stimulerende factoren..............................................................................................................................44
Dubbel objectief penitentiair beleid.........................................................................................................44
Verwezenlijkingen.....................................................................................................................................44
Remmende factoren en belang hervormingen........................................................................................45
Hervormingen na WOII (1945 – heden)........................................................................................................45
Globale ontwikkelingen............................................................................................................................45
Stimulerende factoren.........................................................................................................................46
Ontwikkelingen 1945 – 1965....................................................................................................................46
Vergelijking invulling regime 1905 vs. 1965.........................................................................................47
Ontwikkelingen jaren 1960 – 1970...........................................................................................................47
Ontwikkelingen jaren 1980 – 1990...........................................................................................................48
Samenvattend................................................................................................................................................49
Meest recente ontwikkelingen......................................................................................................................50
Conclusies......................................................................................................................................................50
Literatuur.......................................................................................................................................................51
Interne rechtspositie.................................................................................................................................... 52
Hoorcollege 6: Ontstaansgeschiedenis van de wetgeving – 17 oktober 2023..................................................52
Inleiding.........................................................................................................................................................52
Historische context........................................................................................................................................52
Legaliteitscrisis..........................................................................................................................................52
Legitimiteitscrisis......................................................................................................................................52
Fundamentele rechten.............................................................................................................................53
Penitentiaire beroering.............................................................................................................................54
Conclusie...................................................................................................................................................54
Ontstaansgeschiedenis Basiswet...................................................................................................................54
Basiswet.........................................................................................................................................................55
Inleiding.....................................................................................................................................................55
Titel II Basisbeginselen..............................................................................................................................56
Titel V: Levensvoorwaarden in de gevangenis.........................................................................................57
Titel VI: Orde, veiligheid en gebruik van dwang.......................................................................................58
Titel VII Tuchtregime.................................................................................................................................59
Slotbemerkingen.......................................................................................................................................59
Literatuur.......................................................................................................................................................60
Hoorcollege 10: Het beklagrecht voor gedetineerden – 8 november 2023.......................................................61
Deel 1: De ontstaansgeschiedenis en het belang van het beklagrecht.........................................................61
Ontstaansgeschiedenis basiswet..............................................................................................................61
Bestaansreden beklagrecht......................................................................................................................61
Deel 2: De bevoegdheid van de klachtencommissies...................................................................................62
Toepassingsgebied van het beklagrecht...................................................................................................62
Deel 3: De behandeling van een klacht.........................................................................................................63
Procedure..................................................................................................................................................63
Impact van een beslissing.........................................................................................................................64
Literatuur.......................................................................................................................................................64
Hoorcolleges 5 & 8: Casus mensenrechten van gedetineerden – 25 oktober 2023...........................................66
Externe rechtspositie................................................................................................................................... 73
Hoorcollege 9: Externe rechtspositie gedetineerden en strafuitvoeringsrechtbanken (wettelijke regeling,
bevoegdheden, procedure en praktische werking) – 7 november 2023............................................................73
Inleiding.........................................................................................................................................................73
Goed fout?!...............................................................................................................................................73
2
, Tijdslijn......................................................................................................................................................75
Kritiek........................................................................................................................................................76
Strafuitvoeringsrechtbanken....................................................................................................................76
Geschiedenis..................................................................................................................................................76
De ouwe Lejeune – 31 mei 1888..............................................................................................................76
Maatschappelijke context: 19e eeuw = arbeidersbeweging................................................................77
Bedoeling en voorwaarden..................................................................................................................77
Procedure.............................................................................................................................................78
Andere varianten naast VI...................................................................................................................78
Voorwaardelijke invrijheidsstelling......................................................................................................79
Wet op de voorwaardelijke invrijheidsstelling – 5 maart 1998....................................................................79
Context en Commissie..............................................................................................................................79
Wettelijke situatie tot 2007 en feitelijke situatie (voor kortgestraften) tot vandaag..............................79
Pijnpunten VI-wet 1998............................................................................................................................80
Regeringsontwerp < voorstellen van de Commissie Holsters..................................................................80
Bedoeling Holsters ERP........................................................................................................................80
Wet Externe Rechtspositie - 17 mei 2006.....................................................................................................81
Vernieuwde situatie..................................................................................................................................81
Strafuitvoeringsrechtbanken....................................................................................................................81
Samenstelling.......................................................................................................................................81
Materie: externe rechtspositie.................................................................................................................82
Rechtspraak..........................................................................................................................................82
Wet Externe Rechtspositie........................................................................................................................82
Krachtlijnen..........................................................................................................................................82
8 + 1 modaliteiten voor de uitvoering van een vrijheidsstraf..................................................................83
Actoren......................................................................................................................................................83
Wetswijziging 2013: Wet Martin...................................................................................................................84
Contraproductieve ingrepen van de wetgever in 2013 en 2017...................................................................85
Literatuur.......................................................................................................................................................86
Hoorcollege 11: Externe rechtspositie gedetineerden (deel 2) en de strafuitvoeringsmodaliteiten – 21
november 2023..................................................................................................................................................87
Inleiding.........................................................................................................................................................87
Strafuitvoeringsmodaliteiten toe te kennen door de minister van justitie..................................................87
Uitgaansvergunning (art. 4 WERP)...........................................................................................................87
Penitentiair verlof (art. 6 WERP)...............................................................................................................88
Robert en Minne (Nationaal Instituut voor Criminalistiek en Criminologie) – 2014...........................88
Onderbreking van de strafuitvoering (art. 15 WERP)...............................................................................89
Geen rechtsmiddel tegen weigering uitgaansvergunning, penitentiair verlof of onderbreking van de
strafuitvoering..........................................................................................................................................89
EHRM Boulois t. Luxemburg (Gr.K. 3 april 2012, nr. 37575/04)..........................................................89
Strafuitvoeringsmodaliteiten toe te kennen door strafuitvoeringsrechtbank (SURB).................................90
Territoriale bevoegdheid..........................................................................................................................90
Strafuitvoeringsmodaliteiten....................................................................................................................90
Voorwaardelijke invrijheidsstelling......................................................................................................90
Voorwaarden...................................................................................................................................90
Procedure........................................................................................................................................91
Vermoeden van onschuld...............................................................................................................92
Proeftermijn (art. 71)......................................................................................................................92
Traagheid & achterstand.................................................................................................................92
Elektronisch toezicht en beperkte detentie.........................................................................................93
Begrippen........................................................................................................................................93
Voorwaarden...................................................................................................................................93
Procedure........................................................................................................................................93
Bijzondere bepalingen.....................................................................................................................93
Onderzoek NICC...................................................................................................................................94
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper GL200131. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,56. Je zit daarna nergens aan vast.