2022-2023 Klinische chemie
[Ondertitel van document]
,Nierinsufficiëntie (nierfalen)
Oorzaken Biologische kenmerken
• Uitdroging (te weinig lichaamsvocht) Creatinine en ureum ↑
• Glomerulonefritis (verschillende Urinezuur ↑
aandoeningen, soms auto-immuun) Kalium ↑
• Infecties Fosfaat ↑
• Reflux: terugstromen van de urine Calcium ↓
(chronische nierbekkeninfectie) Proteïnurie (albumine ↑, totaal EW↑)
• Cystische stofwisselings nieraandoening Leukocyturie, hematurie
• Stofwisselings- en systeemziekten: Bloedarmoede (EPO-productie↓)
diabetes mellitus, nierstenen, hemolytisch Opstapeling van zuren
uremisch syndroom Ontregeling zout- en waterhuishouding
• Hypertensie en arteriosclerose
• Bepaalde erfelijke aandoeningen
Onderzoek Behandeling
Bepaling creatinine en ureum Dieet: minder eiwitten, zouten en kalium.
Aantonen proteïnurie Bicarbonaat
Aantonen leukocyturie en hematurie Diuretica
Symptomen: EPO
Snel moe, misselijkheid, jeuk, slechte smaak in Dialyse
de mond, hart- en spierproblemen, acidose, Niertransplantatie
oedeem.
Chronische nierfalen: zeer geleidelijke aftakeling van de nierfunctie (10-tal jaren)
Acute nierfalen: plotse stoornis van de nierfunctie, oorzaak ligt meestal ergens anders
(zwangerschap, ernstige bloeddrukdaling, gebruik van bepaalde geneesmiddelen…)
Soorten proteïnurie
Glomerulaire proteïnurie (renaal)
➔ Filterfunctie van de glomerulus gestoord (hierdoor komen sommige eiwitten in het filtraat
terecht)
Lichte aantasting (selectieve proteïnurie = albuminerie)
Zware aantasting (niet-selectieve proteïnurie)
Tubulaire proteïnurie (renaal)
➔ Verminderde tubulaire reabsorptie
Orthostatische proteïnurie (prérenaal)
Proteïnurie gedurende de dag maar niet s ’nachts. De proteïnurie schijnt een gevolg te zijn van een
overdreven lendenlordose. De totale proteïnurie bedraagt minder dan 1 g/dag.
Micro-albuminurie (prérenaal)
Bij diabetes is een lichte albuminurie het eerste teken van beginnende angiopathie.
, Overproductie proteïnurie (prérenaal)
Bij overmatige productie of vrijkomen van bepaalde eiwitten (myoglobine, hemoglobine,
immuunglobulines, Bence Jones eiwitten) in de bloedstroom is er "overloop" van het bloed naar de
urine, daar de tubulaire reabsorptie-capaciteit van de nier overschreden is.
Postrenale proteïnurie
Hier verschijnen eiwitten in de urine afkomstig van de urinaire tractus en van de geslachtsdelen.
Nefrotisch syndroom
Oorzaken Biologische kenmerken
Glomerulaire proteïnurie >3g/dag
Albumine ↓
Urine: ↑: albumine, transferrine, lipoproteinen:
oval fat bodies en vetcilinders
Verlaging osmotische druk
Cholesterolkristallen
Wascilinders
TIBC↓
Melkwit tot geelwit uitzicht van de urine
Onderzoeken Behandeling
Aantonen proteïnurie
Elektroforese
Symptomen:
Oedeemverschijnselen
Hematurie
Oorzaken Biologische kenmerken
• Aantasting van de lagere urinewegen(acute Rbc: >5-10 per µl of >2-3 per veld
en chronische bacteriële infectie, stenen,
tumoren, stricturen) RBC zonder EW (cilinders) : bloeding v urine-
• Bij problemen t.h.v. de blaas: cystitis, afvoerwegen buiten nier
carcinoom, steen
• Tgv inname van sommige geneesmiddelen RBC + EW (cilinders): renale bloeding
(sulfonamides, salicylaten, methenamine,
anticoagulantia, cyclophosphamide) Als RBC vervormd zijn: glomerulaire bloeding
Onderzoek Behandeling
Urinesediment onderzoek
Teststroken
Leukocyturie/pyurie
Oorzaken Biologische kenmerken
Infectie urinaire tractus WBC: >10-25 per µl of >0-5 per veld
Acuut: >50 per veld
Matig: Enterobacteriaceae, Chlamydia, Indien cilinders -> leukocyten afkomstig van de
enterokokken... nieren
Onderzoek Behandeling
Urinesediment onderzoek
Teststroken
