Volkenrecht
2. Bronnen
Recap en Positivistisch vs naturalistische kijk op het
Internationaal recht
PERMANENT COURT OF INTERNATIONAL JUSTICE (PCIJ) (1922-1946) LOTUS
(FRANCE V TURKEY) (De Feyter p. 9)
o RELATIES TUSSEN STATEN “internationaal recht regelt de relaties
tussen staten”
o INSTEMMING (“CONSENT”) “de rechtsregels die bindend zijn voor
staten komen voort uit hun eigen vrije wil
- POSITIVISTISCHE KIJK OP HET INTERNATIONAAL RECHT
- Instemmen met formele regels
- Binnen de grenzen van de eigen discipline redereneren
o International Law OF CO-EXISTENCE & IL OF COOPERATION “in
order to regulate the relations between these co-existing
independent communities or with a view to the achievement of
common aims”
ICJ BARCELONA TRACTION (BELGIUM V SPAIN) 1970
Barcelona Traction is een bedrijf uit Canada, maar de meeste
aandeelhouders waren Belgen (88%). Er komt een Spaans verbod op de
uitbetaling van obligaties. Het Hof zegt BE heeft niks te zeggen, want BE is
geen betrokken persoon in deze zaak. Dit zijn Canada en Spanje.
ICJ SOUTHWEST AFRICA, 2ND PHASE (ETHIOPIA AND LIBERIA V SOUTH
AFRICA) (1966)
“[De rechtbank] is een rechtscollege en kan morele principes slechts in
overweging nemen voor zover deze in voldoende mate in juridische vorm
zijn uitgedrukt. De wet bestaat, zo wordt gezegd, om een sociale behoefte
te dienen, maar juist om die reden kan dit alleen door en binnen de
grenzen van zijn eigen discipline. Anders zou het geen juridische dienst
zijn die wordt verleend.”
INTERNATIONAL LAW OF CO-EXISTENCE
o “In order to regulate the relations between these co-existing
independent communities”
o NATURALISTISCHE KIJK OP HET INTERNATIONALE RECHT
- Internationaal recht heeft als functie soevereine belangen
nastreven, en tegelijk de soevereiniteit en rechten van andere
landen respecteren.
- Formele regels zijn inherent vaag. Het recht is in beweging. (p.10,
20-21)
1
,Oefening:
“De rechters verzetten zich tegen de stelling dat zij politieke beslissingen
zouden nemen. Ze hielden vol dat rechtbankbeslissingen nooit politiek
zijn: ze zijn altijd een interpretatie van het toepasselijke recht. … Helaas
komen de sterke opvattingen van de rechters over hoe dingen zouden
moeten zijn niet altijd overeen met de empirische werkelijkheid.”
(Miranda Boone, commentaar op een panel rechters van het ICC, ECtHR en
Gerechtshof Amsterdam)
de rechters zijn eerder positivistisch en Miranda Boone eerder
materialistisch
Oefening:
“Zolang je jouw favoriete maatschappelijke doel kan koppelen aan een
mensenrecht, kan je de politiek via de Nederlandse rechter dwingen om
‘het juiste’ te doen. … De werkelijkheid is gelukkig een stuk
genuanceerder.
Want die rol kan nu eenmaal niet groter zijn dan het recht toelaat, of
kleiner zijn dan de fundamentele beginselen van onze rechtsorde
vereisen.”
(Armin Cuyvers, eerste ontwerp van een wetenschappelijk artikel)
Visie van de schrijver is naturalistisch
Art 38(1) Statute ICJ
A)Internationale verdragen
B)Internationale gewoonte
C)Algemene rechtsbeginselen
D)Rechterlijke beslissingen en opvattingen van de meest bevoegde
schrijvers
- Onder voorbehoud van art 59 Statute ICJ
- Als subsidiaire bronnen
A, B & C primaire bronnen = creatie van nieuwe rechten en
verplichtingen (p.22)
D secundaire bronnen = identificatie het toepassen of verduidelijken
van reeds bestaand recht (p.22)
Verdragen
Art 38(1)(a) Statute ICJ “internationale conventies, hetzij algemeen of
specifiek, stellen regels vast die uitdrukkelijk erkend worden door de
verdragsstaten”
creërt regels voor de staten die toestemden. Deze regels MOETEN
worden gevolgd (pacta sunt servanda)
2
, o Bilateraal verdrag: tussen twee landen = particular issue of mutual
interest
- (bijv. Belastingverdrag tussen Nederland en België 2001)
o Multilateraal verdrag: tussen drie of meer partijen = general
application and posess ‘law-making features’
- (bijv. Canada-United States-Mexico Agreement 2018)
Oprichtingsverdrag (constituent treaty) (p. 22)
o “Een verdrag dat een internationale organisatie opricht”
(bijvoorbeeld UN Charter)
o “Partij stemt in gebonden te zijn door de bindende instrumenten die
organisatie aanneemt” je bent gebonden door de richtlijnen die
voortkomen (bv. Art 25 UN Charter voor UN SC resoluties)
Internationaal gewoonterecht
the way that things have always been done, becomes the way that
things must be done
gebasseerd op de alledaagse interactie tussen staten, dus kan
evolueren bij veranderende omstandigheden
Art 38(1)(b) Statute ICJ
“International custom,
as evidence of a general practice accepted as law”
Dit zijn twee voorwaarden waaraan voldaan moet zijn
[1] Praktische/objectieve voorwaarde: Doen en laten dat als algemene
praktijk gevolgd worden door staten
[2] Subjectieve voorwaarde: Staten geloven dat die praktijk juridisch
bindend is
Praktische/objectieve voorwaarde:
consistent repetition of a particular behavior (states
have acted in a certain identical manner when
confronted with the same facts)
1.1 Doen en laten door staten
o Fysiek of verbaal handelen door staten
o Verbaal handelen MOET publiek zijn
o Zelfs resoluties en verklaringen van internationale organisaties waar
de staat lid van is kunnen relevant zijn (bv. verklaring van de EU)
1.2 Algemene praktijk gevolgd wordt door staten
1.2.1 Consistent
= uniform handelen
A4 Military and Paramilitary Activities in and against Nicaragua (Nicaragua
v US), para. 186
Customary rule of non-use of force
Customary rule of non-intervention
3
, 1.2.2 Duur
ambigue voorwaarde (= ondergeschikt aan de vorige voorwaarden)
practice generally evolves slowly and gradually over time
ICJ Adv. Op. Legal Consequences of the Separation of the Chagos
Archipelago from Mauritius (2019)
Customary rule self-determination (‘zelfbeschikking’)
‘Consolidated and confirmed gradually over time’ (p. 24)
Instant custom: state practice may be formed in a very short time
Customary rule of self-defence if an armed attack by a non-state actor
occurs ‘self defence if an armed attack occurs’ (Article 51 UN Charter)
Je hebt het recht op zelfverdediging ook als je wordt aangevallen door
een niet-staat. Dit werd al direct na een dag geaccepteerd
1.2.3 Algemeenheid
How widespread must participation in the practice be?
je moet niet enkel rekening houden met hoeveel staten participeren,
maar ook met welke staten
BINDT ALLE STATEN, TENZIJ EEN STAAT VOORTDUREND BEZWAAR
MAAKT (‘PERSISTENT OBJECTION’)
BINDT ALLE STATEN: als een verplichting in verdrag staat én internationaal
gewoonterecht is Niet-verdragsstaten gebonden onder internationaal
gewoonterecht
ICJ Adv. Op. Legal consequences of construction of a wall in the occupied
Palestinian territory 2004
“Wat betreft het internationaal humanitair recht merkt de rechtbank op
dat Israël geen partij is bij de Vierde Haagse Conventie van 1907... De
rechtbank is van mening dat de bepalingen van de Haagse Regels deel zijn
geworden van het gewoonterecht.”
RECHT TIJDENS DE OORLOG zegt hoe je met mensen moet omgaan
tijdens een oorlog
A4 ICJ Military and Paramilitary Activities in and against Nicaragua
(Nicaragua v US), para. 172-175 zelf bekijken
VOORTDUREND BEZWAAR:
1) Voortdurend Nieuwe staten kunnen geen voortdurend bezwaar
maken tegen vooraf bestaand bestaande internationaal
gewoonterecht omdat ze nog maar net bestaan
2) Alleen tegen nieuwe of opkomende gewoonte
3) Internationale gewoonte is geen jus cogens (bv. verbod op foltering,
genocide)
Subjectieve voorwaarde:
Staten geloven dat die praktijk juridisch bindend is (opinio juris)
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper yurchenkoalexia. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €11,16. Je zit daarna nergens aan vast.