, Hoofdstuk 1: Introductie
1.1 Stroom van gengetische informatie = centraal dogma
- Stroom van genetische informatie → centrale dogma van moleculaire
biologie
→ door Francis Crick in 1957
→ DNA wordt overgeschreven naar DNA → replicatie
→ DNA wordt overgeschreven naar RNA → transcriptie (genexpressie)
→ RNA wordt vertaald naar Eiwitten → translatie
(genexpressie)
→ centrale dogma is aangevuld → Genexpressie strikt
gereguleerd op verschillende niveaus
▪ leidt tot variabiliteit (cel tot cel, organisme tot
organisme, verschillende levensfasen van een
organisme,...)
- Behoud en doorgeven van genetische informatie essentieel
→ Voor cel om te leven en te groeien
→ om nieuwe generatie cellen voor te brengen
- Genexpressie
→ proces waarbij informatie in gen ‘tot expressie’ komt → doordat gen afgelezen wordt
en RNA en eiwitten worden gemaakt
→ 2 belangrijke stappen:
▪ Transcriptie: overschrijven van DNA en vormen van mRNA)
▪ Translatie (vertalen van mRNA in eiwit)
→ RNA wordt ofwel onmiddellijk gebruikt door cel of om specifiek eiwit aan te maken.
1.2 Structuur van DNA
Primaire structuur
- DNA = desoxyribonucleïnezuur
→ Bevat alle erfelijke informatie van organisme (genetisch
materiaal)
→ Polymeer van nucleotiden
- Nucleotiden bestaan uit
→ Ribose (pentose suiker)
→ Fosfaatgroep
→ N-base
▪ Purines: adenine (A), guanine (G)
▪ Pyrimidines: cytosine (C), thymine (T)
- Nucleotiden polymeriseren door condensatiereacties
→ Fosfodiester binding tussen 3′ OH van ene nucleotide en 5’ fosfaatgroep(en) van
volgende nucleotide → Zeer stabiele binding (covalent)
→ DNA strengen hebben 2 verschillende uiteinden
▪ Richting: 5’→3’ → polariteit
→ suikers en fosfaten vormen → suiker-fosfaat ruggengraat
▪ ruggengraat altijd hetzelfde →variatie ligt in N-basen
→ volgorde van nucleotide in streng = DNA sequentie
3
, Secundaire structuur
- DNA → dubbele helix
→ model Watson en Crick, 1953
→ 2 anti-parallele DNA strengen → Baseparing ligt vast
▪ A en T //// G en C
- Verschillende zwakke krachten ondersteunen deze structuur
→ Waterstofbruggen tussen 2 complementaire basen
→ Base ‘stacking’ en elektrostatische interacties (Van der Waals) door hydrofobe
basen dicht op elkaar
- Omwentelingen → ‘grote en kleine groeve’ van DNA helix
→ Hier kunnen DNA- bindende eiwitten interacties aangaan met DNA
Tertiaire structuur
- Tertiaire structuur bij circulair DNA:
→ 2 ss strengen rond elkaar gedraaid →leidt tot over- of onderwinding van DNA
(positieve of negatieve supercoiling)
- Prokaryoot
→ Genoom is 1 (of enkele) circulair, dubbelstrengs (ds) DNA molecuul
→ Geen vrij 3’ en/of 5’ uiteinde
→ Complex met eiwitten
→ Vaak extrachromosomaal DNA: circulair ds plasmiden
→ Vaak supercoiling: over- of onderwinding
- Eukaryoot genoom
→ Chromosomaal DNA in kern als chromatine en chromosomen
→ Eukaryoot chromosoom → ontwonden tot verschillende niveaus
→ DNA‘draad’ van 2 m lengte in elke celkern
→ Gecondenseerd heterochromatine, euchromatine, chromatine-
draden
→ Geassocieerd met histonen ter vorming van nucleosomen
→ Sterke opvouwing op verschillende niveaus zichtbaar met
electronenmicroscopie
→ Chromosomen
▪ enkel zichtbaar tijdens metafase van mitose
▪ bestaat uit twee identieke chromatiden
- Eukaryoot
→ Lineair ds DNA gewonden rond 8 histonen (nucleosoom) en
extra histonen ter stabilisatie
→ Chromatine in verschillende verpakkingsgraden
▪ Heterochromatine compact → donkere vlek
• Deel ervan→ constitutief heterochromatine
o permanent gecondenseerd
o Vb centromeren en telomeren
• Facultative heterochromatine
o omgezet worden in euchromatine en
omgekeerd
▪ Euchromatine minder dens, actief
• Meeste van chromatine in metabolische actieve cellen
→ Ter voorbereiding van de celdeling wordt alle chromatine zeer dens gevouwen
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper emmavp2003. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,16. Je zit daarna nergens aan vast.