,2.2 De omstreden plaats van virussen
Virussen leven niet!
Voorplanten? -> ze hebben vermeningsvuldigingsmechanisme van gastheer nodig om te kunnen
vermenigvuldigen
→ Bevatten erfelijk materiaal
→ Erfelijk materiaal in eiwit envelop verpakt
→ Geen vermogen tot metabolisme (niet groeien of cellen aanmaken)
Dringt levende cel binnen en dwingt die cel om het virus te vermenigvuldigen (vb. corona in de longen)
BESLUIT: ze hebben een andere levende cel nodig !!!
3. De dierlijke cel
3.1 de dierlijke cel is een eukaryotische cel
Eukaryoten: bevatten een celkern en celmembraan
Prokaryoten: bevatten geen celkern en kernmembraan: het kernmateriaal ligt verspreid over het cytoplasma
3.2 dierlijke- en plantencellen: gelijkenis en verschil
DIERLIJKE CEL PLANTENCEL
Voeding: - Autotroof: kan voedingsstoffen zelf aanmaken via
- Heterotroof: voedingsstoffen opgenomen uit fotosynthese
omgeving maar moet nog verteerd worden - Bevat chlorofyl in chloroplasten
- Bevat geen chlorophyl
- Vertering
Bouw: - Heeft een celwand
- Heeft geen celwand - Minder lysosomen, wel chloroplasten
- Meer lysosomen - Grote vacuolen
- Enkel kleine vacuolen - Centriolen aanwezig
- Centriolen aanwezig
Celwand: bestaat uit cellulose en andere lange suikers
→cellulose = niet verteerbaar
→voedgingsstoffen zitten in cel
Herkauwers: verschillende magen, laatste maag heeft geen enzymes maar protozoa en bacteriën die de
celwand afbreekt
Mens: kan dit niet afbreken →celwand gaat NIET open = geen voedingsstoffen
(tenzij je het eten gaat koken => breekt de celwand af)
Knaagdieren: eten stoelgang opnieuw
→ celwand is nog niet open in de dunne darm. Ze eten hun stoelgang opnieuw omdat niet alle voedingsstoffen
bij de eerste keer eruit worden gehaald/
, 3.3 De bouw van de dierlijke cel
Zie extra blaadjes met schema!
3.4 het plasmamembraan
plasmamembraan omringt hele cel
3.4.1 de bouw en de functie
BOUW
Lipiden: dubbellaag fosfolipiden • hydrofiele kop (water minnend) → vormen buitenzijde vh membraan
• hydrofobe staart (water afstotend) → naar elkaar toegericht
Eiwitten • aan binnen-of buitenzijde van membraan op losse manier = perifere
• dwars door het membraan = integrale/ structurele eiwitten
Koolhydraten • buitenkant membraan
• eventueel met lipiden/ eiwitten gebonden
• vormen vingerafdruk (‘toegangscode’)
Fosfo → polair
Lipide → apolair
, FUNCTIE:
fosfolipidenlaag:
• verantwoordelijk voor continuïteit en stabiliteit
(herstelvermogen en fuseren van membraansystemen)
• soort omheining
Eiwitten:
• verantwoordelijk voor specifieke eigenschappen van membraan
(transporteiwitten, receptoren, antigenen…)
• compartimentalisatie = in de organellen kunnen verschillende metabolische functies van elkaar scheiden
en naast elkaar verlopen
→in eukaryote cellen door membraansysteem rond organellen
Koolhydraten:
• contact met buurcellen
• celcommunicatie
Plasmamembraan:
• transport (passieve en actieve rol in binnen- en buitensluizen van componenten in/uit de cel/organellen
• vorm en beweging cel
3.4.2 transport doorheen plasmamembraan
• elke uitwisseling van stoffen: door dit membraan heen + gecontroleerd worden!!!
• semi-permeabel: water kan celmembraan snel passeren maar opgeloste stoffen trager of niet
Dierlijke cellen: membranen van aangrenzende cellen liggen dicht op elkaar = makkelijke stofwisseling
+ fijne uitstulpingen (microvilli)
3 SOORTEN TRANSPORT:
a) passief
• spontaan, vergt geen energie
• richting: bepaald door concentratiegradiënt
• moleculen kn eenvoudig diffunderen door semi-permeabele fosfolipidelaag
gekanaliseerd via integrale eiwitten in fosfolipidedubbellaaag ( gefaciliteerde diffusie)
• osmose !!!
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper bageinmarie. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,46. Je zit daarna nergens aan vast.