Gender- en diversiteitsstudies
Semester 1 – 2024
Voor het examen: teksten lezen. Vooral het hoofdargument van de tekst
begrijpen en kennen.
Examen = enkele korte theoretische vragen + twee open vragen waarin
zaken geargumenteerd moeten worden en waar er linken moeten gelegd
hebben.
Inhoud
1. Gender................................................................................................................ 5
1.1. Het concept gender...................................................................................... 5
1.2. Geschiedenis van gender............................................................................. 5
1.2.1. John Money (1921 – 2006)......................................................................6
1.2.2. Robbert Stoller (1924 – 1991)................................................................6
1.2.3. Man/vrouw zijn als culturele constructie................................................7
1.2.4. Introductie van gender in feministische literatuur (jaren 60 – 70).........9
1.2.5. Culturele verklaringen voor de onderdrukking van vrouwen................10
1.2.6. Verschildenken..................................................................................... 10
1.2.7. Vrouwenstudies vs. Genderstudies......................................................11
1.2.8. Invraagstelling van categorie “vrouw’ (jaren 80).................................11
1.2.9. Joan Scott, gender, a useful category of historical analysis (1986)......13
1.2.10. Gender als performance (jaren 90)....................................................14
1.2.11. Kritiek op oppositie sekse/gender (jaren 2000)..................................16
2. Diversiteit......................................................................................................... 17
2.1. Wat is diversiteit?....................................................................................... 17
2.2. Diversiteit in het publieke domein..............................................................17
2.3. Diversiteit in regelgeving en wetten..........................................................17
2.4. Diversiteit in de wetenschappen................................................................18
2.5. Diversiteit in gender................................................................................... 18
2.6. Diversiteit binnen dit vak........................................................................... 19
2.6.1. Wat is diversiteit?................................................................................. 19
3. Intersectionaliteit............................................................................................. 19
3.1. Ontstaan intersectionaliteit........................................................................19
3.2. Black feminism........................................................................................... 20
3.3. Intersectionele theorie............................................................................... 20
3. Kernideeën van intersectionaliteit....................................................................20
3.1. Rol van privileges: mannelijkheid, witheid en heteroseksualiteit...............21
1
, 3.1.1. Rol van privilege................................................................................... 21
4. Controverses rond intersectionaliteit+.............................................................21
5. intersectionaliteit als een methode..................................................................22
5.1. de rol van standpunt theorie......................................................................22
5.2. Intersectionality as a method (Mackinnon, 2013)......................................22
5.3. intersectionaliteit: ‘asking the other question’ (Matsuda, 1991)................23
5.4. intersectionaliteit in de praktijk..................................................................23
5.5. een nieuw intersectioneel model (De vries, 2015).....................................23
5.5.1. de toepassing van het model De vries.................................................23
6. conclusie.......................................................................................................... 24
7. Gender, diversiteit en het lichaam...................................................................24
7.1. Body positivity............................................................................................ 24
7.2. ontstaan en ontwikkeling van BPB.............................................................25
7.2.1. fat acceptance movement...................................................................25
7.2.2. feministische en black awareness activism..........................................25
7.2.3. Feministische literatuur........................................................................26
7.2.4. De BPM................................................................................................. 26
7.2.5. Kritieken op BP..................................................................................... 27
8. Variaties in geslachtskenmerken......................................................................29
8.1. definities en terminologie...........................................................................29
8.1.1. variaties in geslachtskenmerken..........................................................29
8.2. denken over interseke................................................................................ 29
8.2.1. oudheid en middeleeuwen...................................................................29
8.2.2. 17de en 18de eeuw................................................................................ 29
8.2.3. laat 18de- begin 19de eeuw....................................................................29
8.2.4. Tweede helft 20ste eeuw........................................................................30
8.2.4. intersekse activisme in de jaren ‘90.....................................................30
8.2.5. shift in beleid vanaf 2005.....................................................................30
8.2.6. gebruikte terminologie.........................................................................31
8.2.7. evolutie naar een patient-gecentreerde zorg.......................................31
8.3. ervaringen en visies van intersekse personen...........................................31
8.3.1. gevoel tov overkoepelende term..........................................................31
8.3.2. stigma.................................................................................................. 32
8.3.3. openheid over de conditie....................................................................32
9. Gender, ras en etniciteit................................................................................... 32
9.1. niveaus van intersectionele analyse (anthias, 2013).................................32
9.1.1. het concept ‘ras’.................................................................................. 33
2
, 9.1.2. het concept etniciteit...........................................................................33
9.2. Case studies............................................................................................... 33
9.2.1. Ongelijkheid en discriminatie in prekoloniaal, koloniaal en onafhankelijk
Rwanda.......................................................................................................... 33
9.2.2. Zuid-Afrika............................................................................................ 38
10. Culturele diversiteit en transnationaal feminisme..........................................42
10.1. Wat zijn HCP/SCP?.................................................................................... 42
10.1.1. CEDAW 1979...................................................................................... 42
10.2. moeilijkheden voor studie van HCP..........................................................43
10.3. FGC in Egypte........................................................................................... 43
10.3.1. Wat is FGM/C...................................................................................... 43
10.3.2. FGC, feminisme en antropologie........................................................43
10.3.2. Contexten en betekenissen van FGC (hangt af van land tot land).....43
10.3.3. Contextualiseren van campagnes: koloniale periode.........................44
10.3.4. Antropologische kritiek van anti-FGC campagnes..............................44
10.3.5. Naar een relationele benadering........................................................44
10.3.6. The politics of comparison (Pedwell)..................................................45
10.4. Case studie: anti-FGC in Egypte...............................................................45
10.4.1. Vormen van activisme........................................................................45
10.4.2. Politics of awareness-raising..............................................................46
10.5. Vroege huwelijken onder Syrische vluchtelingen in Jordanië....................47
11. Gender en seksualiteit: queer studies............................................................47
11.1. Wat is queer?............................................................................................ 47
11.2. Queerstudies............................................................................................ 47
12. Leeftijdsstudies............................................................................................... 48
12.1. Leeftijd en queer studies..........................................................................48
12.2. Queer studies: later-in-life intimacies.......................................................49
12.3. Conclusie.................................................................................................. 49
13. Een geschiedenis van ‘ras’............................................................................. 50
13.1. It’s not about what race is but about what race does (Lentin, 2015).......50
13.2. Wat doet ‘ras’?......................................................................................... 50
13.3. De uitvinding van het ras.........................................................................50
13.3.1. Middeleeuwen.................................................................................... 50
13.3.2. Verlichting: 17de en 18de eeuw............................................................52
13.4. De uitvinding van ras en witheid..............................................................52
13.5. 18de en 19de eeuw: politieke economie.....................................................53
13.6. Wetenschappelijk racisme, cultureel racisme en het begrip ‘ras’.............54
3
, 13.7. Eerste wereldoorlog, 1914-1918..............................................................55
13.8. Tweede wereldoorlog, 1939-1945.............................................................56
13.9. Na de tweede wereldoorlog, 1945-1975...................................................56
13.10. Conclusie; wat ras doet..........................................................................56
14. Sociale rechten............................................................................................... 56
14.1. Historische oorsprong, transformaties en hedendaagse uitdagingen.......56
14.2. onderbescherming/ niet-opname rechten................................................57
14.3. Burgerschap............................................................................................. 57
14.4. geleefd burgerschap................................................................................ 57
14.5. sociaalwerkperspectief............................................................................. 58
15. Dak-en thuisloosheid bij jongvolwassenen: cijfers en geleefde ervaringen van
jongeren............................................................................................................... 58
16. Gender, religie en nieuw rechts......................................................................60
16.1. secularisme en post-secularisme.............................................................60
16.1.1. Religious agency herzien....................................................................60
16.1.2. Islam in een seculiere samenleving...................................................61
16.2. Islamofobie als vorm van racisme............................................................61
16.2.1. Runnymede trust definitie (1997)......................................................62
16.2.2. Wat is islamofobie.............................................................................. 62
16.3. Islamofobie als vorm van racisme............................................................63
16.4. Islamofobie als governmentality.............................................................64
16.5. Islamofobie in Vlaanderen (case study)....................................................64
16.6. rechts: instrumentalisering van vrouwenrechten en anti-gender
mobilisatie......................................................................................................... 65
16.6.1. homonationalisme.............................................................................. 65
16.6.2. femonationalisme............................................................................... 66
16.6.3. anti-gender bewegingen....................................................................66
17. Inleiding tot trans studies & trans poëtica......................................................66
17.1. Trans studies............................................................................................ 66
17.2. Trans-…?................................................................................................... 66
17.3. Trans als categorie................................................................................... 67
17.4. Korte geschiedenis................................................................................... 67
17.5. trans studies............................................................................................. 69
17.6. Trans studies: voor wie?........................................................................... 69
17.7. trans narratieven en literatuur................................................................69
17.7.1. Vergelijking met Frankenstein............................................................70
17.2. Poezië....................................................................................................... 70
18. Disability studies............................................................................................ 71
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper eliseroelandts. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €18,16. Je zit daarna nergens aan vast.