Volledige samenvatting goederen- en bijzondere overeenkomstenrecht aan de KU Leuven gegeven door Vincent Sagaert en Bernard Tilleman. Zowel de lessen als het boek is volledig samengevat.
Klassieke opdeling vermogensrechten
Persoonlijke rechten
Zakelijke rechten
Intellectuele rechten
Deze categorie is er de laatste decennia bijgekomen (de andere 2
zijn er al van de Romeinse periode)
Persoonlijke en zakelijke rechten
1804: wetgever maakte duidelijk onderscheid
Boek II oud BW: zakelijke rechten
Boek III oud BW: persoonlijke rechten
Consequenties
Enkel zakelijke rechten zijn uitgerust met attributen van zakelijke
rechten (zie verder)
Verschillend verjaringsregime
o Persoonlijke vordering: verjaart in beginsel na 10 jaar
(art. 2262bis oud BW)
Uitzondering: vordering wegens buitencontractuele AH
o Zakelijke rechtsvorderingen: na 30 jaar (art. 2262 oud BW)
Verschillende rechters
o Persoonlijke rechtsvorderingen moeten gebracht worden voor
de rechter vd woonplaats van de verweerder (art. 624, 1°
Ger. W.)
Verschillende publiciteitsmechanisme
1
, o Enkel zakelijke rechten moeten en k worden bekendgemaakt
publiciteitsmechanisme verschilt naargelang aard goed:
Zakelijke rechten op schuldvordering op naam:
kennisgeving of erkenning door de SA van die
vordering (art. 1690 oud BW)
Roerende zakelijke rechten: het bezit
(art. 2279 oud BW; art. 3.24 BW)
Onroerende zakelijke rechten: hypothecaire publiciteit
(oud art. 1 Hyp.W.; art. 3.30 BW)
Zakelijke rechten hebben grotere tegenwerpelijkheid
§2. De klassieke leer: een scherpe tweedeling
Henri De Page (rechter 20ste eeuw) schreef werk en zegt daarin:
Persoonlijk recht
o heeft betrekkingen op personen
o en het behoort tot de dienstenwereld
Creëert rechtsverhouding tussen 2 rechtssubjecten
Zakelijk recht
o heeft betrekking op een goed
Creëert rechtsverhouding tussen rechtssubject en
rechtsobject
Voorbeelden
o Huren kot: persoonlijk recht een recht tegen de verhuurder
o Erfpacht op kot: zakelijk recht recht op kot
o Aankoopoptie op stuk grond: discussie
Recht op optiegever of
Recht op grond?
Dus geen goed onderscheid
Kritiek
Persoonlijke rechten kunnen betrekking hebben op een goed
o Bv. ik leen goed uit ontlener krijgt persoonlijk recht op dat
goed
Zakelijke rechten doen ook rechtsverhoudingen tussen personen
ontstaan
o Bv. Erfdienstbaarheid tss heersend en lijdend erf heeft veel
gelijkenissen met relatie tss eigenaar heersend erf en
eigenaar lijdend erf
overgang naar leer van het personalisme
§3. De leer van het personalisme
Uitgangspunt: een rechtsverhouding kan enkel bestaan tussen
rechtssubjecten, nooit tussen rechtssubject en goed
Voornaamste auteur: Planiol; hij zei
Een persoonlijk recht: moet enkel door de schuldenaar
gerespecteerd worden
2
, Doet verbintenis ontstaan ten laste van 1 persoon (nl. de
debiteur)
Is een relatief recht
Een zakelijk recht: moet door iedereen gerespecteerd worden
Geeft aan iedereen verplichting zich te onthouden v inbreuk
zakelijk recht
Is een absoluut recht
Kritiek
Fout want als je persoonlijk recht niet respecteert kun je derde-
medeplichtigheid aan andermans contractbreuk oplopen je bent
aansprakelijk
(op basis van art. 6.5 BW (nu) / art. 1382 oud BW (oud recht))
Onderscheid op vlak van tegenwerpelijkheid vloeit voort uit de
publiciteit
o Persoonlijke rechten
enkel tegenwerpelijk aan mensen die kennis (behoren
te) hebben van het bestaan van het recht
o Zakelijke rechten
Tegenwerpelijk door het loutere vervullen
publiciteitsmaatregel
§4. De leer van het neopersonalisme: het
onderscheid tussen eigendom en beperkte
vermogensrechten (kwalitatieve verbintenissen)
Voornaamste auteur: Ginossar, hij zei:
Hoofdonderscheid is niet tussen persoonlijke en zakelijke rechten
Maar tussen eigendom en andere vermogensrechten
o Hij vind dat het eigendomsrecht het meest verheven is boven
alle andere
uit welke rechten bestaan andere vermogensrechten?
o Persoonlijke rechten
Beantwoord aan persoonlijke verbintenis
Onderworpen aan contractsrelativiteit (= iemand die
geen partij is bij het contract kan geen verbintenissen
uit dat contract oplopen)
o Rechten gaan enkel over op rechtsopvolgers
onder algemene titel / algemene rechtsopvolgers
o Beperkt zakelijke rechten
Beantwoord aan kwalitatieve verbintenis (= verbintenis
die w aangedaan in een bepaalde hoedanigheid)
o Bv. verbintenis aangegaan in de hoedanigheid
(positie) van eigenaar als de hoedanigheid
overgaat, gaat de verbintenis ook mee over
o Rechten gaan ook over op rechtsopvolgers onder
bijzondere titel
3
, o Ze hebben dus eig een volgrecht
Dit verplaatst eig het probleem van onderscheid tussen
persoonlijke en zakelijke rechten naar wat het onderscheid
tussen persoonlijke en beperkt zakelijke rechten zijn
Verschil bijzondere en algemene rechtsopvolger
Algemene rechtsopvolger
o Iemand die de gehele of een deel van de volledige
rechtspositie ve persoon overneemt
Bijzondere rechtsopvolger
o Iemand die één specifiek goed of recht van een persoon
overneemt
Voorbeelden
A is eigenaar onroerend goed en sluit contract met B
(onderhoudsfirma) om gebouw te onderhouden voor 5 jaar. A
verkoopt onroerend goed aan C na 2 jaar en in het koopcontract
wordt niks vermeld over het onderhoudscontract
is C aan het onderhoudscontract gehouden?
o Het gaat hier om persoonlijk recht Nee, tenzij er sprake is
van derdemedeplichtigheid aan andermans contractbreuk
Waarom? Contractsrelativiteit een derde kan geen
verbintenissen uit een ander contract oplopen
C is een bijzondere rechtsopvolger
A is eigenaar onroerend goed en geeft het in erfpact aan B voor 99
jaar. A verkoopt onroerend goed aan C na 2 jaar zonder iets over het
erfpacht te zeggen
Is C gehouden de erfpacht te eerbiedigen?
o Het gaat hier om een zakelijk recht Ja
Waarom? Het beantwoord aan een kwalitatieve
verbintenis de hoedanigheid is mee overgegaan
o Behalve als C te goeder trouw was en het niet was
overgeschreven in het kantoor rechtszekerheid
§5. De keuze vd wetgever: het ‘numerus clausus-
beginsel’ als formeel afbakeningsmechanisme
5.1 Het numerus clausus-beginsel bij zakelijke rechten
Numerus clausus-beginsel: vermogensrechten kunnen slechts zakelijke
rechten zijn als de wet ze als zakelijk erkent art. 3.3 BW: limitatieve
opsomming zakelijke rechten
2 dimensies numerus clausus-beginsel
Externe dimensie: partijen kunnen geen zakelijke rechten vestigen
Interne dimensie: partijen moeten wezenskenmerken van de
betrokken zakelijke rechten eerbiedigen
4 categorieën
Eigendom
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper estheragten. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,16. Je zit daarna nergens aan vast.
