VD&I 4 – Deel 2
1.ABCDE-Methodiek
1.1. Inleiding
Observeren volgens de ABCDE-methodiek
Tijdig herkennen van gezondheidsproblemen
Vraagstelling: leeft mijn patiënt?
“Treat first what kills first”
1.2. Onderliggende principes bij de verslechterende of kritiek
zieke patiënt
Gebruik ABCDE-benadering om de patiënt te beoordelen en te
behandelen
Doe een volledige initiële beoordeling en herevalueer regelmatig
Behandel levensbedreigende problemen onmiddellijk alvorens
verder te gaan met het volgende onderdeel van de beoordeling
Beoordeel de effecten van de behandeling
Herken wanneer je extra hulp nodig hebt. Roep tijdig de juiste hulp
in.
Gebruik alle leden van het team.
Communiceer effectief - gebruik de SBAR-methode
o Closed loop: geef directe instructies en vraag voor te herhalen
Kan enkele minuten kan duren voordat behandelingen een effect
hebben
Herevalueer regelmatig de toestand en het effect van een
behandeling
1.3. Primary survey en secundary survey
Primary survey
Focus op toestand patiënt
ABCDE-evaluatie
Afwijkingen ter plekke corrigeren (vb. lage saturatie O2 geven)
Secundary survey
Diagnosestelling en gedetailleerd onderzoek
1.4. Stap 1: Veiligheid
Veiligheid van onszelf als zorg/hulpverlener
o Persoonlijke beschermingsmiddelen
Vraagstelling
Is de situatie veilig?
Kan ik deze patiënt op een veilige manier benaderen?
1.5. Stap 2: Quick look (5 second round)
C X: Zijn er catastrofale bloedingen aanwezig?
A: Airway: is deze vrij?
1
, B: Breathing: ademt deze persoon?
C: is er circulatie aanwezig?
1.6. Stap 3: Primary survey: X-ABCDE
1.6.1. Stelpen van catastrofale bloedingen: X
Rechtstreekse druk toedienen op de verwonding
Gebruik van tourniquet
o Nooit losmaken: te los? strakker maken of 2de tourniquet
aanbrengen
o Uur van plaatsing noteren
1.6.2. A: Airway + stabilisatie wervelkolom
Stabiliseer
Bij vermoeden van beschadiging van de wervelkolom
VOOR het aanspreken van de patiënt d.m.v. MILS (= vasthouden
hoofd)
Niet lossen! Hulpdiensten nemen over en nemen de beslissing
Kijk/Luister/Voel/Meet
Kijk: kijk in de mondholte: braaksel? Los item?
Luister: is er luchtverplaatsing doorheen de mond/neus? Hoor je
geluid?
Voel: voel met je oor aan de mond/neus of er luchtbeweging is.
Meet: n.v.t.
Interventie
Aanspreken patiënt voor controle vrije luchtweg: antwoord de
patiënt?
Roep hulp in.
Pas zo nodig de ‘verstikkingssequentie toe’.
o 1. Vragen te hoesten -> 2. 5 x rugkloppingen -> 3. 5 x
Heimlichgreep
Hoofdkantelen/kinlift kaakduwtechniek/jaw thrust.
Aspireer de luchtwegen zo nodig.
o Longoedeem (vocht op longen) is niet aspireerbaar
Plaats een OFLW of een NFLW indien aangewezen (CAVE contra-
indicaties).
o OFLW: Orofaryngeale luchtweg
o NFLW: Nasofaryngeale luchtweg
Stabiliseer de wervelkolom via MILS indien aangewezen.
2
,3
, 1.6.3. B: Breathing
Kijk/Luister/Voel/Meet
Kijk: gebruik van hulpademhalingsspieren? Kleur huid? Cyanose?
Gaspen?
o COPD-patiënten zullen sneller cyanose vertonen door
verhoogd aantal hemoglobine
Luister:
o Hoor je de patiënt reutelen?
o Hoor je stridor of een piepende AH?
Inademgeluiden= problemen BLW
Uitademgeluiden= problemen OLW
o Is er een vermoeden van partiële luchtwegobstructie?
o Hoeveel woorden in een zin kan de patiënt nog spreken?
Voel: is er thoracale drukpijn? Zie je thoracale verwondingen? Is er
subcutaan emfyseem? (lucht onder de huid voelt als krakend
sneeuw thoraxtrauma, probleem trachea, klaplong, …), Staat de
trachea centraal?
Meet: wat is de zuurstofsaturatie?
Ruik: valt je iets op aan de geur van de ademhaling?
o Fruitgeur/acetonachtige ademgeur bij diabetische ketoacidose;
o Fetor hepaticus (muf-visachtige geur) bij personen met
leverfalen
o Urine-achtige geur bij ernstig nierfalen
o Rotte geur bij longabcessen
Interventie (Examenvraag: hoe los je een B-probleem op?)
Geef zuurstof indien nodig (1: neusbril -> 2: masker)
o Debiet voortdurende aanpassen + controle saturatie
o Streef bij COPD-patiënten naar een SpO2 van 88-92%.
Zet de benauwde patiënt rechtop (enkel als dit mag)
Start de reanimatie bij abnormale ademhaling zoals gasping
Ondersteunen van inademing + zuurstoftoevoer met
ballonbeademing
o Ademhalingsdiepte of -snelheid van de patiënt onvoldoende of
afwezig
1.6.4. C: Circulation
Kijk/Luister/Voel/Meet
Kijk: wat is de kleur van de huid? Hoe voelt de huid aan? Controleer
borstkas, buik, benen en bekken op bloedingen.
Luister: hoor je een hartslag als je naar het hart luistert?
Voel: is er carotis pols aanwezig? Frequentie en ritme
(on)regelmatig. Pols voelen in pols, hals, lies soms perifeer geen
pols, maar in de hals wel
Meet: hoe is de frequentie, het ritme en de regelmaat van de pols?
Hoe is de capillaire refill (CR)? Is er een meetbare bloeddruk?
Verschil re/li?
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper axelleverhaegen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €14,86. Je zit daarna nergens aan vast.