De Geschiedenis van Rome
Inleiding
Overzicht van de Romeinse geschiedenis van begin tot 476 nc
Begin van Rome:
Gergeerd door koningen
o Lucius Brutus bracht de vrijheid en stelde het consultaat in
Dictaturen : slechts bij gelegenheid
Mandaat tienmannen: beperkt tot twee jaar
o Heerschappij van Cinna en Sulla
Korte duur
o Macht van Crassus
ging snel over op caesar
o Wapens van Lepidus en Antonius
In handen van Augustus
Overzicht in een notendop 700 j romeinse geschiedenis
Grootste Romeinse historicus = Publius Cornelius Tactius ( 55-120nc)
o Duid 3 grote tijdsvakken in:
1. De koningstijd ( 753-509 vc)
2. De republiek ( periode van vrijheid) ( 609-27vc)
a. Hoofdmagistraten : consuls
b. Ten onder do/e lange strijd tssn Marcus Antonius en Octavianus
i. Octavianus krijgt in 27 vc ( door oorlog te winnen) de naam
Augustus => Princeps / keizer
Na dit evolueerde het keizerschap na/e monarchie ( eerst gematigd => dan absoluut) en in de republiek zal het RR
opgedeeld worden in 2
Westen tem 476 nc
Oosten: 1453 nc
3. De keizertijd ( 27 vc-476 nc)
4. Oostromeinese keizertijd of Byzanthijnse rijk ( 395-641-1453)
Vlgns Romeinse traditie : stad gesticht in 753 vc ( dr koning Romulus ; denk aan Rome) + laatste
verdreven koning in 509 vc
- Rome
o Nederzetting van voornamend Latijnen + ontstaan stad voorafgegaan door de migratie van
Indo-Europeanen vanaf 1200 vc
o Goed ingelicht sinds 500 vc ( ontstaan republiek) => 2e E vc begonnen auteurs te schrijven
o 476 ( Odoacer zet Romulus augustus af) = niet als breuk gezien maar als begin va/d
middeleeuwen
- Evolutie van de staat
o Puur agrarische nederzetting
o Stedelijke agglomeratie
o Polis
o Territoriale staat
o Reusachtig rijk
- Politiek
o Romeins Imperialisme
o Grenzen zijn verschoven tot ze samenvielen met de toenmalige gekende wereld
- Gemeenschappelijke kenmerken van Grieken Romeinen
o Origine ( Indo-Europeanen)
o Vroeg in contact gekomen
Tijdens de Griekse kolonisatie ( 750-550 vc) => grieken trokken nr Sicillië en Zuid-IT
waar ze stadstaten hebben opgericht
o Griekse invloed op Rome (gedeeltelijk via Etrusken overgegeven)
o Griekenland in directe invloedssfeer Rome
o 30 v.C. inlijving Egypte in Romeinse rijk Griekse beïnvloeding groot
o Periode keizerrijk: Romeinse cultuur = Grieks – hellenistische cultuur
o Politieke en sociale elite in Rome tweetalig
, o Omgangstaal Grieks > Latijn
Groei RR ( dorp -> Polis -> Territoriale staat -> rijk)
o Eerst niet territorialistisch
o Een bepaald moment zéér defensief)
Succes RR
o Verdeel en heers/ vereniging en heers
o Grote sociale mobiliteit voor niet Romeinen
o Tollerantie tov lokale religies ( romeinen zullen dit accepteren)
Wie heeft het imperium ( machtsvolkomenheid / is niet gelijk aan rijk) in handen
o Koning
o Magsistraten in republiek
o Caesar, te radicaal
o Augustus, princeps- basis = republikeinse instellingen
Princeps = vernaamste onder gelijken
o Diocletianus, dominus – absoluut monarch
Dominus = meester onder andere
o Lijst keizers krijgen we
Het Geografisch kader
Griekenland Italië
Italië:
Naam komt terug van oud-Italisch woord Vitelu ( staat voor jongen stieren). Als je dicht i/h Grieks omzet kom je
op Italia uit. Eerst werd het enkel in het ZW van het land gebruikt ( Calabrië) maar vanuit Bruttium was er een
verspreiding over het hele zuiden.
Wanneer Rome Z-it overnam nam het de naam Italia over ( toen was het nog niet het italië van nu maar
gebied tssn de straat van Messana en de Alpen)
Ligging:
o Omringd door 3 zeeën : Adriathische, Thyreense en de Ionische zee
Alsnog focust de Italicus zich niet op scheepsvaart : wel focus op landbouw en
veevokker : zo word Rome dus een landmacht
Druk Carthagers: verplicht om vloot te bouwen
Rome: geen controle over zee en piraten controlen vaak handel op de zee
Pompeius maakt hier een einde aan
Lange kustlijn : Landingsplaats vreemde volkeren
Haven ostia
= commerciële haven van Rome
+ nieuwe haven ( Portus)
o Noorden : Alpen ( van de buitenwereld afgesloten)
o Verschil tssn Noorden ( Appenijnen, Alpen ) Schiereiland
o Bergen:
Alpen
Natuurlijke barrière in het noorden
Zorgt voor Politieke eenheid
Vaak oversschreden door vreemde volkeren
Appenijnen
Verdeeld Italië in 2 stukken ( ongelijk) : O en W
o Westen meer vructbaar dus meerdere leven westwaarts
Tssn Appenijnen en Alpen : Vruchtbare Po-vlakte
o Stromen ( Arno, Tiber & Po)
o Klimaat
Gunstig : Warme zomers en zachte;vochtige winters ( Schiereiland)
Noorden: Continentaal klimaat
Hete zomers, Strenge winters
, Vulkanisch sommige gebiden: wat bevruchtbaarheid kan verklaren ( Vesuvius en Etna )
Uitbarsting Vesuvius: 24 augustus maar bleek i/d herfst
In de oudheid was Italie een zéér bosrijk land => toen werd de ontbossing ook reeds ingezet om
cultuurland te maken + hout nodig voor verwarming huizen, metaalverwerking , …
Grondstoffen : beperkt ( ijzer; koper, marmer en beetje goud en zilver)
Rome zelf:
o Gelegen dichtbij vruchtbare gronden
o Bij belangrijkste rivier van het
schiereiland : Tiber
o Werd een belangrijk verkeersknooppunt
tssn Etrurië en Campanië
o Stad uiteindelijk uitgegroeid op 7
heuveltoppen
Eind 7e eeuw : 1ste (houte) brug over de Tiber
o Belang van bruggen is duidelijk in de
naam van de belangrijkste priester van
RR
Pontifex Maximus = opperste
bruggenbouwer
Paus draagt naam nog altijd
o Vaak overstromingen door de Tiber
Rond gebied Rome
Zorgden vr Malaria en reuma
Gebied TSSN Palatein- en Capitoolheuvel
Drooggelegd door open sloot ( Cloaca Maxima)
o Nu gebied van Forum Romanum
Culturen en Bevolking van het oude Italische schiereiland
Griekenland Wordt snel een eenheid Italië blijft lang een lapendeken van verschillende volkeren, talen
en culturen
.1 Culturen
Neolithicum/ Nieuwe steentijd ( voor 1800 vc)
Zeer weinig geweten
Wel populatie van Aboriginals of immigranten
o Linguriërs gevestigd i/d streek van Genua ( oudste volk IT?)
Bronstijd ( 1800 – 900 vc)
Culturele uniformheid ( Tegenstelling tot latere Italië)
Twee culturen:
1. Appenijnencultuur: 1800 – 1200 vc
- Dragers cultuur: Herders die hun doden begroeven
- Nederzettingen: op hoge gelegen plaatsen
- Interesse Myceneners door aanwezigheid van mineralen
o Stichten handelsposten en mss zelf kolonies
2. Sub-Appenijnse fase ( 1200-900 vc)
- Grote veranderingen op archeologisch materiaal
o Meer sites
o Variaties in artefacten
o Verandering begrafenis ritueel: van inhumatie ( begraven) Crematie
Wordt vervangen in veel delen van italië ( urne-velden, gebruik oorspronkelijk van
Centraal-Europa)
o Nieuwe types van aardewerk
o Invallen van Indo-Europoeanen
Ijzertijd ( 900- 700 vc)
, - Geen echte breuk tssn bronstijd en de Ijzertijd
- Twee groepen worden onderscheiden:
1. Crematie en pozzo-graven
- Crematie : geconcentreerd in N-IT en Tyrrheense kust
- 3 subgroepen
o 1. Villanova-cultuur: urne worden i/e diepe schacht geplaats met een deksteen bedekt,
specifieke vorm van urnes ( zie p. 10)
2. Inhumatie= fossa-cultuur
- Inhumatie gebeurde in lange sleuven
- Drie subgroepen : elk evolueert op eigen manier
o Elke subgroep gaat wel terug op de appenijnencultuur maar invloed van buitenaf
.2 De talen van Italië
- Voor de Romeinse overheersing ( wanneer latijn de officiële taal werd): 40 talen gesproken op het
Italisch schiereiland
o Enkel Latijn & Grieks bekend door de opschriften
A. De Italische groep
- Westgroep: latijn
- Oostgroep: Eengemaakt Geografisch gebied
B. Andere Europese talen
- Grieks:
o In Griekse kolonies gesproken ( sicillië en Z-IT)
- Kelthisch
o Drongen voor 400 vc N-IT binnen
o Bv milaan
o Nauwelijks inscripties
- Messapisch
o i/d hiel van Italië
o wss uit ex-Joegoslavie afkomstig
C. De niet-Indo-europse talen
- Etruskisch
o Gebied Villanova-cultuur
o Belangrijkste groep: Beschaving tot stand gebracht in Etrurië
o Lingurisch: kennen we alleen uit namen
Onderscheid Noord-Midden & Zuid-Italië
- Z-it & Sicillië : Grieks
- Midden-It : Grieks + etruskisch
- N-Italië : Lingurisch, Kelthisch & Etruskische invloeden
De gouden spelt van Praeneste, een vervalsing met het oog op een acedemische carrière?
- Fibula/spelt: gevonden in 1871 in Berbnardini graf
in Praebeste ( dicht bij rome) + bewaard in Rome
- Datering : 7e eeuw vc + oudste Latijnse opschrijft
o Letters erop: verwantschap met Grieks
o Van Rechts => links
o Woord vertaling : FHAKED ( Faked in
engels?)
- Vervalsing?
o Voor carriere?
o Lange tijd vervalsing
- Argumenten ( pro en contra)
o Contra ( dus vervalst)
Late bekendmaking
Periode vn veek vervalsinge
Eigenaardige latijnse vormen
o Pro ( dus niet vervalst)
Parallelen in andere Italische dialecten die bekend werden gemaakt na de speld
Speld is wel authentiek
- Dus spelt Authentiek maar opscirft mss niet
.3 De Etrusken
- Estruscologie: wetenschap die geschiedenis, archeologie en taal va/d etrsuken bestudeerd
o Sinds oudheid al belangstelling na/d Etrsuken
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper rebeccabeyrus. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,36. Je zit daarna nergens aan vast.