Doelgroepen
Inleiding
Wat verstaan we onder een ‘doelgroep’?
● Specifieke groep mensen (kinderen, jongeren of volwassenen)
● Vergelijkbare
○ Behoeften
○ Uitdagingen
○ Kenmerken
○ Hulp- of ondersteuningsvraag
● 4 doelgroepen in dit OLOD
○ Verstandelijke beperking
○ Fysieke beperking
○ Autismespectrumstoornis
○ Gedragsproblemen
Een ‘beperking’ hoeft geen ‘handicap’ te zijn
● Beperking
○ = hindernis
■ Aangeboren of verworven door omstandigheden
■ Die de persoon ondervindt (op fysiek, cognitief of sensorieel vlak)
■ Én die het functioneren van een individu op één of meer gebieden
beïnvloedt
● Handicap
○ = afstemmingsprobleem tussen persoon met beperking en omgeving
4 richtvragen volgens ‘Van Os’
● Richtvragen om een beeld te krijgen van
○ Het verhaal van de cliënt met zijn of haar sterktes en zwaktes
○ Het wenselijk doel van de cliënt
○ De ondersteuning die nodig is om dit doel te bereiken
● Vraag 1: wat is er met jou gebeurd?
○ Cliënt: ruimte om diens verhaal te delen
○ OTB: persoonlijke achtergrond, context van cliënt verkennen en begrijpen
● Vraag 2: wat zijn je kwetsbaarheden en weerbaarheden?
○ Welke factoren belemmeren vooruitgang van de cliënt?
○ Welke krachten, talenten, … bevorderen vooruitgang van de cliënt en/of kunnen de
kwetsbaarheden verminderen?
● Vraag 3: waar wil je naartoe?
○ Gewenste toekomstige situatie?
○ Cliënt gaat zelf (of betrokken wordt bij) het doel formuleren
○ Mee dirigeren leidt tot motivatie, verandering en groei
● Vraag 4: wat heb je nodig?
○ Cliënt geeft aan (of wordt betrokken bij) welke hulpmiddelen of hulp strategieën nodig zijn
om de gewenste situatie (doel) te bereiken
○ Ook hier: mee dirigeren → motivatie, verandering en groei
1
,Leerdoelen van dit OLOD
● Beroepsrol 1 = doelgroep werker
○ student handelt methodisch-agogisch in functie van het welzijn van de doelgroep
■ legt de kenmerken van verschillende doelgroepen uit
→ beschrijf de kenmerken van personen met een beperking en
ontwikkelingsstoornis
■ licht de verschillende elementen van methodisch-handelen toe
→ benoemt de ondersteuningsvraag bij verschillende doelgroepen
H1 personen met een verstandelijke beperking (VB)
Deel 1: ik wil jou begrijpen
In de schoenen van iemand met een verstandelijke beperking
● Een persoon met een verstandelijke beperking heeft
○ Een minder goed ontwikkeld intellectueel vermogen
■ = bekwaamheid om info
● Op te doen
● Te begrijpen
● Te verwerken
● Erover na te denken
● Te gebruiken om problemen op te lossen
■ → ruimer dan een IQ
○ Minder goed ontwikkelde adaptieve vaardigheden
■ = vaardigheden die een persoon nodig heeft
● Om zich aan te passen aan het dagelijks leven
● En om zelfstandig te functioneren in verschillende
omgevingen
■ 3 soorten
● Praktische ad.vdh
→ Uitvoeren van taken en handelingen nodig voor
zelfverzorging en onafhankelijk functioneren
■ Persoonlijke hygiëne
■ Aan- en uitkleden
■ Eten
■ Drinken
■ Toiletgebruik
■ Huishoudelijke taken
■ Geldbeheer
● Sociale ad.vdh
➔ Effectief communiceren
➔ Relaties opbouwen
➔ Interacties aangaan
➔ Begrijpen en toepassen sociale normen & regels
◆ Luisteren
◆ Non-verbale communicatie
◆ Empathie
◆ Sociale signalen begrijpen
2
, ● Conceptuele ad.vdh
➔ In verschillende situaties abstracte informatie begrijpen, verwerken
en toepassen
◆ Begrip van
◆ Tijd
◆ Geld
◆ Tellen
◆ Meten
◆ Kleuren
◆ Vormen
◆ Letters en cijfers
● Dit heeft invloed op het algemeen dagelijks functioneren van de persoon
Elke persoon met een verstandelijke beperking is uniek
● Het algemeen dagelijks functioneren van personen met een verstandelijke beperking wordt
beïnvloed door
○ De ontwikkelingsleeftijd van de persoon
■ Kalenderleeftijd = de leeftijd van de persoon in jaren sinds de geboorte
■ Ontwikkelingsleeftijd = ontwikkeling op verschillende ontwikkelingsgebieden
○ De ernst (de mate) van de verstandelijke beperking
■ Hoeveel belemmering en uitdaging iemand ervaart als gevolg van de beperking,
wordt aangegeven in de behoeften (of nood) aan ondersteuning en/of zorg
○ De blijvende toestand
■ Ondanks ondersteuning en begeleiding blijft de achterstand gedurende het gehele
leven aanwezig
Oorzaken van een verstandelijke beperking
● Door chromosomale en genetische aspecten
○ Voorbeeld: syndroom van Down of trisomie 21
■ Extra chromosoom op 21ste chromosomenpaar
● Prenatale, perinatale of postnatale fase
○ Prenataal (voor geboorte)
■ Infectieziekten
● Voorbeeld : rodehond, CMV, toxoplasmose
■ Alcohol-, geneesmiddelen- en drugsgebruik
○ Perinataal (Tijdens geboorte)
■ Te lang zonder zuurstof kan leiden tot hersenschade bij de baby
■ Onvolgroeide organen en het nog niet volledig ontwikkelde zenuwstelsel bij
prematuur geboren worden
○ Postnataal (na de geboorte, voor 18 jaar)
■ Ernstige infecties/ziekten zoals hersenvliesontsteking of ernstige onbehandelde
geelzucht
■ Verwaarlozing (niet tegemoetkomen aan fysieke, emotionele, sociale en
educatieve basisbehoeften) en ondervoeding
3
, In de schoenen van het netwerk van iemand met een VB
● Ouders
○ Pallet aan emoties
■ Verdriet
■ Verwarring
■ Bezorgdheid
■ Schuldgevoelens
■ Angst voor de toekomst
○ Verwachtingen komen niet uit
■ Interactie
■ Begrijpen
■ Inspelen op behoeften
■ …
■ Verloopt anders
○ Zorgtaken wegen zwaar
■ Medische afspraken
■ Therapeutische interventies
■ Educatie
■ Dagelijkse verzorging
○ Steun en verbinding zoeken
■ Ervaringen delen
■ Praktische tips
■ Emotionele ondersteuning via professionele hulpverleners
■ Lotgenotencontact
■ Gespecialiseerde organisaties
○ Evenwicht werk-leven-balans zoeken
■ Stress
■ Zorgen
■ Emotionele belasting
■ Financiële druk
■ Nood aan flexibele/aangepaste werkuren
■ …
● Gezin
○ Gezinsadaptatie
■ Wijze waarop gezin zich aanpast en reageert op de behoeften/uitdagingen
van persoon met VB
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lianahaentjens2004. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,56. Je zit daarna nergens aan vast.