Inhoud
Module 0: intro: economie & welvaart:......................................................................................................... 3
Wat is economie?................................................................................................................................................... 3
Rationele Keuze als basis van het gedragsmodel:.................................................................... 3
Normatieve evaluatie en bijsturing:.................................................................................................... 4
Wat is economie? – samenvatting:...................................................................................................... 4
Hoe welvarend zijn we?..................................................................................................................................... 5
Basisbegrippen:.................................................................................................................................................. 5
Waarom zijn we zo welvarend?................................................................................................................... 7
Welvarend, maar niet gelukkig?................................................................................................................. 9
De eerste wet van Gossen:.......................................................................................................................... 9
Correlatie versus causaliteit:...................................................................................................................... 9
Module 1: speltheorie:............................................................................................................................................. 10
Is samenwerken rationeel?........................................................................................................................... 10
Basisbegrippen:................................................................................................................................................ 10
Wat leert segregatie over onze voorkeuren?..................................................................................... 11
Nash-evenwicht:................................................................................................................................................ 11
Hoe winnen we de wereldbeker voetbal?........................................................................................... 11
Module 2: Vraag en aanbod:.............................................................................................................................. 12
Hoe ontstaan prijzen in een markt?....................................................................................................... 12
Zijn markten soms controversieel?......................................................................................................... 13
Module 3: Schokken en Elasticiteiten:........................................................................................................ 15
Is slecht weer goed of slecht voor een landbouwer?................................................................. 15
Wat is algemeen evenwicht?...................................................................................................................... 16
Partieel versus algemeen evenwichtseffecten:......................................................................... 16
De kruiselingse prijselasticiteit van de vraag:............................................................................. 16
Is er link tussen China’s groei en Chileens mijnrampen?........................................................17
Wie wint en verliest er bij energiecrisis?............................................................................................. 18
Module 4: De consument:................................................................................................................................... 19
Welvarend maar te dik?.................................................................................................................................. 19
Consumententheorie:.................................................................................................................................. 19
1
, Welvaart, productiviteit en neveneffecten:................................................................................... 19
Waarom toename kant-en-klare maaltijden?........................................................................... 20
Hoeveel wil je betalen voor een goed huwelijk?.......................................................................... 20
Hoe sterk is de ijzeren wet van de vraag?......................................................................................... 20
Uitzonderingen:................................................................................................................................................ 21
Module 5 & 6: Producententheorie: winst, productie en kosten:...........................................23
Maximaliseren bedrijven hun winst?.................................................................................................... 23
Output- en sluitingsregel:........................................................................................................................ 23
Hoe worden ruimtereizen betaalbaar?............................................................................................... 25
Expansiepad:...................................................................................................................................................... 25
Schaalopbrengsten:...................................................................................................................................... 26
Ons dagelijks brood........................................................................................................................................... 28
Samenhang Arbeid & Kapitaal:............................................................................................................ 28
Zullen robots onze jobs afpakken?.................................................................................................... 29
Hoe efficiënt is ons onderwijs?................................................................................................................... 31
Module 7: Pareto & overheidsingrijpen:.................................................................................................... 33
Wat is de onzichtbare hand?...................................................................................................................... 33
De markt als allocatiesysteem… :......................................................................................................... 33
De markt: Goed of Slecht?............................................................................................................................ 34
Is de vrije markt goed of slecht?......................................................................................................... 34
Minimumlonen: Goed of Slecht?............................................................................................................. 35
Marktconforme en niet-marktconforme interventie:........................................................... 35
Wat waren de gevolgen van de drooglegging?........................................................................... 39
Maakt de woonbonus woningen goedkoper?............................................................................... 39
De raambelasting:.......................................................................................................................................... 39
Module 8: Onvolmaakte mededinging:.................................................................................................... 41
Wat is de kost van monopolie vs volmaakte mededinging?...............................................41
Monopolie:............................................................................................................................................................ 41
Discussie – Waarom zijn sommige geneesmiddelen zo duur?.....................................41
Is de nucleaire taks een goed idee?....................................................................................................... 42
How companies learn your secrets........................................................................................................ 44
Hoeveel marktmacht is er?......................................................................................................................... 44
Leidt marktmacht altijd tot winst?........................................................................................................ 45
Cournot model:................................................................................................................................................ 45
2
, Bertrand model:.............................................................................................................................................. 46
Samenvatting:.................................................................................................................................................. 46
OPEC-kartel: succes of mislukking?...................................................................................................... 47
Module 9: Publieke goederen en externe effecten:........................................................................ 49
Wat is vrijbuitersbedrag?.............................................................................................................................. 49
Vrijbuitersprobleem:.................................................................................................................................... 49
Wat is de prijs van geurhinder?................................................................................................................ 50
Kosten en baten van terugdringen van geurhinder:............................................................ 50
Meten van geur:................................................................................................................................................ 51
Hoeveel kost een ton CO2?............................................................................................................................ 51
Module 10: Assymetrische informatie, verdeling en herverdeling:.......................................53
Is de ongelijkheid toegenomen?............................................................................................................. 53
Welvaartverdeling kan ongelijker worden omdat:................................................................. 53
Soorten verdeling:.......................................................................................................................................... 53
Lorenzcurve:....................................................................................................................................................... 54
Ongelijkheid onrechtvaardigheid: .................................................................................................... 55
Een onvoorwaardelijk basisinkomen voor iedereen?............................................................... 56
Eerste kernprincipe: verticale herverdeling:................................................................................ 57
Tweede kernprincipe: horizontale gelijkheid:............................................................................ 57
Statutaire versus effectieve aanslagvoeten:................................................................................ 58
Wat zijn de uitdagingen in de sociale zekerheid?...................................................................... 60
Sociale zekerheid:.......................................................................................................................................... 60
Waarom SZ niet voorzien door private markt?......................................................................... 60
Verzekering als basisprincipe:............................................................................................................... 60
Verzekering en solidariteit:....................................................................................................................... 61
Uitdagingen voor de sociale zekerheid:.......................................................................................... 61
Module 0: intro: economie & welvaart:
Wat is economie?
Economie De Economie
“ Economicsis the study of the economy “
“ Economics is what economists do “
Rationele Keuze als basis van het gedragsmodel:
- De keuze van economische agenten, gebaseerd op voorkeuren en
beperkingen, staat centraal in economie als wetenschap:
3
, Student: Wat zal ik deze week eten in Leuven?
Onderneming: Hoe zal ik mijn product maken?
Overheid: Hoeveel blauw op straat?
…
- Economisch agent maakt rationele keuze
De beste keuze (volgens zijn/haar voorkeuren)
Uit de mogelijke keuzes (bepaald door zijn/haar beperkingen)
- Rationaliteit
Gaat niet over de inhoud van de voorkeuzen; rationeel ≠ egoïstisch
<> inzichten uit psychologie
Normatieve evaluatie en bijsturing:
- Naast het bestuderen van keuze, ook evaluatie en eventuele bijsturing
van de resulterende uitkomst (evenwicht) essentieel:
Is deze uitkomst ‘goed’? Zo nee, hoe kunnen we ‘beter’ doen?
Voor evaluatie en bijsturing moeten we weten wat ‘goed’, ‘beter’ en
‘best’ is (prescriptief / normatief), i.e., wat is welvaart?
- Minimaal veronderstellen economen het Pareto principe:
Als minstens één iemand beter af is
Zonder anderen slechter te maken
DAN IS DIT EEN VERBETERING
- Minimaal omdat Pareto geen uitspraken kan doen over (her)verdeling;
bijkomende ethische principes nodig.
Wat is economie? – samenvatting:
Economie is de wetenschap die:
De keuzes van economische agenten én hun interacties bestudeert
De resulterende maatschappelijke uitkomst evalueert en indien nodig,
voorstellen doet ter bijsturing.
Economie is zowel een positieve als normatieve wetenschap
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper bassimons1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,66. Je zit daarna nergens aan vast.