Samenvatting
Samenvatting GPR - KULeuven
- Instelling
- Katholieke Universiteit Leuven (KU Leuven)
- Boek
- De rechtstaat
Volledige samenvatting van een les van dit jaar () van Inge van Hulle op campus Brussel. Data te kennen in vet aangeduid !
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 100 pagina's
Voorbeeld 4 van de 100 pagina's
In winkelwagenGekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Geschiedenis van het publiekrechtHBR30C - Inge Van Hulle
2024 - 2025
,Geschiedenis van het publiekrecht 2024-2025 Petrone LAMART
inleidende les - maandag 23 september
Monitoraten contact: thomas.dirven@kuleuven.be
Proefexamen: 13 november
Handboek ‘De Rechtsstaat’ van Randall Lesaffer is een secundaire bron. Die neemt
primaire bronnen op maar we zullen in de les enkel delen ervan zien, de rest is voor
ons zelf om te leren. ⇒ bij Ekonomika op campus Arenberg
De betrokken pagina’s van de handboek op voorhand lezen!
Begrippen
● soevereiniteit
intern: monopolie van rechtsmacht of jurisdictie
extern: afwezigheid van hoger gezag
Thema’s en evoluties
● ontstaan van Westers constitutioneel model
● toenemende controle van de wetgevende macht en democratisering
● ontstaan van controlemechanismen tussen de wetgevende, uitvoerende en
rechterlijke macht
● sleutelrol van belastingen (opbouw bureaucratie en centralisering)
(...)
1
,Geschiedenis van het publiekrecht 2024-2025 Petrone LAMART
De crisis van de respublica Christiana en de opkomst van de
soevereine staat (1492-1660)
Geloof was heel belangrijk in de middeleeuwen, en de clerus vormde dus een aparte
stand met voorrechten enz. De adel was een andere stand met privileges. Het was
dus een maatschappij met veel ongelijkheden. Dit is de socio-economische context.
Wat is de respublica christiana ? = de middeleeuwse maatschappij die als christelijk
republiek (=/= moderne zin) beschouw werd, dus een politieke gemeenschap van
gelovigen
Einde : in 1517 komt de geloofs thesis van monnik Maarten Luther, die wil dat we
terug naar de oorsprong gaan, naar wat de Bijbel inhoudt. We moeten weer naar de
kern van het geloof.
=> typisch tegen de Paus dus valt de eenheid van de christendom uit elkaar
Dat heeft ook juridisch-politieke gevolgen gehad. Ook op vlak van externe
soevereiniteit voor de landen die protestant worden en het gezag van de Paus
verwerpen.
1. Laat-middeleeuwse politieke en juridische orde: Europa rond 1600
Map: Europa was politiek heel versnipperd. Duitsland bestond namelijk uit heel veel
verschillende vorstendommen.
⇒ ook het publiek recht zag er dus heel verschillend uit
De enige persoon die op dat hele gebied soevereiniteit claimde was de keizer van
het Heilig Roomse rijk.
2. Politieke desintegratie na de val van het West-Romeinse rijk
De val van Rome staat symbool voor de val van een groot cultureel zeer belangrijke
gebeurtenis, een zeer belangrijk rijk. Die val kwam door de Germanen (‘Barbaren’)
die zoveel druk zetten op het Westerse deel van het Romeinse Rijk dat ze het niet
meer konden behandelen. Er is ook de theorie van de decadentie (toename van de
zondes).
Het Oost-Romeinse rijk zal in 1453 vallen. Daarnaast zal het Arabisch Islamitisch
Kalifaat bestaan.
2
, Geschiedenis van het publiekrecht 2024-2025 Petrone LAMART
Christelijk West-Europa
In West Europa, die christelijk is, ontstaat de dynastie van de Karolingers. Een van
de eerste zal Karel de Grote zijn, gekroond als keizer in 800. Hij was een ambitieuze
man en wordt veel gezien als een held. Hij heeft wel ook een genocide gepleegd
tegen de Saksen.
Zijn keizerskroon zal worden doorgegeven aan Lodewijk de Vrome. Na zijn dood zal
de Verdrag van Verdun worden gesloten in 843. De keizerskroon belandt in het
Duitse gebied en zal verder naar Otto de Grote gaan in 962. Opgepast, het krijgen
van die keizerskroon was electief! Ze werden dus verkozen.
⇒ Hoe gebeurde het? U moest heel veel geld hebben om door de keurvorsten te
worden gekozen. U moest die keurvorsten ‘kopen’ zodat ze voor u zouden stemmen.
De Habsburgers zijn daar heel goed in geweest aangezien ze de kroon hadden tot in
1806.
Al die opeenvolgende keizers gaan allemaal claimen dat ze de opvolgers zijn van
het West-Romeinse rijk. Die claim gaat gepaard met veel anderen, waaronder de
jurisdictie over dat hele gebied.
In de 9e en 10de eeuw gebeurt er een invasie in Frankrijk en Engeland door de
Vikingen. Ze waren heel goed georganiseerd, heel goed in varen en het lezen van
de windrichtingen. Ze zijn in Malta, Sicilië enz. geraakt, dus heel ver. Die vikingen
veroorzaakten veel ellende en waren heel gewelddadig.
⇒ Het politieke effect van hun komst: de lokale heersers hebben zich moeten
organiseren (los van de koning van Frankrijk) en hebben ook van die chaos genoten
om een beetje onafhankelijker te worden. Het heeft dus gezorgd voor versnippering
en verdediging.
In de 10de en 11de eeuw gebeurt er een gedeeltelijk herstel van het centrale gezag.
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper zoltan16k. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €14,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 51683 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen