Introductie in de geschiedenis van de oudheid (GE1V14004)
Alle documenten voor dit vak (36)
Verkoper
Volgen
nieckm
Voorbeeld van de inhoud
Begrippen
Irrigatielandbouw
Irrigatielandbouw is een intensieve landbouwmethode waarbij
kunstmatige watertoevoer wordt gebruikt, vooral in droge gebieden zoals
Soemerië en Egypte, waar natuurlijke neerslag onvoldoende is. Deze
methode, die kapitaal- en arbeidsintensief kan zijn, levert goede
opbrengsten en ondersteunt dichte bevolkingen. Historisch vereiste
irrigatielandbouw collectieve organisatie en gecentraliseerd gezag, wat
Karl Wittfogel omschreef als een 'hydraulische samenleving' vanwege de
hiërarchische structuren die voor het beheer van waterbronnen
noodzakelijk waren.
Knossos
Knossos, een archeologische site op Kreta, is het grootste paleis van de
Minoïsche beschaving, blootgelegd door Arthur Evans tussen 1900 en
1931. Bewoond sinds ca. 7000 v.Chr., bereikte Knossos zijn hoogtepunt in
de bronstijd en werd rond 1450 v.Chr. verwoest. Het paleis is mogelijk het
labyrint van de mythische koning Minos. Vondsten omvatten het
Slangengodin-beeld en de prins van de lelies. Evans restaureerde delen
van het paleis controversieel met beton en staal.
Lineair B schrift
Het Lineair B is een schrift ontdekt door archeoloog Arthur Evans in 1900
in Knossos, Kreta. Het noteert een vroege vorm van de Griekse taal,
Myceens, en bevat syllabische tekens en ideogrammen voor objecten en
maten. Lineair B ontstond vermoedelijk rond de 15e eeuw v.C. uit het
Lineair A en werd gebruikt voor administratieve doeleinden in Myceense
paleizen op Kreta en het Griekse vasteland. Michael Ventris ontcijferde het
schrift succesvol in de jaren 1950.
Schuldgebondene / schuldknecht
Wie een schuld niet kon terugbetalen, kon voor een bepaalde tijd in een
vorm van afhankelijkheid geraken die leek op slavernij. Daarom heten ze
ook wel schuldslaven. Ze moesten voor hun schuldeiser werken en zo hun
schuld door het resultaat van hun arbeid inlossen. De juridische positie
van deze afhankelijken was dikwijls slecht gedefinieerd, waardoor het
schuldknechtschap soms over meer dan een generatie kon blijven
voortduren.
Mycene
Mycene, een oude Griekse stad gelegen in Argolis, was rond 1400-1200
v.Chr. het centrum van de Myceense beschaving. Onder leiding van
absolute monarchen ontwikkelde Mycene zich tot een rijke cultuur, met
indrukwekkende burchten en de beroemde Leeuwenpoort. Mycene
speelde een prominente rol in mythologische verhalen, zoals die van
Agamemnon en de Trojaanse Oorlog. De stad werd uiteindelijk verwoest
door de Doriërs rond 1150 v.Chr. en verloor haar invloed. Archeologische
vondsten bevinden zich nu in het Nationaal Archeologisch Museum in
Athene.
, Redistributie-economie
Economisch systeem waarbij de staat (tempel of paleis) prijzen en handel
vaststelde van bovenaf. Het is een systeem gekenmerkt door de
autocratische staat waarin een koning al het land bezat en het volk in
dorpsgemeenschappen woonde. Het volk leeft van de opbrengst van het
land en staat de rest af aan de vorst, die dit vervolgens onderverdeeld in
diegene die hem ondersteunen (bijvoorbeeld gunstellingen, zijn
onderdanen, etc.)
Ostracisme
Ostracisme was een Atheense democratische procedure waarbij politieke
leiders die te machtig werden, voor tien jaar verbannen konden worden.
Burgers schreven in de volksvergadering de naam van de betreffende
leider op een scherf (ostrakon). Degene met de meeste stemmen werd
verbannen, maar behield zijn bezittingen en burgerrechten. Dit diende om
politieke tegenstellingen te beperken. Rond 415 v.C. raakte ostracisme in
onbruik.
Homerus
Homerus, een Griekse dichter die rond 800-750 v.Chr. leefde, schreef
de Ilias en de Odyssee, belangrijke epische gedichten die heldensagen en
mythische verhalen uit de Griekse cultuur vertellen. Hoewel men zijn
identiteit en bestaan betwist, wordt Homerus vaak als de auteur van deze
werken gezien. De gedichten, vermoedelijk ontstaan in het huidige Turkije
of de Egeïsche Zee, hebben een blijvende invloed op de westerse
literatuur en cultuur.
Falanx
De falanx was een oude Griekse infanterieformatie, voornamelijk gebruikt
door hoplieten, die in dichte rijen opgesteld stonden met lansen en
schilden. Het werd vooral in bergpassen ingezet en speelde een cruciale
rol in de Perzische Oorlogen. Macedonië, onder koning Philippus II,
verfijnde de falanx met langere lansen, wat haar dodelijker, maar minder
wendbaar maakte. De formatie verloor aan belang toen ze in 168 v.Chr. bij
Pydna werd verslagen door de flexibeler Romeinse legioenen.
Tyrannos
In het oude Griekenland regeerden tirannen vanaf de 7e eeuw v.Chr. als
alleenheersers, vaak door een staatsgreep en met steun van milities. Zij
consolideerden hun macht door handel en culturele bloei te bevorderen en
konden op steun van lagere klassen rekenen. Bekende tirannen waren
Peisistratos in Athene en Polycrates van Samos. Later kreeg het begrip
"tiran" een negatieve lading, mede door filosofen als Plato en Aristoteles
die de gevaren van absolute macht benadrukten.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper nieckm. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.