Deel 2: Personen, familie en relatievermogensrecht
Hoofdstuk 1: Personenrecht
1 Het begrip persoon
Twee soorten personen:
1) Natuurlijke personen
Van vlees en bloed, geen dieren
Van geboorte … tot overlijden
Verwerkte kinderen (ook niet geboren kind)
2) Rechtspersonen
Juridisch statuut
Voorwerp van een vennootschapsrecht
2 Staat van de persoon
= Geheel van hoedanigheden van een persoon die zijn juridische plaats in de
maatschappij en de familie bepalen.
De materie van de staat van de persoon raakt de openbare orde.
Gevolg => iemand kan niet zomaar een aspect van zijn staat wijzigen
Bovendien => is het niet vatbaar voor ‘verjaring’
2.1 Naam
Doel: bepaalde personen te onderscheiden van andere.
Onderscheid tussen de voornaam en de familienaam.
2.1.1Voornaam
Vrij gekozen
Drie beperkingen:
o Geen aanleiding geven tot verwarring
o Mag het kind niet kunnen schaden
o Geen schade toebrengen aan derden
Wijzigen van de voornaam kan verkregen worden ongeacht de reden die
men daarvoor heeft
Naamsverandering: administratieve procedure
Deel 2 – personen, familie en relatievermogensrecht Pagina 1 van
31
,2.1.2Familienaam
Voorheen: kind automatisch familienaam vader
Wetswijziging: nu 4 mogelijkheden:
o Naam vader
o Naam moeder
o Naam vader + moeder
o Naam moeder + vader
Ouders niet akkoord of afwezig => naam vader en moeder in alfabetische
volgorde met niet meer dan één naam voor elk van hem
Keuze geldt voor alle gemeenschappelijke kinderen
Adoptie: familienaam adoptant
Huwelijk wijzigt hier niks aan, je kan wel de naam gebruiken van de
echtgenoten
Wijziging NIET eenvoudig => ernstige reden
o Registratierecht 140 EUR ( ook bij weigering)
o Procedureduur: 6 mnd – 1 j
2.2 Geslacht
Mannelijk of vrouwelijk
Vastelling a.d.h.v. fysieke, sociale en psychologische criteria
o Interseksuele: tegenstrijdigheid van seks door hun fysieke
geslachtskenmerken
o Transseksuele: behoren psychologisch tot een ander geslacht
Transgenderwet: geslachtsregistratie aanpassen
- Geen medische vereisten
- Eigen overtuiging volstaat
2.3 Woonplaats
De woonplaats van een persoon heeft in sommige domeinen van het recht een
belangrijke betekenis
o Bv. Proceshandelingen
o Bv. Fiscale redenen? Enz.
In verschillende rechtstakken worden er onderscheiden betekenissen gegeven
aan het begrip woonplaats:
Burgerlijk recht: plaats waar iemand het centrum van zijn belangen heeft.
o Plaats moet vrijwillig gekozen zijn
Gerechtelijk recht: plaats waar de betrokkene is ingeschreven in de
bevolkingsregisters als hebbende daar zijn hoofdverblijfplaats
Juridisch vlak:
o Woonplaats ≠ verblijfplaats
Verblijfplaats: de plaats op het grondgebied waar men vertoeft
op een meer dan toevallige wijze
Deel 2 – personen, familie en relatievermogensrecht Pagina 2 van
31
,2.4 nationaliteit
= de band die hij heeft met een bepaald land, waardoor hij onderdaan wordt van
dan land en bepaalde rechten en plichten krijgt.
Op basis van 2 systemen verleend:
- ios soli: op basis van de geboorte in een bepaald land, wordt ook de
nationaliteit van dat land verkregen.
- ios sanguinis: op basis van de nationaliteit van de ouder(s), wordt de
nationaliteit verkregen.
3 Bekwaamheid van de persoon
Feitelijke bekwaamheid: feitelijk in staat zijn om bepaalde dingen te doen
o Bv. Men kan autorijden, schrijven, lezen,…
Rechtsbekwaamheid: het hebben van bepaalde rechten en plichten
o In principe iedereen
o Uitz. vreemdelingen, sommige strafrechtelijke veroordeelden
o Bv. Vreemdelingen hebben beperkte politieke rechten,…
Handelingsbekwaamheid: bekwaamheid om rechten en plichten
zelfstandig uit te voeren
o In principe iedereen
o Uitz. niet-ontvoogde minderjarige, ontvoogde minderjarige,
geestgestoorden
3.1 De niet-ontvoogde minderjarige
3.1.1Algemeen
= volledig en algemeen handelingsonbekwaamheid
Volledig: moet worden vertegenwoordigd
Algemeen: betreft alle rechtshandelingen
3.1.2Vertegenwoordiging
Om te weten door wie een niet-ontvoogde minderjarige wordt vertegenwoordigd,
moet een onderscheid worden gemaakt volgens aantal ouders dat de
minderjarige heeft.
3.1.2.1De niet-ontvoogde minderjarige heeft 2 ouders
Wie vertegenwoordigt?
Beide ouders zijn titularis van het ouderlijk gezag
Als de ouders samenleven:
o Gezamenlijk gezag
o Moeten bij het alleen optreden, dit doen met instemming van de
ander
Ouders leven niet samen:
o Oefenen ook samen het ouderlijk gezag uit
o Als de ouders niet overeenkomen kan de RB 1 ouder aanstellen
voor het gezag
Deel 2 – personen, familie en relatievermogensrecht Pagina 3 van
31
, De verschillende rechtshandelingen en de vereiste formaliteiten
o Ouders kunnen bij nagenoeg alle rechtshandelingen van het kind
vertegenwoordigen
o Voor bepaalde handelingen hebben de ouders wel de machtiging van de
vrederechter nodig
o Om een machtiging te verkrijgen moet een verzoekschrift worden
ingediend bij het vrederechter en dat moet ondertekend zijn door beide
ouders of hun advocaat
o Handeling kan nietig verklaard worden bij het niet naleven van de
formaliteiten
3.1.2.2De niet-ontvoogde heeft 1 ouder
o De ouder neemt het beheer van de goederen van de minderjarige waar
o Voor bepaalde gevallen is ook een machtiging nodig van de vrederechter
3.1.2.3 De niet-ontvoogde heeft geen ouders
Wie vertegenwoordigt?
Voogdij valt open
In dat geval beveelt de vrederechter de dringende maatregelen die noodzakelijk
zijn voor de bescherming van de persoon van de minderjarige en voor het beheer
van zijn goederen
Wie wordt voogd?
o Hangt af of de langstlevende ouder een voogd heeft aangewezen
o De vrederechter homologeert de aanwijzing als de aangewezen persoon de
voogdij aanvaard, behalve als er ernstige redenen zijn in het belang van
het kind
o Is er geen voogd aangewezen, dan benoemt de vrederechter die
o Voogdij kan gesplitst worden als het belang van het kind dat vereist
De toeziende voogd
o Aangeduid door de vrederechter
o Toezicht uitoefen op de voogd
Werking van de voogdij
o Voogd draagt zorg voor de opvoeding van de minderjarige
o Vertegenwoordigd de minderjarige
o Beheert zijn goederen
Deel 2 – personen, familie en relatievermogensrecht Pagina 4 van
31
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper kyarahubert. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.