Module 3: collectief arbeidsrecht
Inhoud
1) begripsomschrijving........................................................................................... 3
2) vrijheid van vakvereniging................................................................................. 4
2.1 Historiek........................................................................................................ 4
2.2 Rechtsbronnen van de vakbondsvrijheid.......................................................4
2.2.1 nationaal................................................................................................. 4
2.2.2 internationaal.......................................................................................... 5
2.3 why should we care? /belang........................................................................6
3) sociale gesprekspartners.................................................................................... 6
3.1 vakorganisatie van werknemers....................................................................6
3.1.1 algemeen................................................................................................ 6
3.1.2 bijzonderheden....................................................................................... 7
3.2 vakorganisaties van werkgevers...................................................................7
4) collectief arbeidsovereenkomst..........................................................................8
4.1 definitie......................................................................................................... 8
4.2 partijen.......................................................................................................... 8
4.3 bestanddelen................................................................................................. 9
4.3.1 normatieve bepalingen........................................................................... 9
4.3.2 obligatoire bepalingen............................................................................. 9
4.4 juridische aard............................................................................................... 9
4.5 hiërarchie.................................................................................................... 10
4.5.1 pro memoria: normenhiërarchie - algemene.........................................10
4.5.2 pro memorie bis: specifieke arbeidsrechtelijke hiërarchie.....................10
4.5.3 hiërarchie tussen CAO’s........................................................................11
4.6 binding........................................................................................................ 11
4.6.1 niet algemeen veerbindend verklaarde CAO.........................................11
4.6.2 algemeen verbindend verklaarde CAO..................................................12
4.7 geldigheids- en vormsvereisten..................................................................13
4.8 interpretatie en naleving............................................................................. 13
5) collectief overleg.............................................................................................. 13
5.1 Inleiding....................................................................................................... 13
5.1.1 definitie................................................................................................. 13
5.1.2 groep van 10......................................................................................... 14
5.1.3 gestructureerde bipartier/tweedelig overleg............................................14
, .......................................................................................................................... 14
5.2 nationaal niveau.......................................................................................... 14
5.2.1 centrale raad voor het bedrijfsleven (CRB)...........................................14
5.2.2 hoge raad van preventie en veiligheid op het werk (HRPVW)...............15
5.2.3 NAR – Nationale Arbeidsraad.................................................................15
5.3 regionaal niveau.......................................................................................... 16
5.3.1 overzicht............................................................................................... 16
5.3.2 FOCUS: SERV......................................................................................... 16
5.4 secotraal niveau: paritaire comités.............................................................16
5.4.1 algemeen.............................................................................................. 16
5.4.2 bevoegdheden...................................................................................... 17
5.4.3 ressort................................................................................................... 18
5.4.4 fonds voor bestaanszekerheid...............................................................18
5.5 ondernemingsniveau................................................................................... 19
5.5.1 ondernemingsraad (OR)........................................................................20
5.5.2 CPBW (Comité voor Preventie en Bescherming op het Werk)................22
5.5.3 VA (vakbondsafvaardiging)...................................................................24
5.5.4 bijzondere ontslagbescherming............................................................25
6) collectieve conflicten........................................................................................ 29
6.1 definitie....................................................................................................... 29
6.2 staking........................................................................................................ 29
6.2.1 algemeen.............................................................................................. 29
6.2.2 erkenning Belgisch recht.......................................................................30
6.2.3 Wat met bedrijfsbezetting?...................................................................31
6.2.4 andere vormen...................................................................................... 32
6.2.5 gevolgen............................................................................................... 32
6.3 lock out....................................................................................................... 33
6.4 collectieve conflicten reguleren...................................................................33
6.5 collectieve conflicten beëindigen................................................................34
6.5.1 bemiddeling.......................................................................................... 34
6.5.2 tussenkomst rechter............................................................................. 34
6.6 collectieve conflicten de lege ferenda.........................................................35
6.6.1 Europees niveau.................................................................................... 35
6.6.2 nationaal niveau.................................................................................... 35
,1) begripsomschrijving
Verhouding WG organisaties & WN organisaties op federaal,
regionaal en ondernemingsniveau
Wat ?
o = Collectieve betrekkingen tussen /overlegstructuren
werkgevers(organisaties)
werknemers(organisaties)
o op verschillende niveaus
federaal
regionaal
onderneming
Wat komt aan bod?
o Organisatie collectief overleg
, o Totstandkoming specifieke rechtsbronnen
o Collectieve conflicten
Vs. Individueel arbeidsrecht: verhouding tussen werkgever en werknemer
(rechten en plichten bij uitvoering AOV, ontslag,...)
2) vrijheid van vakvereniging
2.1 Historiek
Van strafbaarheid naar erkenning vakvereniging
Coalitieverbod- samenspanningsverbod (1810)
o Wet van chapelier en napoleontisch strafwetboek
o Bestraffing van elke samenspanning tussen werkgevers of
werknemers
o Verbod op neerleggen/verhinderen van werk
o (Art. 412-414 )
Beperkingen op verenigingsvrijheid opgeheven (1830)
o Art 27
Opgenomen in de Grondwet (art 27)
Was vooral oor politieke vrijheid
Maar wetten waar coalitieverbod op gebaseerd is blijven wel
bestaan ongrondwettelijke vrijheid
o Art 310
Beperkte erkenning van vakbondvrijheid (1866)
Wette tegen vakverenigingen worden opgeheven
Wel verbod op fysieke en morele dwang die vrijheid van
arbeid aantastte
Vb. stakingen efficiënte vakbond acties de facto
onmogelijk
o Wet van beroepsverenigingen (1898)
Juridisch statuut voor groeperingen die opkomen voor
beroepsbelangen
Kon alleen toegepast worden indien vakverenigingen zich
monddood maakten
Erkenning vakbondsvrijheid (1921)
o Verenigingsvrijheid in haar totaliteit
2.2 Rechtsbronnen van de vakbondsvrijheid
Erkenning in nationale en internationale bronnen rechstreekse
werking
2.2.1 nationaal
Art 27
o Algemeen toepassingsgebied
o Belgen hebben recht om zich te verenigen
Bepaald in grondwet
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper liesbethcoeckelbergh. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,56. Je zit daarna nergens aan vast.