Inhoud
THEMA 1: Inleidende beschouwingen over (statelijk) recht............................................................................................5
1. Opzet en doelstellingen van dit boek......................................................................................................................5
2. Wat is recht?............................................................................................................................................................5
3. Recht - rechtvaardigheid - juristen en burgers - rechtspraktijk- rechtsbedeling......................................................6
4. Eén recht of publiekrecht en privaatrecht?.............................................................................................................7
5. Recht en metajuridica..............................................................................................................................................8
THEMA 2: Basisbegrippen en indeling van het recht.......................................................................................................9
1. Basisbegrippen........................................................................................................................................................9
A. Gedragsvoorschrift, recht, wet, recht..................................................................................................................9
B. Objectief en subjectief recht, rechtsobjecten en rechtssubjecten....................................................................11
C. Rechtsbekwaamheid en handelingsbekwaamheid............................................................................................12
D. Rechtsfeit of rechtshandeling............................................................................................................................12
E. “formeel” en “materieel” in het recht...............................................................................................................13
F. Opgepast voor valse vrienden...........................................................................................................................14
THEMA 4:De formele rechtsbronnen en de hiërarchie der rechtsnormen....................................................................15
1. Enkele principes.....................................................................................................................................................15
A. Iedereen wordt geacht de rechtsregels te kennen............................................................................................15
B. De verschillende rechtsbronnen en hun onderlinge verhouding.......................................................................16
C. Werking in tijd...................................................................................................................................................16
D. De werking in de ruimte....................................................................................................................................16
2. Het toepassen van de rechtsregel.........................................................................................................................17
A. Recht versus feiten: een moment van inductie.................................................................................................17
B. Recht versus feiten: interpretatie......................................................................................................................17
c. Recht versus feiten: Juridische deductie (juridische logica)...............................................................................17
3. Hiërarchie van de (materiële) wetten....................................................................................................................18
A. De internationale en supranationale normen...................................................................................................19
B. De grondwet......................................................................................................................................................20
C. Bijzondere wetten en decreten.........................................................................................................................20
D. Formele wetten, Decreten, Ordonnanties, Besluitwetten, Genummerde KB’s.................................................21
E. koninklijke besluiten (KB) en besluiten van de deelstatelijke regeringen..........................................................22
F. Ministeriële besluiten........................................................................................................................................22
G. Provinciale en gemeentelijke reglementen.......................................................................................................22
H. rondzendbrieven en soft law.............................................................................................................................22
4. De rechtspraak......................................................................................................................................................23
5. De rechtsleer of doctrine.......................................................................................................................................23
1
, 6. De gewoonte of costume......................................................................................................................................23
7. De algemene rechtsbeginselen..............................................................................................................................24
THEMA 5: Fundamentele rechten en vrijheden............................................................................................................24
1. Algemeen...............................................................................................................................................................24
2. De klassieke vrijheden...........................................................................................................................................25
A. vrijheid van de fysieke persoon.........................................................................................................................25
B. Vrijheid van de geest.........................................................................................................................................27
3. De economische, sociale en culturele rechten......................................................................................................28
4. Het gelijkheidsbeginsel..........................................................................................................................................28
A. de grondwettelijke beginselen..........................................................................................................................28
B. formele en materiële gelijkheid.........................................................................................................................29
C. verbod van willekeur bij juridische ongelijkheid................................................................................................29
D. rechterlijke controle..........................................................................................................................................29
E. bestrijding van racisme en discriminatie............................................................................................................30
5. Andere fundamentele rechten..............................................................................................................................30
THEMA 6: Rechtshandhaving........................................................................................................................................30
1. De rechterlijke macht............................................................................................................................................30
2. Controle op de naleving van het recht: hoven en rechtbanken.............................................................................31
A. organisatie.........................................................................................................................................................31
B. fundamentele rechten en principes..................................................................................................................33
C. De actoren van justitie.......................................................................................................................................34
D. procesrechtelijke aspecten...............................................................................................................................35
E. Bewijsrecht........................................................................................................................................................39
3. Controle op het bestuur: de administratieve rechtscolleges.................................................................................42
4. Controle op de wetgever: het Grondwettelijk Hof................................................................................................42
5. Externe controle op de rechterlijke macht: de Hoge Raad voor de Justitie...........................................................42
THEMA 7: Personen en familierecht..............................................................................................................................42
1. De natuurlijke persoon..........................................................................................................................................42
A. de staat van de persoon....................................................................................................................................42
B. identificatie van de natuurlijke persoon............................................................................................................42
C. Bewijs van staat.................................................................................................................................................44
D. persoonlijkheidsrechten....................................................................................................................................44
2. Verticale relaties: afstamming, adoptie en voogdij...............................................................................................44
A. afstamming........................................................................................................................................................44
B. Adoptie..............................................................................................................................................................46
C. Voogdij..............................................................................................................................................................46
3. Horizontale relaties: samenlevingsvormen............................................................................................................46
2
, A. Feitelijke samenwoning.....................................................................................................................................46
B. Wettelijke samenwoning...................................................................................................................................47
C. Huwelijk.............................................................................................................................................................47
THEMA 8: Verbintenissenrecht.....................................................................................................................................50
1. Definitie en soorten...............................................................................................................................................50
2. Algemeen regime van de verbintenis....................................................................................................................52
Modaliteiten van de verbintenis............................................................................................................................52
Verbintenis met pluraliteit van voorwerp.............................................................................................................52
Verbintenis met pluraliteit van rechtssubjecten...................................................................................................52
Overdracht van de verbintenis..............................................................................................................................53
Nakoming van de verbintenis................................................................................................................................53
Niet-nakoming van de verbintenis.........................................................................................................................54
Bescherming van de rechten van de schuldeiser...................................................................................................54
Gronden van tenietgaan van de verbintenis..........................................................................................................54
3. Verbintenissen uit een overeenkomst...................................................................................................................55
I. Soorten contracten.............................................................................................................................................55
II. Totstandkoming van het contract......................................................................................................................55
III. Geldigheid van het contract..............................................................................................................................56
IV. Bewijs, interpretatie en kwalificatie van het contract......................................................................................58
V. Gevolgen van het contract tussen partijen........................................................................................................58
VI. Gevolgen bij niet-nakoming..............................................................................................................................58
VII. Gevolgen van het contract voor derden..........................................................................................................58
VIII. Tenietgaan van het contract...........................................................................................................................58
4. Verbintenissen uit een eenzijdige rechtshandeling...............................................................................................58
5. Verbintenissen uit een buitencontractuele aansprakelijkheid..............................................................................58
THEMA 9: Goederenrecht.............................................................................................................................................59
2. Soorten goederen..................................................................................................................................................59
3. De zakelijke rechten..............................................................................................................................................60
A. Eigendomsrecht.................................................................................................................................................61
C. Vruchtgebruik....................................................................................................................................................63
D. Erfpacht en opstal.............................................................................................................................................63
E. erfdienstbaarheden...........................................................................................................................................64
F. zakelijke zekerheden..........................................................................................................................................64
G. Intellectuele rechten.........................................................................................................................................65
THEMA 13: strafrecht....................................................................................................................................................65
1. Algemeen...............................................................................................................................................................65
A. Materieel en formeel strafrecht........................................................................................................................65
3
, B. De belangrijke rol van de overheid....................................................................................................................65
C. Algemene beginselen........................................................................................................................................66
D. Territoriale toepassing......................................................................................................................................67
2. Het materieel strafrecht: misdrijven en straffen...................................................................................................68
A. Algemeen en bijzonder strafrecht (en penitentiair recht).................................................................................68
B. Wat zijn misdrijven (delicten)?..........................................................................................................................68
C. Poging en deelneming.......................................................................................................................................71
D. De indeling van de misdrijven (en straffen).......................................................................................................71
E. Opschorting, uitstel en probatie........................................................................................................................72
F. Het einde van de straf........................................................................................................................................72
3. Strafvordering / formeel strafrecht / strafprocedure............................................................................................73
A. Algemene beginselen........................................................................................................................................73
B. kennisname van een misdrijf en start vervolging..............................................................................................74
C. Mogelijk ‘verval’ van de strafvordering.............................................................................................................75
D. verloop van de strafprocedure..........................................................................................................................75
E. rechten van partijen..........................................................................................................................................76
F. De situatie van het slachtoffer...........................................................................................................................76
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper marteottoy. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,66. Je zit daarna nergens aan vast.