De samenvatting gaat over definities van politiek en democratie: hoe een democratie in elkaar zit en over welke machten dit verdeelt word (+uitleg) en principes van democratie, ook gaat het over een rechtstaat en de principes. In de samenvatting kan je ook verschillende bestuursvormen zoals oligrat...
Samenvatting Gedrachtswetenschappen - Politiek en democratie
Gender gap = genderongelijkheid in de politiek, mannen zijn vaker
vertegenwoordigd in politieke instellingen. Vrouwen hebben gemiddeld
algemeen lagere politieke kennis
Wat is politiek
Aristoteles → noemde de mens zoon politikon = sociaal wezen
Politiek = collectieve activiteit die uiteenlopende opinies en belangen via
dialoog en debat verzoend. De politieke beslissingen leiden tot een
beleid dat de samenleving officieel erkent.
→ beslissingen afdwingbaar: omdat de politieke beslissingen in naam
van en voor de groep worden genomen.
Democratie
Democratie = het volk beslist hoe het (openbare) leven word geregeld,
een staatsbestuur van, door en voor het volk
1. Verschillende vormen
- Directe democratie
Directe democratie = hierbij nemen de burgers zelf rechtstreeks deel
aan het besluitvormingsproces.
→ = rechtstreekse democratie
Zuivere vormen directe democratie: zeldzaam, bestaat geen
vertegenwoordigend stelsel.
Bv: in zwitserland stemmen burgers via het handopsteken op
beslissingen van dat jaar
Ander voorbeeld:
Referendum = waarbij de bevolking zich rechtstreeks uitspreekt over
een maatschappelijk onderwerp
Nadelen referendum Voordelen referendum
Niet verplicht: representeert niet Kunnen hun mening geven
de hele bevolking
Meer polarisatie: uiterste groepen Meer gevoel van betrokkenheid
gaan uit elkaar drijven
Geen genuanceerd antwoord Specifieke vraag waarop stemt en
(alles of niks) dus concreet je mening kan geven
Kan je niet voor complexe Groter draagvlak: is dichtbij en je
, problemen hebt mee mogen beslissen
- Indirecte democratie
Indirecte democratie = de burgers geven via verkiezingen hun
beslissingsmacht aan een volksvertegenwoordiger. De gekozen
vertegenwoordigers ontwikkelen het beleid in naam van het volk.
→ = vertegenwoordigende of representatieve democratie
- Deliberatieve democratie
Deliberatieve democratie = wilt met zo divers mogelijke groep burgers
(bv leerkrachten en boeren) tot politieke beslissing komen.
Eerst wisselen kleine groepjes argumenten uit, daarna in grotere groep
overleggen en besluiten formuleren.
2. Principes van een democratie
- Sociaalconatctbergrip = pas sprake van een democratie als de
uiteindelijke macht van de burgers zelf uit gaat, wil einde maken
aan het geloof in almacht.
- Vrije, eerlijke verkiezingen = hoeksteen van onze democratie
- Individuele autonomie = iedereen mag zelf hun leven
kiezen/inrichten en doen wat die wilt
- Basisvrijheden = iedereen heeft recht op fundamentele rechten:
recht op privacy, vrijheid meningsuiting en godsdienst.
→ in democratie: formeel erkend en beschermd
- Gelijkheid = iedereen moet zich aan dezelfde regels houden maar
iedereen heeft ook dezelfde rechten
Scheiding der machten
1. Belang van de scheding der machten
Een van belangrijkste componenten democratie: scheiding der
machten.
Montesquieu → stelde dat de politieke macht in een staat verdeeld moet worden, om
machtsmisbruik te voorkomen en de vrijheid van de burger te garanderen.
Tria politica = macht moest verdeeld worden over: wetgevende,
uitvoerende en rechterlijke macht.
→ vooral wetgevende en rechterlijke moeten grote maten van autonomie krijgen door de
machtsmonopolie door de uitvoerende macht te vermijden
Checks-and balances = het systeem waarbij elke macht elkaar
controleert, moet ervoor zorgen dat 3 machten geen dominante
machtspositie innemen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper tasnimkhr. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,96. Je zit daarna nergens aan vast.
