Hoofdstuk 1: motorisch leren
Inleiding
- Lesgeven is complex à stimuleert leer- en ontwikkelingsprocessen, ontwerp leeromgevingen,
stuurt leerprocessen
- Didactisch model van De Corte benadrukt het centraal staan van leerprocessen
- Stel dat we lln handstand willen leren à Hoe gaan we dit beoordelen? Hoe onderscheiden we
toeval? à Onderscheiden van prestaties en leren is essentieel
- We doen dit in 3 stappen:
• Wat is het verschil tussen leren en presteren? Hoe observeren en beoordelen we leren?
• Welke leertheorieën en zichtbare veranderingen ondersteunen dit proces?
• Wat is transfer?
Wat is leren? Verschil tussen leren en presteren
- Een prestatie is observeerbaar gedrag à iemand die wandelt, een lln die een toets maakt
• Uitvoering van een vaardigheid op een specifiek moment in een bepaalde situatie
- Leren is niet direct zichtbaar à w afgeleid uit prestaties
• Rol van vermoeidheid, motivatie en feedback
• Voorzichtig zijn met het interpreteren is belangrijk voor het leren beoordelen
Definitie van leren
- “A change in capability of a person to perform a skill that must be inferred from a relatively
permanent improvement in performance as a result of practice or experience”
- 4 algemene prestatiekarakteristieken
1) PRESTATIES VERBETEREN
- Uitvoerder maakt vorderingen à hoger niveau dan bij de start
- Resultaat van oefenen of ervaring
• Oefenen vereist correcte feedback (belangrijke taak van lesgever)
2) PRESTATIES ZIJN CONSISTENT OF LABIEL
- Terugkeren van een gelijkaardig patroon (stabielere bewegingsresultaten)
3) PRESTATIES ZIJN DUURZAAM
- prestatie is blijvend of relatief permanent
4) PRESTATIE IS AANPASBAAR
- inzetten in verschillende bewegingscontexten zonder achteruitgang
1
,Joppe Lauwerijssen LoBr 2de Bach S1 2024-2025
Hoe kunnen we leren beoordelen? Prestatiecurven en transferontwerp.
- Leren beoordelen aan de hand van prestatiecurven
• Tonen prestatiniveau over tijd en oefenkansen
• Helpen bepalen of vooruitgang en consistentie zichtbaar zijn
- 4 curven bij het aanleren van nieuwe vaardigheden:
• Lineaire curve
• Negatieve versnellingscurve (power law of practice)
• Positieve versnellingscurve
• S-vormige curve
1) LINEAIRE CURVE 2) NEGATIEVE VERSNELLINGSCURVE
3) POSITIEVE VERSNELLINGSCURVE 4) S-VORMIGE CURVE
- Brengen het begin en de middenste fase (associatieve fase) van het leerproces in beeld
- Naar einde à alle 4 negatieve versnellingscurve
• Toont aan dat de vaardigheid onder de knie is
• Veel moeite om dan nog leerwinst te maken
2
,Joppe Lauwerijssen LoBr 2de Bach S1 2024-2025
BELANGRIJKSTE DOEL VAN MOTORISCH LEREN
- Zicht krijgen op de impact van variabelen in het leerproces
- Onderzoekers gaan kijken hoe ze het leren kunnen optimaliseren of maximaliseren
• Invloed van feedback, spreiden van het leren, groeperen van oefenprikkels of aantal
oefensessies
• Belangrijk voor ontwikkelen van krachtige leeromgevingen
- Is dit wel door de leervariabelen ? Of is dit toeval (prestatievariabelen)?
EXPERIMENT VAN SHEA & MORGAN:
- Stel à willen 3 vaardigheden aanleren in een gelimiteerd aantal oefenbeurten
- Hoe gaan ze deze vaardigheden ordenen?
• Geblokt aanbod à eerst 1 vaardigheid aanbieden, zonder onderbreken door de andere 2
• Toevallige volgorde à 3 vaardigheden aanbieden in een toevallige volgorde
• Aantal uitvoeringen per vaardigheid = hetzelfde bij beide
- Geblokt oefenen blijkt beter à Random groep presteert slechter tijdens de oefensessies
- Random groep leert wel evenveel of zelf meer à toch slechter presteren door wisselen tussen de
vaardigheden
- Echte invloed van een variabele (toevallig/geblokt) op leerproces te zien moeten we een
transferontwerp uitvoeren
• Maakt onderscheid tussen leersessies (oefensessies) en een transfersessie
(retentietest) die na een leersessie plaatsvind
- In bovenstaand experiment à resultaten van retentietest bekijken na 10 min
- Hypothese 1 à retentietest zorgt voor betere resultaten in groep B
- Hypothese 2 à geen verschil meer tussen B en R groepen
• Rechts op onderstaande figuur zien we het effect
3
, Joppe Lauwerijssen LoBr 2de Bach S1 2024-2025
- Hypothese 2 w bevestigd à resultaten zijn zelfs omgekeerd in vergelijking met de leersessie
- Dus geblokt oefenen is slechter voor het leerproces dan random oefenen
BESLUIT/CONCLUSIE VAN EXPERIMENT
- Transfersessies bieden zicht op onderscheid tussen prestatievariabelen en leervariabelen
• Prestatievariabelen à onmiddellijk effect op prestatie indien aanwezig, ook verandering
als variabele wegvalt
• Leervariabelen à veroorzaakt ook veranderingen in prestaties, ook nadat de variabele
wordt weggehaald (permant effect)
- Uit experiment à voorzichtig zijn met conclusies rond leerprocessen op basis van prestaties
- Onderstaande grafieken à mogelijke uitkomsten na uitvoeren van transferontwerp
à D = de oude methoden zijn beter (onderste)
RETENTIETEST EN TRANSFERTEST
- Leren beoordelen à test afnemen na een leer- of oefensessie
• Deze test evalueert of prestatieverbetering blijvend is en onderscheidt retentietesten en
transfertesten
RETENTIETEST
- Meet hoeveelheid behouden geleerde vaardigheden na een rustperiode (zonder testen)
- Duur rustperiode à lang genoeg om prestatievariabelen uit te sluiten
• Bijvoorbeeld de eerste skibocht na een jaar niet gedaan te hebben
TRANSFERTEST
- Meet aanpasbaarheid van het geleerde in nieuwe situaties à 2 manieren
1) Nieuwe context:
• Minder feedback à Kunnen ze het zelf oplossen?
• Andere omgeving à Een rad op een balk ipv een mat?
• Persoonlijke aanpassingen à Succesvol onder stress?
2) Variatie van vaardigheid:
• Hoe goed passen ze de vaardigheden aan?
• Een lay-up + schijnbeweging, drinken uit een ander glas, een pas geven onder druk
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper joppelauwerijssen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,86. Je zit daarna nergens aan vast.