CVA
Pathologie
Ischemische stroke (80%) blokkage BV die O2-rijk bloed naar hersenen transporteert
deel hersenen geen O2
Haemorrhagische stroke (15%) BV in hersenen barst bloed lekt in hersenen schade
omliggend hersenweefsel door druk & ontbrekende O2-toevoer
o Intracerebraal (10%) Subarachnoïdaal (5%)
Niet-specifiek (5%)
Functie & structuur Activiteiten
Functies Communiceren en spreken
Bewustzijn, oriëntatie en intellectuele Lezen, schrijven en rekenen
functies Problemen oplossen
Temperament en persoonlijkheid Uitvoeren van enkele & meerdere taken
Energie en motivatie Transfers
Slaap, aandacht en geheugen Handhaven lichaamshouding
Psychomotorische en perceptuele Wandelen
functies Mobiliteit
Cognitieve en visuele vaardigheden Toiletgebruik
Proprioceptie en tastzin Kleden
Cognitieve en visuele functies Bewegen, autorijden, transport
Stem en articulatie Wassen & zelfzorg
Inname, ontlasting, urinaire en seksuele Hand-arm gebruik
functies Eten & drinken
Mobiliteit en stabiliteit van gewrichten Voorbereiding maaltijden
Spierkracht, tonus en reflexen Gebruik van transport
Spieruithoudingsvermogen Recreatie & ontspanning
Controle van (on)vrijwillige bewegingen Huishoudelijke taken
Gangpatroon en loopfuncties
Structuren Participatie
Hersenen Verwerving goederen en diensten
Cardiovasculair systeem Huishoudelijke taken
Benen & armen Maaltijden voorbereiden
Schouderregio Basisinterpersoonlijke vaardigheden
Recreatie & ontspanning
Betaald arbeid
,Essentieel uitvoering activiteiten
Kracht – ROM – coördinatie – sensatie OL
Nadenken over noodzaak interventie, coaching strategies te veranderen
Spasticiteit niet te snel bewegen, in andere richting van spasticiteit werken
Sensatie
Cognitieve beperkingen
Perceptuele beperkingen
Visuele beperkingen
Taal beperkingen oefening voortonen ipv uitlegen
Vele beperkingen prioriteit
Verlamd, zeer zwak krachttraining
Zwak, sterk coördinatietraining
Klinische beelden
Beschadiging L hersenhelft, L laesie Beschadiging R hersenhelft, R laesie
R hemibeeld, hemiplegie L hemibeeld, hemiplegie
Afasie (taal) Aandacht/concentratie, neglect
Apraxie (handelen) (schouderpijn), ruimte
Agnosie (herkennen) Pusher
Vallen
Taal, analyse, detail, temporeel traag, Ruimtelijk, holistisch, non-verbaal,
voorzichtig voelt zich sterk gehandicapt lichaamsschema aandacht/concentratie,
impulsief, ruimtelijke problemen
Infarcten bepaalde vaatverzorgingsgebieden grove categorieën klinishe beelden
o Cerebri media (parese arm/hand) – A. cerebri anterior – A. cerebri posterior
Trombolyse: medicatie om bloedstolsel op te lossen voorkeur
Binnen 4.5u, om restletsels te verminderen
Trombectomie: mechanisch intra-arterieel bloedstolsel direct uit bloedvat verwijderen
Binnen 6u, indien groot bloedvat
Onderliggende beperkingen hyperextensie standfase
Zwakte (quadriceps, hamstrings, gastrocnemius) MI
Verhoogde tonus (hamstrings, gastrocnemius) MAS
Verminderde evenwichtsbalans BBS
Beperkte proprioceptie geen test
Verkeerd alignement splint zwakte gastrocnemius iets mee te maken
, OUTCOME OUTCOME MEASURE
Kracht ledematen Motricity Index (MI)
Selectiviteit – motorische controle – Fugle Meyer Assessment (FMA)
gedissocieerde bewegingen ledematen
(individuele gewrichten isoleren/controleren)
Spasticiteit, tonus Modified Ashworth Scale (MAS)
Proximale controle & behendigheid BL, Frencay Arm Test (FAT)
arm-handvaardigheid
Evenwicht in stand Berg Balance Scale (BBS)
Functioneel evenwicht Community Balance Mobility Scale (CBMS)
Rompcontrole Trunk Control Test (TCT)
Zitbalans Trunk Impairment Scale (TIS)
Gang (comfortabele loopsnelheid) 10 m wandeltest (10MWT)
Uithouding 6 min. wandeltest (6MWT)
ADL Barthel Index (BI)
ROM Goniometrie
STRUCTUUR/FUNCTIE ACTIVITEITEN
BL MI (kracht) FAT (behendigheid)
FMA (selectiviteit, MC)
MAS (tonus)
OL MI > FMA
MAS
EVENWICHT BBS > CBMS (stand > functioneel)
TCT > TIS (rompcontrole > zitbalans)
GANG 10MWT > 6MWT
ADL BI
Motricity Index STRUCTUUR/FUNCTIE
BL: pincetgreep elleboogflexie schouderabductie
OL: dorsiflexie knie-extensie heupflexie
Voortonen – A volledige ROM – R volledige ROM
Niet-aangedaan aangedaan
0-33 per oefening 0-99 (100) (BL + OL)/2
Hoger = beter
Fugle Meyer Assessment STRUCTUUR/FUNCTIE
5 domeinen: motoriek – sensoriek – evenwicht – ROM – gewrichtspijn
0 = niet, 1 = compensatie, beperkingen, 2 = normaal, max. 66
Hoger = beter (hoger functioneel vermogen)
Modified Ashworth Scale STRUCTUUR/FUNCTIE
Elleboog: 5x P flexie R extensoren, 5x P extensie R flexoren
Knie: 5x P flexie R extensoren, 5x P extensie R flexoren
0-4 (geen toename in tonus – toename in tonus – vast in flexie/extensie)
Hoger = slechter (meer spasticiteit)
, Frenchay Arm Test ACTIVITEITEN
Rechte lijn met lat: hemiplegische zijde fixeert lat
Buisje drinken
Glas met water drinken
Wasknijper van buis in doos
Haar kammen linker en rechter hoofd
0 = fail, 1 = pass, max. 5
Hoger = beter
Berg Balance Scale ACTIVITEITEN
14 items, max. 56, < 45/56 = verhoogd valrisico
Hoger = beter
Trunk Control Test ACTIVITEITEN
Draaien over paretische zijde
Draaien over gezonde zijde
Rechtkomen tot zit zonder vasthouden
30 s blijven zitten zonder op handen steunen
0 = niet, 12 = compensatie, beperkingen, 25 = normaal, max. 100
Hoger = beter
Trunk Impairment Scale ACTIVITEITEN
3 items: statische zitbalans, dynamische zitbalans, coördinatie
Max. 23
Hoger = beter
10MWT ACTIVITEITEN
< 0.4 m/s – verplaatsing in thuissituatie is waarschijnlijk
0.4 - 0.8 m/s – beperkte verplaatsing buitenshuis is mogelijk
> 0.8 m/s – verplaatsing buitenshuis is mogelijk
6MWT ACTIVITEITEN
Afhankelijk geslacht – leeftijd – BMI
