May you live in interesting times
Nieuwe Wetboeken (BW, Strafwetboek)
Privacy
Fundamentele vrijheden
Rechtshistorische vraag
Rechtsgeschiedenis = geschiedenis van het recht
o Hoe “samen” “leven”?
o Maatschappij: regels en sancties
Onderlinge afspraken = privaatrecht
Machtsafspraken = publiekrecht
Rechtstheoretische vraag
Hoe redeneert een jurist?
Wat zijn de kenmerken van het rechtssysteem?
o Hoe rechtsregels correct interpreteren?
o Hoe rechtsregels buiten toepassing houden?
o Wat is de verhouding tussen rechten en plichten?
Voorbeeld: coronacrisis
Pandemie
o Een virus (biologisch gegeven) (mens is niet verantwoordelijk)
o Voor een jurist: rechtsfeit (= gebeurtenis waar juridische
gevolgen aan gekoppeld zijn)
Gebeurtenis met juridische gevolgen
Burgerrechtelijke
Arbeidsrechtelijke
Strafrechtelijke
Enz.
Schadeverwekkende gebeurtenis
Centrale vraag: wie draagt de schade?
o Typische rechtsvraag = vraag waarop recht antwoord moet
bieden
o Recht = geheel van principes en uitzonderingen daarop
o Algemeen principe: iedereen draagt eigen schade
o Uitzondering: iemand brengt iemand anders schade toe
Strafrecht: indien doden en gewonden (vanaf
lichamelijke schade) → strafrechtelijk onderzoek
Uitzoeken of er schuldigen zijn
Kwalificatie:
o Onopzettelijke slagen en verwondingen?
o Opzettelijke slagen en verwondingen?
Bv opzettelijk virus proberen
verspreiden
1
, o Schuldig verzuim?
o Onderscheid strafrechtelijke en burgerrechtelijke fout:
Deels overlappend
Alle strafrechtelijke fouten zijn burgerrechtelijke fouten
(niet omgekeerd)
Strafrechtelijke fout > burgerrechtelijke fout
o Algemeen principe: iedereen draagt eigen schade
o Uitzondering: iemand brengt iemand anders schade toe
Strafrecht: doden en gewonden → strafrechtelijk
onderzoek
Uitzoeken of er schuldigen zijn
Kwalificatie:
o Onopzettelijke slagen en verwondingen?
o Opzettelijke slagen en verwondingen?
o Schuldig verzuim?
Geen schuldigen? Burgerlijke procedure
Burgerlijk recht: art. 1382 Oud BW → artikel 6.5 en 6.6
BW
Materiële schade
Lichamelijke schade
Contractuele en buitencontractuele
aansprakelijkheid
Centrale vraag: is er een contract?
o Overeenkomst = contract (vb. reis boeken)
Een contract, of overeenkomst, is een
wilsovereenstemming tussen twee of meer personen
met de bedoeling rechtsgevolgen te doen ontstaan
(artikel 5.4 BW)
Een rechtsband waarbij één of meer personen jegens
één of meer personen gehouden zijn iets te geven, iets
te doen of iets te laten
Casus: de reissector
Principe 1: de overeenkomst strekt de partijen tot
wet (art. 5.69 BW)
Uitvoering moet! (uitzondering: gewijzigde
omstandigheden art. 5.74 BW)
De reis moet uitgevoerd worden.
Principe 2: contractuele aansprakelijkheid (art.
5.72 BW)
Als een partij door haar eigen fout in gebreke blijft
bij de uitvoering van haar verbintenissen
Gevolg: schadevergoeding wegens niet-uitvoering
overeenkomst
Uitzondering: overmacht (art. 5.226 BW)
“De schuldenaar is bevrijd indien de nakoming van
de verbintenis blijvend onmogelijk is geworden
door de overmacht.”
2
, Er is sprake van overmacht in geval van
ontoerekenbare onmogelijkheid voor de
schuldenaar om zijn verbintenis na te komen.
o Bv oorlog, maar indien je contracten blijft
sluiten tijdens oorlog, is dit geen
oonverwachte omstandigheid meer, dus kan
je je niet meer beroepen op overmacht
Theorie v. praktijk: wettelijke v. werkelijke wereld
Wat met terugbetaling reis (vliegtuigtickets, hotel, enz.)
Wat staat in de algemene voorwaarden?
o Misschien betaalt de touroperator (vrijwillig
een deel) terug.
o Iets over pandemie? Iets over geannuleerde
reis?
Theoretisch kan je je geld terugvragen
o Indien geen contract
Principe: iedereen draagt eigen schade
Uitzondering: onrechtmatige daad
Iedereen die door zijn fout schade veroorzaakt aan
een ander, moet deze schade vergoeden (art.
1382 BW).
Vraag: heeft de touroperator (vaak vennootschap) een
fout begaan?
Andere vergoedingsmechanismes
o Garantiefonds Reizen
o (Reis/Annulatie)Verzekeringen
Eigenlijk is recht overal
Coronacrisis
Burenruzies
Mode bv Louboutin
Muziek bv Taylor’s version
Seksueel strafrecht (voyeurisme sinds 2016 verboden)
Naam
Leeftijd (vanaf 18 handelingsbekwaam)
Geslacht
Rechtstheoretische vraag
Gemakkelijk: het is overal
Maar wat is recht nu?
Recht regelt de werkelijkheid
Recht bepaalt wat mag, niet mag en moet
o Orde in maatschappij
Is dat nu een definitie van recht?
1. RECHT
3
, Regelt de subjectieve rechten van rechtssubjecten via het objectief
recht
‘Objectief recht’ = algemeen, voor iedereen geldend, niet specifiek
Recht ≠ NEUTRAAL, maar uitkomst van (politieke) keuzes
o Gestolde politieke macht, parlement stemt nl. de wetten
Objectief recht verschilt van land tot land (zelfs van regio tot regio
of gemeente tot gemeente)
o Bv Vlaanderen, Brussel, Wallonië
Welke subjectieve rechten?
1) Subjectieve politieke rechten – tegenover de overheid (publiekrecht)
2) Subjectieve civiele rechten – tegenover de medeburgers (privaatrecht)
Persoonlijkheidsrechten – persoon (naam, leeftijd)
Familierechten – familie (huwelijksrecht)
Zakelijke rechten – zaak (bezit (wie is eigenaar))
Vorderingsrechten - andere persoon (koopcontract: je vordert iets
van iemand)
Intellectuele rechten - intellectueel concept (copyright)
2. RECHT
Een georganiseerde structuur inzake afdwinging van de regels:
Extra regels nodig (bv. procesrecht)
Structuren nodig (rechtbanken, gevangenissen,…)
Overheid heeft geweldmonopolie
3. RECHT
Een georganiseerde structuur voor de verandering van de regels:
Maatschappij is niet statisch, maar verandert, evolueert.
Recht evolueert mee (in de rechtspraak, rechtsleer en wetgeving)
1. Recht: regelt de subjectieve rechten van rechtssubjecten via het
objectief recht
2. Recht: een georganiseerde structuur inzake toepassing en
afdwinging van de regelen
3. Recht: een georganiseerde structuur voor de verandering van de
regels
Recht is de:
‘Geïnstitutionaliseerde ordening van het menselijk handelen in de
samenleving’
Perfecte definitie?
1. Recht ≠ Rechtvaardig
Bijvoorbeeld
o Onschuldig opgesloten
o Schuldig maar vrijgesproken
o Erfenis: successierechten soms loodzwaar
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lisa-bellemasson. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,66. Je zit daarna nergens aan vast.