Samenvatting
Samenvatting - Menselijke fysiologie
- Instelling
- Universiteit Antwerpen (UA)
Samengestelde cursus/samenvatting menselijke fysiologie, gedoceerd door Sebastian Dalle en Kevin De Soomer
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 178 pagina's
Voorbeeld 4 van de 178 pagina's
In winkelwagenVerkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
MENSELIJKE FYSIOLOGIEHOOFDSTUK 1: CARDIOVASCULAIR SYSTEEM
CONTEXT
Menselijk hart → pomp → 7200 l bloed/dag
- Waarom?
- Diffusie is niet zo efficiënt voor zuurstof-levering
- Evolutie: twee circulatiesystemen en een hart met 4 kamers
LEDEN VAN HET CVS
- Hart als pomp
- Bloedvaten als buizen (die van omtrek kunnen veranderen)
- Bloed als vloeistof
CVS-FUNCTIES
FUNCTIE 1: RONDBRENGEN VAN ZUURSTOF EN VOEDINGSSTOFFEN
- Afbraak en heropbouw van cellen
- Actief transport (tegen concentratiegradiënt)
- Celsignalering
- Spiercontractie
- DNA-synthese
→ Energie (ATP) nodig!!
- Tijdens beweging 1000x meer ATP nodig dan in rust
ATP (energie) = gemaakt door het menselijk lichaam
- Meer nood tijdens beweging → meer aanmaak
- Glucose/lipiden/proteïnen/ketonen + 02 → ATP (energie)
Zuurstof komt van de externe omgeving
- Opgenomen door alveoli in de longen
- Wordt zo opgenomen door het bloed
- Wordt verspreid naar rest van het lichaam
FUNCTIE 2: EXCRETIE VAN AFVALSTOFFEN
Metabolisch afval /stofwisselingsafval (van alle cellen) → excretie door nieren
Warmte (bv. tijdens beweging) → excretie door de huid
CO2 → excretie door de longen
1
,FUNCTIE 3: COMMUNICATIE TUSSEN CELLEN
Materialen die verplaatsen van cel naar cel:
- Afval (enkele cellen) → lever
- Toxines (drugs, alcohol) → leverschade
- Hormonen (endocriene cellen) → target cellen
- Glucose → insuline (pancreas) → glucose-opslag
- Stress → cortisol (adrenal glands) → energie-toename
- Sociale verbinding, liefde → oxytocine → stressgehalte daalt, toename in
connectie
- Opgeslagen voedingsstoffen → alle cellen
- Lever → glucose
- Vetweefsel → lipiden
FUNTIE 4: AFWEER TEGEN INDRINGERS
- Imuuncellen (bv. macrofaag fagocytose)
- Anti-lichamen
- Stollingseiwitten
BELANG VAN HET CVS
- 5-10” nadat de bloedtoevoer naar het brein stopt → verlies van bewustzijn
- 5-10’ nadat de bloedtoevoer naar het brein stopt → permanente hersenschade
- Stroke, verdrinken
- Neuronen in de hersenen → toename van energie-nood
- Geen 02 en voedingsstoffen → geen ATP
DE ANATOMIE VAN HET CVS
- Bloed stroomt in 1 richting
- Hart → centrale wand = septum
- Linker kant: ontvangt bloed van de longen (tissues)
- Rechter kant: ontvangt bloed van het lichaam (longen)
- Beide helften: onafhankelijke pompen
- 2 soorten ruimtes in het hart
- Atrium: ontvangt bloed
- Ventrikels: stuurt bloed rond
Zuurstofarm bloed = blauw
Zuurstofrijk bloed = rood
PULMONAIRE CIRCULATIE (KLEINE BLOEDSOMLOOP)
- Doel: zuurstofarm bloed, zuurstofrijk maken
- Rechter ventrikel → longslagaders → longaders → linkeratrium
2
,SYSTEMISCHE CIRCULATIE (GROTE BLOEDSOMLOOP)
- Doel: zuurstofrijk bloed leveren aan het lichaam en afvalstoffen van het lichaam
wegbrengen
- Linkerventrikel → aorta → slagaders → haarvaten → kleine aders → grote aders →
rechteratrium
- Stijgende slagaders: armen, hoofd, hersens
- Dalende slagaders: romp, bekken, benen, interne organen (lever,
spijsverteringsstelsel, nieren)
- Coronaire slagaders: aorta → hart → haarvaten → coronaire aders → leeg in
rechteratrium
BIJZONDERHEDEN:
1. Bloedtoevoer naar spijsverteringsstelsel en de lever
- Ontvangen beiden zuurstofrijkbloed via slagaders
- Portaalsysteem = twee capillairbedden + hepatische poortader
- Functie: bloed verlaat spijsverteringskanaal en gaat naar de lever
- Verwerking van voedingsstoffen
- Detoxificatie
- → Bescherming voordat het bloed naar de algemene circulatie gaat
2. Nieren
- Portaalsysteem = twee capillairbedden in serie
- Filtreren van het bloed → hoge druksysteem in glomerus
- Reabsorptie van het bloed → lage druksysteem in peritubulair netwerk
3. Hypothalamus en hypofyse
- Snelle wisselwerking en transport van hormonen van de hypothalamus naar
de anterieure hypofyse
DRUK, VOLUME, STROOM EN WEERSTAND
- Bloedstroom van hoge naar lage druk (tegen de drukgradiënt in)
- Hart creëert druk wanneer het samentrekt
- Van het hart weg: hoogste druk → aorta
- Bloed beweegt door systeem → wrijving vloeistof en vaatwanden
- Druk gaat verloren
- Gesloten lus van bloedvaten → lagere druk
- 93 mm Hg in aorta → enkele mm Hg in venae cavae
DE DRUK VAN DE VLOEISTOF
- Pvloeistof/fluid = de kracht die wordt uitgeoefend door de vloeistof op zijn reservoir
(mmHg)
- 1 mmHg = druk uitgeoefend door 1 mm hoge kwikkolom op een oppervlakte van 1
cm2 (1 torr)
Vloeistof is statisch in alle richtingen
3
, - Vloeistof = niet bewegend
- Hydrostatische druk en kracht zijn gelijk in alle richtingen
Vloeistof is dynamisch
- Vloeistof = bewegend
- Druk verlaagt naarmate het bloed verder weg is, als gevolg van wrijving
- Stroomt van hoge naar lage druk
De twee componenten van Pfluid in beweging
- Dynamische, stromende component = kinetsiche energie
- Laterale component = hydrostatische druk (potentiële energie)
Druk in CVS, vaak hydrostatische druk genoem, ookal is vloeistof in beweging
Druk kan veranderen zonder volumeverandering
- De wanden van het reservoir trekken samen → toename van de druk
- In het hart:
- Relaxatie → de wanden zetten uit → afname van de druk
- Contractie van de, met bloed gevulde, ventrikels → driving pressure → de druk
wordt doorgegeven aan het bloed
Verschil in druk is belangrijk, niet de waarden zelf!!
DE WEERSTAND VAN EEN VLOEISTOF
Bloed gaat door de vaten → wrijving
- Wanden van de bloedvaten
- Cellen in bloed wrijven tegen elkaar
Bloedstroom: richting van de minste weerstand
Weerstand: neiging van het CVS om de bloedstroom tegen te werken
Belangrijke formule:
- Flow = 1/weerstand (omgekeerd evenredig)
Weerstand wordt bepaald door 3 componenten
- De straal (radius, r)
- De lengte (L)
- De viscositeit (de stroperigheid, )
DE WET VAN POISEUILLE
8𝐿𝜂 𝐿𝜂 8
- 𝑅 = 𝜋𝑟 4 → 𝑅 = 𝑟 4 (want 𝜋 = constant)
- L = lengte van de systemische circulatie
- r = radius systemische circulatie → hoofdvariabele dat R beïnvloedt
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper nienke_evrard. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,66. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 48072 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen