Samenvatting
samenvatting H7 Friederich Nietzsche
- Instelling
- Katholieke Universiteit Leuven (KU Leuven)
samenvatting van hoofdstuk 7 (Friederich Nietzsche (college aantekeningen + handboek) + bijhorende film
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 10 pagina's
Voorbeeld 2 van de 10 pagina's
In winkelwagenVerkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
FRIEDERICH NIETZSCHEFRIEDERICH NIETZSCHE: HOE DE OPVOEDENDE MENS ALS EEN HEER OF DAME DOOR HET
LEVEN GA AT
INLEIDING
FRIEDERICH NIETZSCHE (1844-1900) is niet de oorsprong of stichter van de geesteswetenschappen, wel een
inspiratie (net zoals Rousseau)
Hij vond dat het dringend tijd was om radicaal anders te denken en wat Plato en diens gelijken zeiden ( =
levensgevoel dat sprak uit de straffe mythische verhalen die oude Grieken vertelden, de presocratische filosofie
zoals Thales die de kosmos begreep als een uitdrukking van een levenskracht (water). Zijn grootste inspiratiebron
is Herakleitos, de denker die beweerde dat er in het leven geen stabiliteit is maar alleen verandering: het leven is
een strijdtoneel tussen krachten die elkaar naar het leven staan, zonder ooit tot een vergelijk te komen.
Nietzsche zijn opvatting, oevre lijken geen overeenkomsten te hebben en een rode draad zoeken is daarom zeer
moeilijk. Zijn werken lijken daarom ook op een warboel op verschillende plaatsen en volgordes -> er lijkt geen
coherentie te zijn.
Zijn gedachten lijken alle kanten op te gaan
Geen systematische traktaten zoals bij Kant
Hij is beeldrijk en gebruikt bloemrijke taal -> vol met contradicties
In een boek door Sylvain De Bleeckere (1982) worden zijn gedachten samengevat als: aanklacht tegen de
waan van de waarheiden zingen van de lof van het leven. Zijn filosofie is de bejubeling van de krachten
van het leven en een hekelen van een filosofie die het echte leven kapot maakt door het in te passen in
een fut-en zoutloos denksysteem.
Nietzsche heeft enorm veel inspiratie geweest voor bepaalde ideeën binnen de pedagogiek maar dit was nooit een
bedoeling van hem om een invloed te zijn hierop en heeft ook nooit over opvoeding gesproken.
Schaduw of mythe hoe zijn denken heeft doorgewerkt:
o Übermensch (nazistische gedachtegoed) -> die een halve eeuw na zijn dood kwam opzetten
o Nalatenschap verspreid -> in nazistische en fascistische trekkingen terecht gekomen
o -> the prime of miss jean brodie
Classicus
KERNPUNTEN
KRITIEK OP DOMINANTE FILOSOFIE (WESTERSE FILOSOFIE EN WESTERSE CULTUUR, HET
CHRISTENDOM)
Radicale kritiek: komaf met alle dominante denkers of denkstromingen in de hele periode voor hem:
Aard van de kritiek gaat positief geaard met een radicale affirmatie vestiging of omarming van het leven
En deze associeert hij vooral met zichzelf vormen (dit is het opvoedingsaspect ‘waarnaar hij dus niet
specifiek naar verwijst’- als Übermensch en ook als kunstenaar.
Voornaamste kritiek:
Uitgegroeid van vroege geschiedenis naar een levensvijandige en decadente cultuur: levensvijandig wilt hier
zeggen levenszwak: die het geleefde leven niet aankan en niet om kan gaan met eigen zwakte -> als we het niet
aankunnen dan moeten we ons leven beheersen, controleren en verraden, afvallen van leven is de vorm van
decadentie of verraad.
Vormgevingen en kritieken:
Het rationeel denken komt op de eerste plaats van het geleefde leven:
HINTERWELTLEREI
o = achterwereldelijking
o Werelden verzinnen achter de wereld zoals ze aan ons verschijnt
, o de wereld die door het verstand op een abstracte manier wordt geconstrueerd vervangt het echte
leven, zoals we dat kennen uit onze dagdagelijkse ervaring
o totale fictie
o ligt dieper, rationeler, menselijker redelijker.
o De wereld moet aan banden worden gelegd en gecontroleerd worden.
o De filosofie heeft hieraan bezondigd
o Ze hangt een vervalst beeld aan de wereld aan: via de levenloze categorieën van het denken, deze
noemt hij….. ->
BEGRIPSMUMMIES.
o Begripsmummies: mummificatie-> de gevreesde wereld niet aankunnen, deze is te machtig
o We gaan deze verpakken (mummificeren) zodat we deze goed kunnen controleren, analyseren
zodat het zin voor ons heeft en zin geeft aan ons leven.
o Het legt het echte leven aan banden
o Soort omhulsel rond bouwen dat dan veel redelijker is
o Abstractie maken van innerlijke = Egypticisme
o Zo gaan we dit echt leven vergeten
o Nood om het leven zoals het is te rechtvaardigen, uitleggen en begrijpen (ook in Descartes, Kant,
…)
Nietzsche zegt deze redenering is een poging om het te veranderen
OPVOEDING: primair belang ook in opvoeding
o Waarheid achter het leven, waarheid dat groter is dan het leven, obsessie met waarheid
o Ook een kwestie van het moraal, het goede
De begripsmummie bij uitstek is GOD (christendom)
In onze totale onderwerping aan god zijn we het meest levensvijandig
Hypothese: god is dood
Onze geseculariseerde maatschappij: we hebben dood van god niet verwerkt we
leven nog onder die schaduw van god. We leven niet meer in volmaakte
dienstbaarheid (hij is dood) maar de schaduw zijn we nog niet van af
o Het atheïsme is zeker geen oplossing of waarachtig antwoord
allerlei andere dingen in de plaats gekregen die problematischer
zijn in andere opzichten
o Deze Egypticisme betekende de ondergang of decadentie van de Westerse beschaving
o De waarachtige wereld is chaotisch, naar de maatstaven van het beheersende en berekende
verstand. Werkelijke leven is ongestructureerd en wanordelijk, vol onbevattelijke
tegenstrijdigheden, kampplaats waar alleen ‘wil-tot-macht’ regeert en waarin elke vooruitgang een
pond vlees vereist.
Afgrondelijke realiteit: Op het niveau van het geleefde is er niets dan verandering, zijn er
geen vaste en stabiele identiteiten, meer lijden dan gelukzaligheid. Meeste mensen kunnen
deze afgrondelijke realiteit niet verstaan en daarom dat ze ficties bedenken om zich te
midden van de stormen van het leven te kunnen handhaven.
Ze doen alsof ze met rede doordringen tot de werkelijkheid achter de veranderlijke en
chaotische impressies die wij doorgaans van de wereld hebben. De diepere en meer
stabiele wereld die de rede dan ontdekt zou de echte werkelijkheid zijn, terwijl de
zintuiglijke wereld van veelheid en verandering slechts een oppervlakkige schijnwereld zou
zijn.
Mensen staan niet meer in relatie tot het geleefde
Begripsmummies en abstracties komen in de plaats.
De levensvijandige rede triomfeert
SLAVENMORAAL: het leven dat wij niet aankunnen (leven van slaaf) -> eigen levenszwakte verheffen tot
deugd voor zinleven -> ultieme zin van het leven, moraal
o Voluit willen leven wordt problematisch -> we moeten kwetsbaar klein in het leven staan, we
moeten ons van onze driften ontkennen
o We kunnen het leven niet aan dus proberen we deze omkeer te doen
o Moraal is niet macht, … maar bescheidenheid, naastenliefde, goed zijn voor de ander, … ->
wegcijferen als we het leven niet aan kunnen = slavenmoraal
o Zie verder
N. ziet zichzelf als ‘ARTS VAN DE CULTUUR’ omdat hij in zijn kritieken vaak heel persoonlijk gaat
Voorbeeld: Plato die kunstenaars uit de stad verband, Kant die nooit zijn eigen stad zou verlaten om da
echte wereld te gaan ontdekken -> deze denkers zijn verzwakte of zieke geesten die het in het echte leven
niet uithouden
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper janygoetschalckx. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 48072 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen