Samenvatting
Samenvatting cognitie
- Instelling
- Universiteit Gent (UGent)
in dit document staat alle leerstof, obv zowel de slides, als de hoorcolleges als HET VOLLEDIGE BOEK
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 129 pagina's
Voorbeeld 4 van de 129 pagina's
In winkelwagenVerkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
zahra vincke - 2024 - cognitieve psychologie IICognitieve Psychologie II
2024
Hoofdstuk 13 : De architectuur van het geheugen
1. Inleiding
● Ons geheugen is modulair (opgebouwd uit versch systemen) en reconstructief (losse
fragmenten wordt opnieuw gereconstrueerd)
● Klassiek onderscheid: declaratief vs. non-declaratief
● Declaratief: expliciete kennis
○ semantisch (feitenkennis)
○ episodisch (persoonlijke herinneringen)
● Non-declaratief: geen bewuste toegang! (door vaak, gecontroleerd te herhalen)
○ vaardigheden
○ detectie van regelmaat
● Kennis van het verleden nuttig voor “voorspellen” van de toekomst
○ stelt ons in staat om mentaal te “tijdreizen”
2. De architectuur van het geheugen
● Karl Lashley’s zoektocht nr het engram vs Henry Molaison’s mislukte hersenoperatie
○ HM: hippocampus verwijdert na last van hevige epilepsie
○ kon geen nieuwe herinneringen aanmaken, maar wel vaardigheden leren
○ Milner: HM wel nog KT maar LTG vertoord
○ !bleek later dat deel van hippocampus niet verwijderd was + schade
frontaalkwab!
■ kon wel nog beter worden in spiegeltekenen, ook al niet besef
■ declaratief >< impliciet
○ Lashley: zocht locatie van geheugen (engram), door ratten te trainen en
laesie in verschillende delen van de cortices aan te brengen
○ =>geheugen niet op één plek, maar verspreid
○ equipotentialiteit: ieder deel van cortex in gelijke mate bijdragen aan opslag
van herinnering
○ mass action: snelheid van leren ~ hoeveelheid cortex beschikbaar
○ + verloren vaardigheden opnieuw aanleren: tijd lineair met hoeveelheid
beschadigd weefsel
2.1. Architectuur vs processen
vergelijking Lashley en HM
● lijkt inconsistent: HM~in hippocampus vs Lashley~verspreid
● MAAR
○ Lashley:
■ doolhof: expliciet+impliciet
1
, zahra vincke - 2024 - cognitieve psychologie II
■ cortex
○ HM
■ hippocampus
■ geheugensporen
=>geheugensporen kunnen in cortex, oiv hippocampus
Architectuur: - Waar wordt info opgeslagen?
- Onderscheid L- en KTopslag
Processen: - Welke cognitieve en neurale processen zijn hierbij
betrokken?
- Ophaling, opslag en manipulatie van info
- Opslaan, vasthouden en evalueren van taakdoelen
DE ARCHITECTUUR VAN HET GEHEUGEN
● 2 delen:
○ LTopslag
■ bewuste toegang
■ onbewuste toegang
○ KTopslag
GEHEUGENPROCESSEN
● KTG: zie H14
3. Overzicht van LTGsystemen
● Het klassieke onderscheid tssn declaratief en non-declaratief geheugen systemen
● declaratief: episodisch (persoonlijke herinneringen) en semantisch (feiten)
● non-declaratief:
○ habituatie en sensitisatie: langdurig
○ klassieke conditionering: langdurig
○ priming: presentatie van stimulus resulteert in tijdelijke activatie van
semantische netwerk, waardoor toegang tijdelijk gefaciliteerd wordt
○ procedurele geheugen: vaardigheden opslaan
=>TE SIMPLISTISCH!
2
, zahra vincke - 2024 - cognitieve psychologie II
4. Amnesie
● Geheugenverlies veroorzaakt door:
○ traumatisch hersenletsel
○ bilaterale beroerte
○ chronisch alcoholmisbruik
->onderzoek vaak bij syndroom van Korsakoff (vitamine B-deficiëntie door
alcoholmisbruik)
MAAR 4 problemen
1) ontwikkelt zich langzaam & gradueel: moeilijk vaststellen welke
gebeurtenissen voor onset en welke erna
2) zeer diffuus: meestal mediale temporale kwab en hippocampus, maar ook
vaak frontaal (andere cogn problemen)
3) veel individuele verschillen->moeilijk te generaliseren (vb. soms Wernickes
encefalopathie)
4) niet in staat rechtstreekse impact van hersenbeschadiging op LTG door
plasticiteit en compensatie strategieën
->4 eigenschappen van amnesie-syndroom;
1) anterograde amnesie (zie HM)
2) retrograde amnesie
3) KTGfuncties intact
4) vaardigheden leren intact
->onderzoek: anterograde en retrograde in dezelfde hersengebieden?
sterke correlatie, maar lager wnr andere hersengebieden mee onderzocht werden
● onderscheid tssn:
○ anterograde amnesie: vanaf schade geen nieuwe gemaakt
■ meestal anterograde met beetje retrograde
○ retrograde amnesie: herinneringen van voor schade
● Vaak hopeloos incorrect gerepresenteerd in films en stripverhalen
○ vaak retro ipv antero
5. Het declaratief geheugen
● Endel Tulving
○ episodisch vs semantisch geheugen
● episodisch geheugen
○ laat ontwikkelenden snel aftakelend
○ op het verleden gericht
○ relatief gevoelig voor neurale dysfuncties
○ mentaal terug in de tijd reizen
● semantische geheugen
○ niet aan de tijd of plaats gebonden
○ abstractie obv meerdere persoonlijke ervaringen
3
, zahra vincke - 2024 - cognitieve psychologie II
○ feitenkennis: eerst gerelateerd aan persoonlijke ervaringen, dan pas
veralgemeend
● evidentie obv dubbele dissociatie
● semantische verwerking
○ abstractie van kennis uit persoonlijke ervaringen
● hersenbeschadigingen:
○ hippocampus of fornix:
■ vooral problemen met het episodisch geheugen, minder met
semantische
■ vooral LTG
○ semantische dementie:
■ vooral problemen met het semantisch geheugen (vervaging van
begrippen)
■ verlies conceptuele kennis, episodische intact
■ degeneratie van anterieure temporale kwabben (semi-permanente
opslag ><perirhinale cortex & entorhinale cortex (=semantische
herinneringen))
○ retrograde amnesie voor episodische: bepaalde jaren, gradiënt (oude
herinneringen beter herinneren dan recentere)
○ retrograde amnesie voor semantische: beperkt
● schade aan hippocampus:
○ effect op episodisch geheugen, semantische intact
● episodisch geheugen afh van hippocampus
● semantisch geheugen afh van entorhinale, perirhinale en parahippocampale
cortices
● retrograde amnesie:
○ langzame consolidatie (=opslag in LTG)
○ geleidelijke shift van episodisch nr semantische herinnering
■ verlies van detail, maar robuust tegen hippocampale schade
● (1) multiple trace theorie
○ hoe groter het aantal connecties tssn hippocampus en temporaalkwab, hoe
robuuster de herinnering
○ zowel vastleggen als ophalen versterkt/vergroot deze connecties
● (2) de herinner/weet procedure:
○ onderscheid tssn familiariteit en recollectie
■ recollectie: herkennen van item bv contextuele details
● “ik herinner het mij”
■ familiariteit: obv sterkte van herinnering, niet details
● “ik weet”
○ verschillende mechanismen
■ recollectie NA familiariteit, omdat recollectie verwerking van meer
info
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper zahrareclame. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,16. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 48072 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen