Samenvatting
Samenvatting Semester 2 - Nederlands
- Vak
- Nederlands
- Instelling
- 3e Graad
Samenvatting van 27 pagina's voor het vak Nederlands aan de 3e graad (Schooljaar)
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 27 pagina's
Voorbeeld 3 van de 27 pagina's
In winkelwagenVerkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
LES 16: HIER SPREEKT MEN NEDERLANDS → SV niet compleetover het Nederlands in de wereld
1. HET AFRIKAANS
over pidgin - en creooltalen
→ het Afrikaans stamt niet af van het Zeeuws, maar van het Hollands:
het heeft Hollandse:
● voornaamwoorden
● zelfstandige naamwoorden
● verklein uitgang -tje
Wat is het verschil tussen Hollands en het Nederlands?
de meeste dialecten van Noord-, Zuid-Holland en soms Utrecht
→ 16de eeuw: ontstaan van het Nederlands
→ 1e kolonisatoren kwamen uit Zuid-Holland
PIDGIN = eenvoudige contacttaal (Chinese verbastering van het woord business)
= een simpele taal die ontstaat wanneer mensen met verschillende talen samenkomen
en die elementen van verschillende talen bevat
CLUSTER = een groep, opeenhoping
CREOOLS = een volwaardige mengtaal (die als moedertaal verworven is) die zich uit
het pidgin ontwikkelt heeft
CREOOLTALEN
= ontstaan door vermenging van talen die vaak niet tot dezelfde taalfamilie behoren
1. 1e STADIUM → PIDGIN = een handelstaal die vaak nog onvolledig is
→ als mensen pidgin als moedertaal hanteren, spreken we van een CREOLENTAAL
CREOOLTAAL
● heeft complete, eenvoudige en grammaticale structuur
● is een volwaardige taal
● basis komt grotendeels overeen met die van 1 taal:
grammaticale verschijnselen worden vaak uit andere talen overgenomen.
→ hebben bepaalde grammaticale kenmerken met elkaar gemeen, ongeacht uit welke
talen ze ontstaan zijn
= voorbeeld van CONVERGENTIEMODEL = meerdere talen komen op een moment bij
elkaar en dragen hun steentje bij tot het ontstaan van een nieuwe taal
Geef 4 talen die het Afrikaans beïnvloed hebben:
● Creools Portugees (bv. baba = baby)
● Maleis (bv. baie = veel, vaak)
● Khoekhoe (bv. abba = op de rug dragen)
● (gebroken) Nederlands (de voltooide tijd die uitgedrukt wordt met ‘al’
,Geef 2 voorbeelden van onvolledige tweedetaalverwerving:
● het Maleis
● Engels
TWEEDETAALVERWERVING
VREEMDETAALVERWERVING
= het leren van vreemde taal in eigen omgeving
TWEEDETAALVERWERVING
= het leren van de nieuwe taal in de omgeving waar de taal gesproken wordt
→ hierbij treed INTERFERENTIE vaak op
= bepaalde regels die bij een bepaalde taal (vaak de moedertaal) behoren toepassen op
een andere taal ( taal die je aan het leren bent)
→ het taalgebruik uit de ene taal interfereert met taalgebruik uit de andere taal
→ inferentie is er pas op als degene 2 talen spreekt
→ dit leidt tot dominantie van moedertaal en haar regels (spreker is er onbewust vertrouwd
mee), ten koste van de 2e taal die onbekend is
→ inferentie treed op bij:
● klanken
● zinsbouw
● grammatica
● woordgebruik.
→ gevolg = taalverandering → er treed PIDGINISERING op = onder druk der
omstandigheden ontstaat een nieuwe MENGTAAL, die geen moedertaal is voor de
sprekers
HET AFRIKAANS
= ontstaan uit vooral Zuid-Hollandse dialecten die vanuit het moederland vanaf 1652 naar
de toenmalige Kaap-kolonie werden geëxporteerd
= een dochtertaal van het Nederlands die in de nieuwe gemeenschap onder invloed vd taal
van inheemse volkeren (Bantoetalen), geïmporteerde slaven en andere kolonisten uit
Duitsland, Frankrijk en Engeland een eigen ontwikkeling meemaakte
→ bevat leenwoorden uit niet-Europese talen (bv. Maleise)
→ erg verwant met Nederlands maar ook aantal typische kenmerken:
ORTHOGRAFISCH (spelling)
neiging tot vereenvoudiging:
→ ‘y’ dient:
● zowel voor de ‘ei’ → styl
● als voor de ‘ij’ → grys
→ de ‘ou’ dient:
● zowel voor ‘au’ → blou
● als voor ‘ou’ → kou
→ de spelling = fonetisch (woorden worden geschreven zoals ze ze uitspreken)
, FONOLOGISCH (uitspraak)
aantal klankveranderingen:
● ‘z’ → ‘s’ (besig)
● ‘ch’ → ‘g’ of ‘gg’ (liggaam)
● ‘v’ tussen 2 klinkers → ‘w’ (lewe, sterwe)
● ‘ieuw’ → monoftong (nuus ipv nieuws)
● medeklinkerclusters → vereenvoudigd (skaap = schaap)
● fonemen uitgestoten (bepaalde klanken weggelaten → oë = ogen)
MORFOLOGISCH (woordstructuur)
deflexie → werkwoorden worden amper vervoegd
● verkleinwoorden → -tjie
● naamvallen zijn er niet (behalve de persoonlijke voornaamwoorden)
● meervoud → +s
● 1 lidwoord → die
● 1 betrekkelijk voornaamwoord → wat
● genitief → +se (die ouers se vriende)
→ creatieve nieuwe samenstellingen (bv. strokiesboek = stripverhaal)
→ nieuwe Afrikaanse woorden om opmars Engels tegen te gaan (bv. rimpelstrijk = facelift)
SYNTACTISCH (zinsbouw)
● dubbele negatie
● nevenschikking
● reduplicatie
● onvoltooide VT → onvoltooid TT of voltooid TT (ik koos → ek kies / ek het gekies)
● modale werkwoorden → onvoltooid VT (ek moes, sou, wou, kon)
2. FRANS-VLAANDEREN
over taalkeuze in tweetalig context
→ NEDERLANDS-FRANSE TAALGRENS IN FRANKRIJK
1. stadsklerk van Pollinchove voegt bij de stadsrekening een kwitantie ih Nederlands
2. Duinkerke wordt door Frankrijk geannexeerd
3. het gebruik van het Frans wordt verplicht in rechtszaken
4. er is discrepantie tussen het gebruik van Nederlands als voertaal en schrijftaal
5. de pastoor van Belle publiceert een studie over het Vlaams dialect van zijn stadje
6. 2 universiteiten van Rijsel organiseren Nederlands als studievak
7. Nederlandse Taalunie verleent haar steun aan experimentele projecten in
basisonderwijs
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper amaliastremersch236. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,96. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 51683 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen