Samenvatting van het boek 'Ken jezelf. Inleiding in de filosofie'. Alle hoofdstukken worden vermeld. Uitgebreider samengavat zodat het te begrijpen is voor iemand die het boek niet gelezen heeft.
,Inhoud
Hoofdstuk 1: De oorsprong van de filosofie.................................................6
Inleiding....................................................................................................6
Omschrijving en indeling van de filosofie.................................................7
Tussen religie en wetenschap................................................................7
3 grote vragen en domeinen.................................................................8
Het huis van de filosofie........................................................................9
De pre-socratische filosofie.....................................................................10
1. Thales van Milete.............................................................................10
2. Anaximander van Milete..................................................................10
3. Pythagoras.......................................................................................10
4&5. Parmenides en Herakleitos..........................................................11
6. Democritos......................................................................................11
Filosofie binnen het hoger onderwijs.......................................................11
Ken jezelf................................................................................................12
Hoofdstuk 2: Socrates en de sofisten.........................................................13
Situering.................................................................................................13
De sofisten..............................................................................................13
Protagoras: de mens is de maat..........................................................13
Kritiek van Plato op de sofisten...........................................................14
Socrates..................................................................................................14
De socratische gespreksvoering..........................................................15
Mensbeeld...........................................................................................16
Thema: waarheid....................................................................................16
Kinderen van Apate.............................................................................17
Universalisme, relativisme en waarachtigheid....................................17
Ken jezelf................................................................................................18
Hoofdstuk 3: De grot van Plato..................................................................18
Situering.................................................................................................18
Zijn en schijn...........................................................................................19
De allegorie van de grot......................................................................20
Kennisleer en ethiek...............................................................................20
2
, Drie soorten van wetten......................................................................20
Ethiek: ‘ het goede kennen is het goede doen’....................................21
Mensbeeld en politiek.............................................................................21
Menner en paarden: visie op de menselijke ‘ziel’................................21
Thema: De aard van de werkelijkheid.....................................................22
Ken jezelf................................................................................................22
Hoofdstuk 4: De teleologie van Aristoteles................................................24
Situering.................................................................................................24
Hilomorfisme: de vorm zit ‘in’ de dingen................................................24
De vorm in de dingen..........................................................................24
De teleologische visie: entelechie.......................................................25
trapsgewijze opbouw van de natuur....................................................25
Ethica: deugdenleer................................................................................26
Eudaimonia..........................................................................................26
Ethische en intellectuele deugden.......................................................26
Deugdenleer: de weg van het midden.................................................26
Het begrip catharsis.............................................................................27
Politiek: de mens is een politiek dier.......................................................27
Thema: over doel en zingeving...............................................................28
Ken jezelf................................................................................................28
Hoofdstuk 5: De tuin van Epicurus.............................................................30
situering..................................................................................................30
Het epicurisme........................................................................................30
Epicurus...............................................................................................30
Kosmologie: materialisme....................................................................31
Levenskunst.........................................................................................31
Thema: geluk..........................................................................................32
Maakt geld gelukkig?...........................................................................32
Verschillende betekenissen van geluk.................................................32
Een gedachte-experiment: de ‘ervaringsmachine’ van nozick............32
Ken jezelf................................................................................................33
Hoofdstuk 6: De stoïcijnen en het Lot........................................................34
Situering.................................................................................................34
3
, Het stoïcisme..........................................................................................34
Alles is bepaald, het lot bepaald..........................................................35
Levenskunst.........................................................................................35
Thema: Vrijheid.......................................................................................36
Handelingsvrijheid en wilsvrijheid.......................................................36
Vrijheid en verantwoordelijkheid.........................................................37
Spinoza en Libet omtrent vrije wil.......................................................37
Het liberalisme.....................................................................................37
Ken jezelf................................................................................................38
HOOFDSTUK 7: MICHEL DE MONTAIGNE, KIND VAN DE RENAISSANCE......39
Situering : de middeleeuwse filosofie als ‘dienstmaagd’ van de religie..39
De renaissance.......................................................................................39
Economische groei en nieuwe ontdekkingen.......................................39
Nieuw wereldbeeld..............................................................................40
Nieuw mensbeeld................................................................................40
Michel de Montaigne...............................................................................40
De Montaigne als troost voor het gevoel van onvolkomenheid...........41
Thema: Reflectie.....................................................................................41
Ken jezelf................................................................................................42
HOOFDSTUK 8: RATIONALISME EN EMPIRISME EN DE WETENSCHAPPELIJKE
REVOLUTIE.................................................................................................43
Situering.................................................................................................43
René Descartes.......................................................................................44
Baruch de Spinoza..................................................................................44
John Locke...............................................................................................45
David Hume............................................................................................45
Thema: wetenschap................................................................................46
De inductieve methode........................................................................46
Indeling van de wetenschappen..........................................................47
Demarcatiecriteria en paradigmatheorie.............................................47
Wetenschap en technologie op een kruispunt.....................................48
Ken jezelf................................................................................................48
4
,HOOFDSTUK 9: DE COPERNICAANSE WENDING VAN KANT? EEN RATIONELE
ETHIEK EN EEN NIEUW MAATSCHAPPIJMODEL...........................................49
Situering.................................................................................................49
De copernicaanse wending van Kant......................................................49
Kant.....................................................................................................49
De zuivere reden en de copernicaanse wending.................................50
Kant versus Benthem: twee funderingen van ethiek..............................51
Utilitarist Jeremy Bentham en zijn gevolgenethiek..............................51
Het tramdilemma van Philippa Foot.....................................................52
Thema: de waarden van de verlichting...................................................52
Politiek.................................................................................................52
Economie.............................................................................................53
Samenleving........................................................................................53
Godsdienst...........................................................................................53
Emancipatie van de vrouw...................................................................54
Ken jezelf................................................................................................54
HOOFDSTUK 10: SCHOPEN-HAUERS WIL TOT LEVEN.................................55
Situering.................................................................................................55
Voorspel op de romantiek: Jean-Jacques Rousseau.................................55
Arthur Schopenhauer..............................................................................56
De wereld als Wil en Voorstelling.........................................................56
Pessimisme..........................................................................................56
Uitwegen uit het lijden?.......................................................................57
Thema: De romantiek.............................................................................57
Romantiek versus verlichting...............................................................57
Ken jezelf................................................................................................58
HOOFDSTUK 11 : NIETZSCHE ? FILOSOOF MET DE HAMER........................59
Situering.................................................................................................59
Friedrich Nietzsche..................................................................................59
Leven...................................................................................................59
Apollo en Dionysos..............................................................................59
Taal als interpretatie............................................................................60
De wil tot macht..................................................................................60
5
, De omkering van alle waarden: herenmoraal en slavenmoraal...........60
‘God is dood’ en twee vormen van nihilisme.......................................61
De übermensch....................................................................................61
De idee van de eeuwige wederkeer.....................................................62
Thema: Het postmodernisme..................................................................62
Foucaults ‘archeologie’ van de macht.................................................62
Ken Jezelf................................................................................................63
HOOFDSTUK 12: EMMANUEL LEVINAS, HANNAH ARENDT: ALTERITEIT EN
PLURALITEIT...............................................................................................64
De filosofie in de 20ste eeuw....................................................................64
Het appel van Emmanuel Levinas...........................................................64
Situering..............................................................................................64
Levinas en ‘het gelaat van de ander’...................................................64
Van appel tot effectieve hulp...............................................................65
De zorgethiek van Toronto..................................................................65
Hannah Arnedts inter-esse......................................................................66
Situering..............................................................................................66
Totalitarisme........................................................................................66
De menselijke conditie.........................................................................66
De banaliteit van het kwaad................................................................67
Thema: over de aard van de mens.........................................................67
Ken jezelf................................................................................................68
Hoofdstuk 1: De oorsprong van de
filosofie
Inleiding
- 2 onderwerpen:
vraag naar de oorsprong filosofie
6
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lisaderaeve. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,66. Je zit daarna nergens aan vast.
