Samenvatting
Samenvatting bouwproces 2025
- Vak
- Bouwproces
- Instelling
- Hogeschool Gent (HoGent)
De verwerkte syllabus met notities
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 122 pagina's
Voorbeeld 4 van de 122 pagina's
In winkelwagenVerkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Noa Maertens Bouwproces 20241. Het begrip
“aanneming”
Op bouwovereenkomsten zijn de rechtsvoorschriften van aanneming van
toepassing.
Aanneming is een overeenkomst waarbij de ene partij (de aannemer) zich
jegens de andere partij (de opdrachtgever) verbindt om tegen een bedongen
prijs en in volle onafhankelijkheid een werk uit te voeren of een dienst te
presteren1.
Aanneming is huur van werken, dit is in essentie een overeenkomst om iets te
doen: De uitvoering van een bepaald werk of prestatie, al dan niet materieel of
intellectueel van aard, al dan niet uitgebreid met de levering van goederen.
Het Burgerlijk Wetboek vermeldt drie soorten van aanneming, nl. de huur van
werklieden, de huur van vervoerders en de huur van aannemers van werken die
handelen ingevolge bestekken of aannemingen2. Enkel de derde categorie, de
aanneming op bestek, omvat de bouwovereenkomsten en komt in deze syllabus
verder aan bod.
Binnen de aanneming op bestek onderscheidt men op zijn beurt aanneming van
werken, aanneming van leveringen en aanneming van diensten3.
De uitvoering van een studieopdracht door de architect wordt derhalve ook
beschouwd als aanneming en dezelfde rechtsregels zijn hierop van toepassing 4.
Aanneming verschilt van een arbeidsovereenkomst doordat de aannemer bij de
uitvoering van het werk niet onder het gezag van de bouwheer staat.
De aannemer is niet de ondergeschikte van de bouwheer. Hij kiest onafhankelijk
de uitvoeringswijze en voert het werk uit naar eigen inzicht. Hij blijft vrij in de
keuze van de aan te wenden middelen. Hij blijft ook verantwoordelijk voor zijn
acties en de organisatie van de uitvoering. Het voorwerp van de aanneming is
niet de arbeid op zich, maar het tot stand brengen van het werk tegen de
overeengekomen prijs. Dit houdt in vele gevallen een resultaatsverbintenis in.
De aannemer is evenmin lasthebber van de opdrachtgever. Hij heeft geen
vertegenwoordigingsbevoegdheid. Zijn opdracht blijft beperkt tot het stellen van
materiële handelingen waar een lasthebber belast wordt met het stellen van
rechtshandelingen voor en in naam van de lastgever.
Aanneming verschilt ook van levering van goederen en koop doordat de te
leveren zaak (i.c. bouwmaterialen) ondergeschikt is aan het werk en doordat de
aansprakelijkheid van de aannemer niet stopt bij de levering van de zaak.
,Noa Maertens Bouwproces 2024
Het onderscheid tussen deze verschillende rechtsfiguren is in de praktijk niet altijd
even duidelijk. Nochtans is het onderscheid tussen bv. koop en aanneming
belangrijk m.b.t. prijsbepaling, eigendom- en risico-overdracht, vrijwaring van
verborgen gebreken, verbreking, …
Bij conflicten zal de rechter soeverein oordelen over de kwalificatie van de
overeenkomst, rekening houdend met de wil der partijen. In beginsel zal de
rechter niet herkwalificeren indien partijen zelf de juridische aard van hun conflict
bepaald hebben5.
2. De bouwpartners en hun onderlinge relaties
a. Samenstelling van het bouwteam:
Bij ieder project zijn minstens twee partijen betrokken: de bouwheer
(opdrachtgever, aanbesteder) en de aannemer (uitvoerder).
Bij de meeste projecten is ook de medewerking van een architect (ontwerper)
verplicht en wordt de aanstelling van een veiligheidscoördinator en een
energieauditeur opgelegd.
Bij meer complexe projecten zal het aantal betrokken partijen snel oplopen
(figuur 1).( 10 van de onderstaande kunnen opnoemen van teams)
Figuur 1: de samenstelling van het bouwteam5
5DAMBRÉ, M., syllabus postacademische opleiding Gerechtelijk Expert, optievak Aanneming, Universiteit
Gent, ed. 2009, p. 7.
,Noa Maertens Bouwproces 2024
b. Juridisch kader van een bouwproject:
De relaties tussen de verschillende bouwpartners worden in hoofdzaak
vastgelegd in contracten. De contractanten leggen in onderling overleg de
inhoud van de contractuele bepalingen vast, voor zover deze niet strijdig zijn met
imperatieve wettelijke bepalingen. Naast de strafrechtelijke aansprakelijkheid en
de (buitencontractuele) burgerlijke aansprakelijkheid ontstaat zo een
contractuele aansprakelijkheid tussen de bouwpartners.
Op bouwcontracten zijn de voorschriften van het burgerlijk wetboek betreffende
aannemingen op bestek of bij akkoord (art. 1779 BW + art. 1787-1799 BW) van
toepassing, alsook de bepalingen van het verbintenissen- en het contractenrecht
(art. 1107 en 1135 BW), de gewoonten van het bouwbedrijf en de regels van
goed vakmanschap.
Deze bepalingen zijn suppletief: In de gevallen dat de overeenkomst tussen
partijen ontoereikend zou blijken worden de regels van het gemeen
aannemingsrecht van toepassing over die punten waarover de overeenkomst
geen informatie bevat. Partijen mogen in hun onderlinge overeenkomsten wel
afwijken van deze rechtsregels, die niet-dwingend van aard zijn.
Bepaalde bouwcontracten worden door de wetgever wel zeer nauwkeurig
geregeld door rechtsregels van dwingende van aard6, bv.:
- oprichting van woningen bestemd voor verkoop-op-plan door de wet Breyne7;
- openbare werken door de wet op de overheidsopdrachten;
- de 10-jarige aansprakelijkheid van ontwerpers en uitvoerders voor ernstige
gebreken8;
-…
Partijen mogen onder geen beding afwijken van deze dwingende rechtsregels,
zelfs niet wanneer ze onderling anders zouden willen overeenkomen.
Contractuele bedingen die strijdig zijn met deze dwingende bepalingen kunnen –
naargelang hun aard- als volstrekt nietig of als relatief nietig beschouwd worden.
De onderlinge relaties tussen bouwheer, ontwerpers en uitvoerders worden
gestuurd door twee belangrijke principes die tot doel hebben de bouwheer als
consument te beschermen:
1. De bouwheer wordt door de wetgever beschouwd als leek in technische
materie. Dit principe verzwaart te contractuele aansprakelijkheid van
ontwerpers en uitvoerders. Zelfs indien de bouwheer akkoord zou gaan met
een gebrekkig uitvoeringsdetail veronderstelt de wetgever dat de bouwheer
niet op de hoogte kon zijn van het gebrek en zijn akkoord ter goeder trouw
, Noa Maertens Bouwproces 2024
gegeven heeft. De aannemer en/of architect blijven in dit geval contractueel
aansprakelijk voor eventuele schade.
2. Onverenigbaarheid tussen het beroep van architect en het beroep van
aannemer9:
De Architectenwet omvat expliciet het principe dat het beroep van architect
onverenigbaar is met het beroep van aannemer. Dit principe scheidt het
opmaken van de plannen en de controle over de werken van de uitvoering
van de werken en moet de onafhankelijkheid van de architect t.o.v. de
aannemer garanderen.
De architect en de aannemers gaan geen enkele verbintenis of
contractuele relatie met elkaar aan (figuur 2).
Figuur 2: onderlinge relatie tussen de bouwpartners
De bouwheer sluit een afzonderlijke overeenkomst af met de architect
(architectenovereenkomst) aan de ene kant en met de aannemer
(aannemingsovereenkomst) aan de andere kant.
De architect kan ten opzichte van de aannemer enkel als derde optreden.
Schending van dit artikel heeft de absolute nietigheid van de
architectenovereenkomst tot gevolg10.
c. Contractuele aansprakelijkheid:
Een bouwovereenkomst is een wederkerige overeenkomst onder bezwarende
titel. De contractuele aansprakelijkheid die door dergelijke overeenkomst
ontstaat wordt geregeld door de regels van het Burgerlijk Wetboek omtrent de
wederkerige contracten (art. 1134 e.v. BW).
Elke contractant is ten opzichte van zijn medecontractanten gehouden aan
hetgeen uitdrukkelijk in het contract is vermeld, en ook aan alle gevolgen die
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper noamaertens. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,46. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 48756 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen