Samenvatting
Samenvatting - Parasitologie (OG6019)
- Instelling
- Odisee Hogeschool (Odisee)
Alles van parasitologie powerpoint staan erin. Ook de extra info vanuit de opnames. Dit leren en je bent geslaagd voor je examen
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 65 pagina's
Voorbeeld 4 van de 65 pagina's
In winkelwagenVerkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
PARASITOLOGIEHOOFDSTUK 1: INLEIDING
SAMENLEVINGSVORMEN
Alle vormen samen worden symbiose genoemd (= langdurig samenleven van individuen van ≠ soorten)
Mutualisme
- Wederzijds voordelig
- Facultatieve associatie (niet afh v elkaar maar samenleven is een voordeel voor beide)
- Bv. Lactobacillus acidophilus met vrouw (zuur milieu in vagina → minder kans op infectie)
Symbiose
- Wederzijds voordelig
- Obligate associatie (afh v elkaar, kunnen niet zonder elkaar)
- Bv. Termieten en symbiont
(symbiont geeft cellulose aan termieten die dat nodig hebben)
Commensalisme
- Geen gekende weerslag op de gastheer (niet + en niet -)
- Resultaat van lange wederzijdse aanpassing
- Gastheer wordt niet ziek → levensduur dus niet ingekort → commensaal (gast) moet niet op zoek
naar nieuwe gastheer
- Bv. Trichomonas hominis (darmflagellaat) bij de mens
Parasitisme
- Schade aan de gastheer
- Symptomen → parasitose = ontstaan ziektbeeld bij mens door besmetting met parasiet
- Gastheer mag niet onmiddellijk sterven, anders heeft parasiet er ook niet veel aan
Parasiet = organisme dat voor het volbrengen van zijn natuurlijke levenscyclus tijdelijk (mug) of
permanent (trichinella spiralis) moet leven in (endoparasiet) of op (ectoparasiet) een ander leven
organisme (gastheer), waaraan het voedsel onttrekt.
TAXONOMISCHE CLASSIFICATIE
Indeling organismen is aan verandering onderhevig (nieuwe methoden)
Voor parasieten vaak de oude classificatie gebruikt (1998)
Tip: Do kings play chess on fancy glass sets
,Protozoa (ééncellig) Metazoa (meercellig)
- Amoebe (psuedopodia) - Rondwormen
- Flagellaten (flagel) - Platvormen (lintwormen en zuigwormen)
- Ciliaten (trilharen = cilia) - Insecten
- Sporozoa (sporen) - Spinachtigen
Overzicht parasieten die we gaan zien
Afbeeldingen → www.itg.be www.parasitologie.nl http://www.cdc.gov/dpdx/
http://www.merckmanuals.com/professional/infectious-diseases
ONTWIKKELINGS/ LEVENSCYCLUS
2 Stadia:
Infecterende stadium
- Het stadium dat besmettend is voor de mens
- Bv. Cysticercuslarve van de lintworm (taenia)
Diagnostich stadium
- Het stadium dat gemakkelijk voor observatie (dus diagnose bereikbaar)
- Bv. Eitjes of proglottiden van Taenia in de faeces
Levenscyclus:
- > 1 gastheer
- Gesloten kringloop of cyclus
- Elk stadium van de parasiet heeft zijn specifieke
o Morfologie
o Lokalisatie (van dier naar mens naar …)
o Pathogeen vermogen
,Homoxene parasieten
- 1 gastheer
- Rechtstreekse cyclus
o Kan soms ook gaan over gewoon een gelijkwaardige soort als gastheren
Heteroxene parasieten
- Onrechtstreekse cyclus
- Gastheerwissel
o Definitieve gastheer = waar parasiet zich kan voortplanten
o Tussengastheer = parasiet brengt daar de juveniele (= niet geslachtsrijpe) stadia door
o Indien moeilijk te bepalen:
• Definitieve gastheer = gewerveld
Tussengastheer = ongewerveld
o Uitzonderingen:
• Trypanosoma: parasiet zonder seksuele voortplanting
• Plasmodium: de seksuele stadia in een insect (malaria)
• Als organisme gwn ziekte verspreid zonder gastheerwissel = vector/ overdrager
- # gastheren
o 1 tussengastheer = diheteroxeen
o > 1 tussengastheren = polyheteroxeen
- Gaat van tussengastheren naar definitieve gastheer, waar hij zich dan kan voortplanten
o Bv. mier is besmet met parasiet en heeft als symptoom dat zijn poep rood en dik wordt,
daardoor lijkt hij voor de vogel op een bes
en zal de vogel dan de mier opeten en komt
de parasiet dan in zijn definitieve gastheer.
o Bv. Besmette mier kruipt ’s nachts naar
boven op een grasspriet en klemt zich daar vast in de hoop dat een schaap hem op eet.
GASTHEERSPECIFICITEIT
Stenoxeen = Sterk gastheer specifiek
- Gastheer = luxehotel → volledig aangepast aan hun gastheer
- Niet meer in staat om bij een andere gastheer te overleven
- Zeer eng gebonden aan 1 of een zeer beperkt aantal soorten
- Bv. Ascaris lumbricoides komt enkel voor bij mens of chimpansee
Euryxeen = weinig gastheer specifiek
- Minder of helemaal niet kieskeurig in het uitzoeken van een gastheer
- Veroveren praktisch elke gastheer die ze maar te pakken krijgen
- Bv. Echinococcus: blaaswormstadium kan zich bij schapen, runderen, varkens, mens, ...
ontwikkelen
- Bv. Toxoplasma komt voor bij alle warmbloedige dieren
, 1 parasiet kan stenoxeen en euryxeen zijn afhankelijk van het stadium waar die zich in bevindt
In 1 cyclus ≠ soorten gastheren onderscheiden:
Hoofdgastheer - In de natuur het meest frequent besmet
- Houdt parasitisme in stand
- Bv. Schaap (op afbeelding)
Nevengastheer/ - Ondergeschikte rol
secundaire
Toevallige of - Slechts bij uitzondering besmet
accidentele gastheer - Vaak als andere niet beschikbaar zijn
- Bv. Mens (op afbeelding)
Figuur 1 LEISHMANIASIS
Reservoir:
- Gewervelde gastheer die voor de mens een bron van besmetting uitmaakt
o Domestisch reservoir: huisdier
o Selvatisch reservoir: wild dier
- Bv. Bij leishmania zijn honden, hondachtigen en knaagdieren een reservoir
Zoönose:
- = Menselijke parasitose met een reservoir
- = Elke ziekte of infectie die via natuurlijke weg overzetbaar is tussen gewervelde dieren naar de
mens en omgekeerd
- Meer dan 200 zoönoses (Bacteriën, parasieten, fungi, virussen e.a.)
- Parasiet kan zich schuilhouden bij organisme en geen symptomen tonen
- Bv. Leishmaniasis:
o Zoönotische leishmaniasis (L. tropica en L. donovani uitgezonderd)
• De mens is niet een natuurlijke gastheer
• De infectie wordt van dieren op de mens overgebracht, waarbij de zandvlieg de
vector is
o Anthroponotische leishmaniasis (vb. L. tropica in steden)
• Transmissie van een geïnfecteerde mens naar een niet-geïnfecteerde mens
mogelijk
- Types (indeling vanuit reservoir)
o Antropozoönosen
• Uitsluitend van dier (zoö) op mens (antropo) overgedragen
o Zoöantroponosen
• Bijna uitsluitend van mens (antropo) op dier (zoö) overgedragen
o Amfixenosen
• Uitwisseling tussen mens en dier vrij door in beide richtingen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper oliviavergote. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 48756 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen