Samenvatting gebaseerd op ppt in combinatie met het handboek geschreven en gedoceerd door Sarah De Braekeleer aan de Fiscale Hogeschool in Brussel. Academiejaar .
LOKALE EN REGIONALE
BELASTINGEN
Sarah De Braekeleer
Marilyn De Vlieger
2024-2025
0
,Inhoudsopgave
1. Algemene inleiding belastingen in België...................................................................1
1.1. Grondwettelijke basis...........................................................................................1
1.2. Grondwettelijke principes.....................................................................................1
1.3. Lokale en regionale belastingen...........................................................................1
2. Lokale belastingen......................................................................................................1
2.1. Gemeentebelastingen..........................................................................................1
2.1.1. Financiering van de gemeente.......................................................................1
2.1.2. Retributies ≠ verhaalbelastingen...................................................................2
2.1.3. Fiscale bevoegdheid van gemeente...............................................................4
2.1.4. Ontstaan van gemeentebelasting................................................................11
2.1.5. De belastingheffing......................................................................................13
2.1.6. Geschillenprocedure....................................................................................18
2.2. Provinciale belastingen......................................................................................21
2.2.1. Fiscale autonomie........................................................................................22
2.2.2. Ontstaan provinciebelasting........................................................................25
2.2.3. Rechtspleging...............................................................................................26
3. Regionale belastingen..............................................................................................27
3.1. Inleiding.............................................................................................................27
3.1.1. Omschrijving onderwerp..............................................................................27
3.1.2. Financieringsvormen....................................................................................27
3.2. Opbouw systeem................................................................................................28
3.3. Overgedragen belastingen.................................................................................28
3.3.1. Vlaamse en Franse gemeenschap................................................................28
3.3.2. De drie gewesten.........................................................................................29
3.3.3. Autonome belastingrecht.............................................................................34
4. Gerechtelijke procedure...........................................................................................41
4.1. Geschillen betreffende toepassing van belastingwet.........................................41
4.2. Burgerlijke geschillen.........................................................................................42
4.3. Invorderingsgeschillen.......................................................................................42
5. Rechtspraak..............................................................................................................43
1
,1. Algemene inleiding belastingen in België
1.1. Grondwettelijke basis
Art. 1 G.W. : BE = federale staat, samengesteld uit gemeenschappen en
gewesten.
Art. 5, 7, 162 e.v. G.W. : bevestiging bestaan en bevoegdheden provincies en
gemeenten
Art. 170 G.W. : bevestigd fiscale autonomie
↳ gewesten en gemeenschappen kunnen
belastingen heffen en hun
eigen belastingbeleid bepalen.
Art. 173 G.W. : verkozen orgaan (parlement en de raad) kunnen ook retributies
invoeren.
1.2. Grondwettelijke principes
Art. 170 G.W. : legaliteitsbeginsel = geen belasting dan door wet, kan enkel
ingevoerd worden door democratisch verkozen orgaan.
Art. 171 G.W. : annualiteitsbeginsel = wetten m.b.t. belastingen staat,
gemeenschappen en gewesten zijn steeds maar voor een jaar geldig. Ieder jaar
moeten deze opnieuw worden gestemd.
Art. 172 G.W. : Gelijkheidsbeginsel = BP moeten gelijk behandeld worden.
Vrijstellingen en verminderingen kunnen enkel ingevoerd worden door beslissing
van een democratisch verkozen orgaan.
1.3. Lokale en regionale belastingen
Lokale belastingen gemeenten en provincies
Regionale belastingen gewesten en gemeenschappen
2. Lokale belastingen
2.1. Gemeentebelastingen
2.1.1. Financiering van de gemeente
FONDSEN, TOELAGEN EN DOTATIE VAN GEWESTEN
Fondsen = bedoeld voor specifieke projecten of sectoren
Toelagen = bijdrage voor specifieke activiteiten of doeleinden
Dotaties = door federale overheid aan de gewesten of gemeenschappen
verstrekt voor specifieke taken of voor het algemene beleid. geregeld in
financieringswet
OPBRENGSTEN UIT EIGEN ACTIVITEITEN, ONROEREND OF FINANCIEEL VERMOGEN
1
, Huurinkomsten, inkomsten van musea, diensten gemeentebedrijven, …
INKOMSTEN UIT GEMEENTELIJKE HEFFINGEN
= gemeentebelastingen: belasting door gemeenten zelf geheven en
waarvan opbrengst aan de gemeente toekomt.
2 soorten:
Concurrerende belasting: ook door andere overheid belast.
Voorbeeld: opcentiemen PB, onroerende voorheffing, …
Eigen belasting: volledig onafhankelijk vastgesteld. Voorbeeld:
leegstand, vestigingen, …
Cijfers 2022
Belastingen = 35% inkomsten van de gemeenten
↳ 84% uit concurrerende belasting onroerende
voorheffing en
aanvullende PB
16% uit eigen belastingen
In verhouding nemen de eigen belastingen de laatste jaren sterk toe.
Eigen belastingen…:
Hebben een nauwe band met realiteit
o Coronacrisis: Vlaamse regering heeft gemeenten opgeroepen
de belastingdruk te verlagen. Hebben ze ook gedaan.
Voorbeeld: horeca verplicht dicht dus hebben de gemeenten
ook de belasting op terrasjes niet gehoffen.
o Energiecrisis: kosten voor gemeenten veel hoger (loonkost,
energieprijzen, bouwmaterialen, etc.). Oplossing: besparen op
investeringen, reserves aanspreken maar ook dit moet
gecompenseerd worden.
o Eigen belasting zijn een goed middel om budget bij te sturen.
Zijn afhankelijk van eigenheid gemeente: belastingen rond stad of
kustgemeentes zijn hoger dan die van een plattelandsgemeente
Zijn afhankelijk van de demografie van de gemeente: gemeente met
veel oudere mensen en vergrijzing is het moeilijker om de
gemeentelijke opcentiemen op te trekken dan ik gemeentes waar
veel werkende mensen zijn.
Inkomsten voor gemeente net zoals belastingen maar retributie ≠
belastingen
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper MarilynDV. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,49. Je zit daarna nergens aan vast.
